Wybór przychodni i lekarza POZ
Jednym z pierwszych punktów, który powinniśmy odhaczyć na swojej liście spraw do załatwienia, jest wybór przychodni i lekarza POZ dla naszego maluszka. Wyboru tego należy dokonać, wypełniając deklarację, której wzór dostępny jest na stronie internetowej NFZ. Podpisaną deklarację, należy dostarczyć do wybranej placówki POZ.
Jeżeli mama noworodka nie dokonała tego przed porodem, powinna wybrać położną POZ. Położna środowiskowa w ramach sprawowania opieki nad kobietą i jej dzieckiem w okresie połogu – zobowiązana jest do odbycia, w jej miejscu zamieszkania młodej mamy, co najmniej 4 wizyt patronażowych.
Przeczytaj także: 6 pytań do położnej – wybór położnej środowiskowej
Sprawy urzędowe po urodzeniu dziecka
Gdy dziecko przyjdzie na świat, otrzymuje jeszcze w szpitalu tzw. kartę urodzenia, którą wystawia i przekazuje do Urzędu Stanu Cywilnego (USC) upoważniona osoba.
W terminie 21 dni od sporządzenia karty urodzenia dziecka, matka, ojciec lub opiekun prawny powinien zgłosić urodzenie dziecka do kierownika USC. Można to zrobić osobiście w USC właściwym dla miejsca urodzenia dziecka lub przez Internet, przy użyciu profilu zaufanego lub e-dowodu. Na podstawie dokonanego zgłoszenia, rodzice otrzymają:
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
- powiadomienie o nadaniu numeru PESEL,
- ewentualnie zaświadczenie o zameldowaniu dziecka.
Wybór imienia dla dziecka
Wyboru imienia lub imion dla dziecka rodzice dokonują w ramach zgłoszenia urodzenia dziecka, które składają do kierownika USC.
Istotną informacją jest, że jeżeli nie zostanie dochowany termin 21 dni na dokonanie ww. zgłoszenia, licząc od dnia sporządzenia karty urodzenia dziecka – kierownik USC sporządzi akt urodzenia z urzędu i sam wybierze imię dla dziecka.
W takiej sytuacji – na szczęście – jest jeszcze nadzieja dla zapominalskich rodziców! Mogą oni dokonać zmiany imienia nadanego dziecku, składając kierownikowi USC stosowne oświadczenie, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia sporządzenia aktu urodzenia dziecka. Uprawnienie do zmiany imienia dziecka, na takich samych zasadach, przysługuje również niezdecydowanym rodzicom, którzy chcieliby dokonać zmiany imienia, które wcześniej sami dziecku nadali.
Formalności po urodzeniu dziecka, których należy dopełnić u pracodawcy
Poinformowanie pracodawcy o narodzinach dziecka
Nie należy zwlekać z poinformowaniem pracodawcy o narodzinach dziecka. Powinniśmy to uczynić niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni po porodzie.
Zgłoszenie dziecka do ubezpieczenia zdrowotnego
Niezwłocznie po narodzinach dziecka, nie później niż w terminie 7 dni – jedno z rodziców, powinno dokonać zgłoszenia dziecka do ubezpieczenia zdrowotnego. W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia, w ww. terminie, należy zawnioskować do pracodawcy (lub odpowiednio zleceniodawcy) o dokonanie przez niego, stosownego zgłoszenia do ZUS.
Jeżeli rodzic zgłaszający dziecko do ZUS prowadzi własną działalność gospodarczą, powinien samodzielnie złożyć w ZUS wypełniony formularz ZUS ZCNA.
Brak numeru PESEL dziecka w dniu zgłoszenia nie stanowi problemu, ponieważ do czasu jego otrzymania rodzic podaje, w jego miejsce, własny PESEL.
Urlop macierzyński i rodzicielski
W przypadku urodzenia jednego dziecka pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 20 tygodni. Nie trzeba składać wniosku o jego udzielenie. Zazwyczaj wystarczy zaświadczenielekarskie o dacie odbycia porodu.
Po urlopie macierzyńskim obojgu rodzicom dziecka przysługuje urlop rodzicielski, przy czym w przypadku urodzenia jednego dziecka łączny wymiar urlopu nie może przekroczyć 32 tygodni. Urlop ten jest udzielany na wniosek, który należy złożyć u pracodawcy nie później niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.
Za okres urlopu macierzyńskiego, przysługuje zasiłek w wysokości 100% wynagrodzenia, natomiast za okres urlopu rodzicielskiego w wysokości 60% wynagrodzenia. Możliwe jest również, aby za cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, otrzymywać zasiłek w wysokości 80% wynagrodzenia – należy jednak wówczas, w ciągu 21 dni po porodzie, wystąpić do pracodawcy ze stosownym wnioskiem.
Dowiedz się więcej: Opieka nad żoną po porodzie – jakie prawa przysługują świeżo upieczonemu tacie?
Świadczenia pieniężne
Rodzinom z dziećmi przysługuje szereg świadczeń z budżetu państwa, zależnych od różnych kryteriów, w tym m.in. od ilości dzieci w rodzinie i osiąganego dochodu. Do najważniejszych z nich, po które można wnioskować zaraz po narodzinach dziecka, należą te wymienione poniżej.
Becikowe
Jest to jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka, w wysokości 1000 zł. Przysługuje ona, jeżeli dochód na osobę w rodzinie, nie przekracza 1922 zł netto i matka dziecka, od co najmniej 10 tygodnia ciąży do porodu, była pod opieką medyczną. Wniosek o becikowe należy złożyć do właściwej instytucji, ustalonej przez gminę/miasto zamieszkania, najpóźniej w terminie 12 miesięcy od urodzenia dziecka.
Zasiłek rodzinny i dodatek z tytułu urodzenia dziecka
Zasiłek wypłacany jest comiesięcznie, w wysokości określonej w ustawie, zależnej od ilości i wieku posiadanych dzieci. Jednorazowy dodatek natomiast – w wysokości 1000 zł. Przysługują, jeżeli dochód w rodzinie nie przekracza 674 zł netto na osobę.
Program Rodzina 500+
Comiesięczne świadczenie w wysokości 500 zł, na każde dziecko. Wniosek o przyznanie świadczenia, należy składać do ZUS wyłącznie drogą elektroniczną – m.in. za pośrednictwem bankowości elektronicznej.
Może zainteresować Cię także: Praca podczas urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, wychowawczego – czy to legalne?
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27.10.2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1050)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16.08.2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej (Dz.U. z 2018 r. poz. 1756)
Ustawa z dnia 28.11.2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 709)
Ustawa z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1285)
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1320)
Ustawa z dnia 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 111)
Ustawa z dnia 11.02.2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2407)