To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Czym są żylaki? Czy żylaki w ciąży są niebezpieczne?
Żylaki powstają wskutek przewlekłej niewydolności żylnej, czyli zaburzenia krążenia. Krew dociera do naczyń krwionośnych, jednak ze względu na rozmaite czynniki wywołane np. zmianami hormonalnymi w ciąży jej powrót do serca jest utrudniony. Przez to gromadzi się w żyłach i powoduje ich rozszerzenie oraz wypuklenie.
W ciąży żylaki najczęściej pojawiają się na kończynach dolnych, czasami występują również na brzuchu, piersiach, ramionach, a także na odbycie (hemoroidy). Nieestetyczne, niebieskie lub bordowe grudki na nogach często są powodem kompleksów, ale defekt kosmetyczny to nie największy problem tej dolegliwości. Nieleczone żylaki prowadzą m.in. do owrzodzeń kończyn dolnych, zakrzepowego zapalenia żył oraz zatorowości płucnej, czyli stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia przyszłej mamy.
Jak zapobiegać żylakom w ciąży?
Niestety zmiany fizjologiczne i hormonalne w ciąży sprzyjają wystąpieniu niewydolności żylnej. Odpowiedzialne są za to przede wszystkim: wzrost ciśnienia i objętości krwi oraz uciskanie splotów żylnych poprzez powiększającą się miednicę. Oczywiście nie oznacza to, że u każdej kobiety spodziewającej się dziecka żylaki na pewno wystąpią.
Czynniki zwiększające ryzyko pojawienia się żylaków to:
- predyspozycje genetyczne,
- otyłość,
- brak aktywności fizycznej,
- długie przebywanie w pozycji siedzącej lub stojącej,
- niezdrowa dieta,
- druga lub kolejna ciąża (u kobiet, które zaszły w ciąże po raz pierwszy ryzyko wystąpienia żylaków jest najmniejsze),
- niewydolność żył przed zajściem w ciążę.
Na niektóre aspekty przyszłe mamy nie mają wpływu (np. czynniki genetyczne, naturalne zmiany fizjologiczne), mimo to warto wprowadzić zmiany w swoich codziennych nawykach. W ten sposób można zapobiec powstawaniu żylaków lub złagodzić ich objawy, gdy jednak wystąpią.
Znaczenie ma przede wszystkim regularna aktywność fizyczna, która nie tylko pozytywnie wpływa na układ krążenia, ale również zapobiega nadmiernemu przyrostowi masy ciała.
Oprócz tego warto:
- unikać długiego pozostawania w pozycji siedzącej i stojącej;
- unikać nadmiaru soli i wysokoprzetworzonych produktów;
- pić odpowiednią ilość wody;
- stosować specjalne pończochy uciskowe, które zapobiegają gromadzeniu się krwi w żyłach (w ciąży należy stosować jej pod nadzorem lekarza);
- unikać gorących kąpieli i sauny;
- przyjmować pozycję leżenia na plecach z nogami uniesionymi do góry (kilka razy w ciągu dnia);
- unikać chodzenia na szpilkach.
Ćwiczenia na żylaki w ciąży
Każda aktywność fizyczna jest skutecznym działaniem zapobiegającym problemom z krążeniem krwi, jednak w ciąży niektóre formy ruchu są niewskazane. Co mogą robić przyszłe mamy, aby zadbać o swoje zdrowie i zapobiec żylakom, a przy tym nie narazić dziecka na niebezpieczeństwo? Warto przede wszystkim regularnie podejmować aktywności aerobowe takie jak spacery, pływanie, Nordic Walking czy jazda na rowerze stacjonarnym – to najczęściej polecane formy ruchu dla ciężarnych w każdym trymestrze!
Oprócz tego dobrze wprowadzić ćwiczenia gimnastyczne, które dodatkowo poprawią krążenie w nogach, stopach i pośladkach. Poniżej znajdziesz 10 propozycji takich ćwiczeń. Przed przystąpieniem do treningu skonsultuj się z lekarzem.
Ćwiczenie 1 – wchodzenie na pięty i na palce
Stań prosto i połóż dłonie na biodrach. Unieś pięty tak wysoko, jak potrafisz i pozostań na palcach przez kilka sekund. Następnie opuść pięty i unieś palce (również na kilka sekund). Powtórz całą sekwencję 10-12 razy. |
Ćwiczenie 2 – krążenie stopą w trójzgięciu
Stań prosto i połóż ręce na biodrach. Unieś jedną nogę tak, aby staw biodrowy i staw kolanowy były zgięte pod kątem prostym. W tej pozycji wykonaj krążenie stopą trzy razy w prawą stronę, następnie trzy razy w lewą stronę. Zmieniaj nogę kilka razy. |
Ćwiczenie 3 – rowerek
Połóż się na plecach i unieś zgięte w kolanach nogi. Poruszaj nimi tak, jak przy jeździe na rowerze. Wykonaj to ćwiczenie w 2-4 seriach po 20-25 sekund. |
Ćwiczenie 4 – zginanie i prostowanie stóp
Usiądź na podłodze z wyprostowanymi nogami. Rękami podeprzyj się za tułowiem. Wyciągnij palce jednej stopy do przodu, tak jakbyś chciała zbliżyć je do podłogi. W tym samym czasie palce drugiej nogi skieruj na siebie. Wykonuj naprzemienne ruchy zginania i prostowania stopy przez 15-20 sekund. Powtórz taką serię 2-4 razy. |
Ćwiczenie 5 – przesuwanie palców po piszczelu
Pozostań w pozycji z poprzedniego ćwiczenia. Unieś jedną stopę i połóż palce przy zgięciu drugiej stopy. Powoli przesuwaj nimi po piszczelu (do kalana i z powrotem) przez 10-15 sekund, następnie zrób to samo drugą nogą. Wykonaj 3-5 serii. |
Ćwiczenie 6 – unoszenie nogi w leżeniu bokiem
Połóż się na prawym boku na macie lub miękkim dywanie. Prawą rękę ułóż prosto na podłodze i podeprzyj na niej głowę. Unieś wyprostowaną lewą nogę w górę, pozostań w tej pozycji przez 3 sekundy. Powtórz kilkanaście razy po każdej stronie. |
Ćwiczenie 7 – spacer po ścianie
Połóż się na plecach przy ścianie. Unieś nogi i „spaceruj” palcami w górę i w dół przez 20 sekund. Wykonaj 2-4 serie. |
Ćwiczenie 8 – przenoszenie ciężaru ciała z nogi na nogę
Stań w rozkroku na lekko ugiętych nogach. Przenoś ciężar ciała naprzemiennie z jednej nogi na drugą. Noga, na której się nie podpierasz powinna być wyprostowana w końcowej fazie ruchu. Wykonaj 2-4 serie po 20 sekund. |
Ćwiczenie 9 – mostek
Połóż się na plecach i ugnij nogi w kolanach. Ręce ułóż wzdłuż ciała. Z tej pozycji unieś miednicę w górę, tak aby kolana, biodra i ramiona tworzyły jedną linię. Utrzymuj pozycję przez kilka sekund, następnie opuść biodra. Powtórz ćwiczenie 5-8 razy. |
Ćwiczenie 10 – unoszenie nóg w siedzeniu
Usiądź na krześle lub na piłce gimnastycznej. Nogi zegnij w kolanach pod kątem prostym i wejdź na palce (pięty nie dotykają podłogi). Z tej pozycji naprzemiennie unoś delikatnie kolana. Podczas ćwiczenia pilnuj, aby plecy były proste. Wykonaj 2-4 serie po 20 sekund. |
Taki zestaw ćwiczeń należy wykonywać kilka razy w tygodniu. Pamiętaj, że liczy się systematyczność.
Czy żylaki po ciąży znikną?
U wielu kobiet po ciąży żyły ulegają zmniejszeniu. W takim przypadku żylaki znikają samoistnie. Jeśli jednak defekt kosmetyczny i nieprzyjemne dolegliwości takie jak ból czy uczucie ciężkości utrzymują się pomimo upływu trzech miesięcy od porodu, należy skonsultować się z lekarzem. Wówczas konieczne może okazać się leczenie chirurgiczne.
Żylaki w ciąży – leczenie
Możliwości leczenia żylaków w ciąży są ograniczone, ponieważ stosowanie wielu leków i zabiegów (np. laserowego usuwania żylaków) jest niewskazane dla przyszłych mam. Lekarze zalecają usunięcie żylaków przed planowaną ciążą, a w jej trakcie dbanie o higieniczny tryb życia. To pozwala uniknąć rozległych i zagrażających zdrowiu, a nawet życiu zmian.
Natomiast leczenie żylaków, które pojawiły się w czasie ciąży sprowadza się do leczenia zachowawczego. Obejmuje ono stosowanie profesjonalnych rajstop uciskowych, wykonywanie ćwiczeń poprawiających krążenie oraz delikatne masaże. Pomocne będą również preparaty do stosowania na skórę takie jak krem, żel czy maść na żylaki w ciąży.
Pamiętaj, że proces leczenia powinien nadzorować lekarz.
Może zainteresować Cię również: Co jeść w ciąży, aby dziecko było zdrowe? Wyjaśnia dietetyk
Fuerst, N., & Adamczewska, K. (2017). Znaczenie aktywności fizycznej i zalecane formy ćwiczeń ruchowych u kobiet w ciąży. Sport and Tourism Central European Journal, 16(3), 139-151.
Kostrubiec, M. (2016). Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Choroby Serca i Naczyń, 13(4), 317-320.
Mariola, R. L., Jarosław, K., & Bręborowicz Grzegorz, H. (2012). Czynniki ryzyka rozwoju niewydolności żylnej kończyn dolnych w ciąży–część I. Ginekol Pol, 83, 939-942.
Skorupińska, A., & Sekuła, N. (2017). Zmiany zachodzące w organizmie kobiety w ciąży. Kosmetologia Estetyczna, 3(6), 283-286.