Częste objawy zapalenia krtani u dziecka
Zapalenie krtani u dzieci może być bardzo groźne. Na szczęście zdarza się to rzadko. W zdecydowanej większości przypadków choroba przebiega łagodnie, nie niosąc ryzyka powikłań.
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani, bo o nim mowa, często zaczyna się jak przeziębienie. Dziecko może mieć katar, suchy kaszel, czasem chrypkę, lekką gorączkę i jest osłabione. Po 2-3 dniach dołączają objawy krtaniowe: duszność wdechowa, świst krtaniowy i szczekający kaszel, który występuje zwłaszcza w nocy i nad ranem.
Jeśli dziecko sporadycznie kaszle, ma katar i inne objawy, ale czuje się w miarę dobrze, można próbować opanować chorobę domowymi sposobami, np. robiąc inhalacje na zapalenie krtani. Trzeba pamiętać przy tym o dwóch ważnych sprawach:
- im młodsze dziecko, tym pilniejsza konsultacja z pediatrą,
- przebieg choroby może nagle się zmienić.
Zapalenie krtani zwykle ma podłoże wirusowe i samoograniczający się przebieg. Objawy, w tym szczekający kaszel, u większości dzieci łagodnieją w ciągu 48 godzin.
Do szpitala trafia mniej niż 5% dzieci, które mają nasilone duszności, niską saturację krwi, wymagają intubacji.
Polecane do inhalacji
Nebulizacje na zapalenie krtani dla dziecka
Jedną z metod łagodzenia objawów zapalenia krtani u dzieci jest nebulizacja. To rodzaj inhalacji wykonywany przy pomocy nebulizatora, który przemienia płynny roztwór w aerozol.
Zaletą nebulizacji jest precyzyjne działanie oraz wysoki profil bezpieczeństwa. To dlatego inhalacje na zapalenie krtani zaleca się nawet najmłodszym pacjentom.
Do nebulizatorów dołączone są różne końcówki: maseczka, ustnik, widełki donosowe. Dobieramy je w zależności od dolegliwości i wieku dziecka.
- Niemowlęta i młodsze dzieci z zapaleniem krtani inhalują się przez maseczkę.
- Przedszkolaki uczymy korzystania z ustnika, ale jeśli dziecko sobie z tym nie radzi, korzystamy z maseczki.
Od 3. roku życia warto uczyć dziecko inhalowania się przez ustnik. Dzięki niemu zabieg na dolne drogi oddechowe jest skuteczniejszy i bardziej komfortowy.
Podczas inhalacji na zapalenie krtani należy pilnować, by końcówka nebulizatora (tak maseczka, jak i ustnik) przylegała szczelnie do twarzy lub ust.
Nebulizacja dziecka powinna trwać kilka minut, aż przestanie być wytwarzany aerozol bądź minie 10/15 minut. Więcej wskazówek jak prawidłowo inhalować dziecko opisaliśmy TUTAJ.
Z czego inhalacje na zapalenie krtani dla dziecka bez recepty?
Do inhalacji na zapalenie krtani u dziecka można zastosować zwykłą sól fizjologiczną (0,9% NaCl) bądź roztwór soli wzbogacony o substancje nawilżające (jak ektoina i kwas hialuronowy). Są to preparaty dostępne bez recepty.
- Inhalacja solą fizjologiczną (izotoniczną, NaCl 0,9%) na zapalenie krtani nawodni i delikatnie nawilży śluzówkę dróg oddechowych, poprawiając komfort oddychania.
- Inhalacja roztworem izotonicznym z ektoiną czy kwasem hialuronowym przyniesie silniejszy efekt nawilżający, dzięki czemu jeszcze łatwiej będzie dziecku oddychać, a przy okazji złagodnieje chrypka i ból gardła.
Inhalacje z soli fizjologicznej na zapalenie krtani u dziecka
Inhalacje z soli fizjologicznej (NaCl 0,9%) na zapalenie krtani u dziecka sprawdzają się zwłaszcza na początku choroby. Delikatnie nawilżają drogi oddechowe, łagodząc suchy kaszel, chrypkę i kaszel. Poprawiają komfort oddychania i sprzyjają regeneracji błony śluzowej.
Można wykonywać je już u niemowląt. Zabieg powtarza się 2-3 razy dziennie do czasu złagodnienia lub ustąpienia objawów. Ostatnią inhalację z soli fizjologicznej najlepiej zaplanować kilka godzin przed snem.
Inhalacje z ektoiną i kwasem hialuronowym na zapalenie krtani u dziecka
Do inhalacji na zapalenie krtani dla dziecka stosuje się także izotoniczne roztwory wzbogacone ektoiną i/lub kwasem hialuronowym. To preparaty o właściwościach silnie nawilżających, które wspomagają i koją podrażnioną śluzówkę. Sprawdzają się zarówno przy suchym, jak i mokrym kaszlu, a także chrypce i bólu gardła.
Ektoina oprócz właściwości nawilżających, stabilizuje błonę komórkową – redukuje stan zapalny oraz chroni śluzówkę przed czynnikami zewnętrznymi (np. alergenami).
Inhalacje z ektoiną i kwasem hialuronowym można wykonywać u dzieci od 1. dnia życia. Zabiegi powtarza się 2-3 razy dziennie, w zależności od potrzeb. Ostatnią nebulizację należy wykonać kilka godzin przed snem.
Glikokortykosteroidy do inhalacji na zapalenie krtani u dziecka
Grupą dzieci narażoną na ciężki i powikłany przebieg zapalenia krtani są mali alergicy i astmatycy.
Lekarz może zlecić im od razu inhalacje z glikokortykosteroidów (GSK) w ramach leczenia pierwszego rzutu. Może też poinstruować rodziców, aby przybrali postawę wyczekującą i zastosowali u dziecka nebulizacje z soli fizjologicznej, ale w razie silnego ataku kaszlu podali w nebulizacji GSK.
Glikokortykosteroidy wykazują silne działanie przeciwzapalne, dzięki czemu zmniejszają obrzęk krtani. Zaleca się je pacjentom od 2. roku życia. Występują w różnych postaciach, w tym w formie leków wziewnych stosowanych właśnie do inhalacji na zapalenie krtani u dzieci.
Glikokortykosteroidowy lek do inhalacji na zapalenie krtani można podać dziecku przed snem. Wówczas jego działanie zmniejszy prawdopodobieństwo wystąpienia nocnego kaszlu i nieprzespanej nocy.
W ciężkich przypadkach, gdy zapalenie krtani u dziecka objawia się silną dusznością, glikokortykosteroidy łączy się z adrenaliną.
Mukolityki do inhalacji na zapalenie krtani u dziecka
Mukolityki, czyli preparaty rozrzedzające i zmniejszające lepkość śluzu w drogach oddechowych, zwykle służą leczeniu infekcji z mokrym kaszlem i uporczywym katarem. Choć nie są to typowe objawy zapalenia krtani, niekiedy zaleca się je osobom z tą chorobą.
Mukolityki są wskazane, gdy uszkodzenie śluzówki krtani powoduje nadmierną produkcję wydzieliny, która zaczyna zalegać w okolicy podgłośniowej. Objawem tego jest pochrząkiwanie, chrypka, kaszel, także krztuszenie się. Przy takich dolegliwościach inhalacja na zapalenie krtani z mukolityków okazuje się bardzo pomocna. Można robić ją dzieciom powyżej 2. roku życia. Ostatni zabieg należy wykonać kilka godzin przed snem.
Niepokojące objawy zapalenia krtani u dzieci
Nawet, jeśli wygląda na to, że zapalenie krtani u dziecka przebiega łagodnie, nie można tracić czujności. Czasami początkowo łagodne objawy niebezpiecznie się zaostrzają. W dodatku, w przypadku zapalenia krtani dzieje się tak zwłaszcza w nocy i nad ranem.
Bywa, że dziecko, które kładzie się spać bez żadnych poważniejszych dolegliwości, wybudza się w środku nocy z napadem silnego kaszlu, słyszalnym świstem krtaniowym i widocznym wysiłkiem oddechowym. Podczas takiego ataku trzeba działać szybko i stanowczo – uspokoić dziecko i wystawić na chłodne powietrze, które obkurczy obrzękniętą krtań i pomoże wyrównać oddech.
Jeśli to nie wystarczy, a stan dziecka będzie się pogarszał, pojawi się duszność, zasinienie skóry, zaburzenia świadomości, trzeba wezwać karetkę lub zawieźć dziecko do szpitala.
Choroby krtani u dzieci są o tyle niebezpieczne, że grożą dusznością, niedotlenieniem i związanymi z tym następstwami (niekiedy trwałymi). Dotyczy to zwłaszcza niemowląt, u których stosunkowo niewielka krtań przy dużym obrzęku spowodowanym stanem zapalnym może na tyle się zawęzić, że dziecko zacznie się dusić. To dlatego lekarze diagnozujący zapalenie krtani u niemowląt kierują maluszki do szpitala.
Podsumowanie: co do inhalacji na zapalenie krtani u dziecka?
To, jakie inhalacje na zapalenie krtani zastosować, zależy od przebiegu choroby.
- Przy łagodnych objawach zapalenia krtani u dziecka wystarczą nebulizacje z soli fizjologicznej samej bądź wzbogaconej o ektoinę lub kwas hialuronowy.
- Przy bardziej nasilonych objawach niezbędne mogą okazać się leki do inhalacji z grupy glikokortykosteroidów.
- W najcięższych przypadkach trzeba zastosować adrenalinę.
Oprócz inhalacji na zapalenie krtani dobrze zadbać o nawodnienie walczącego z infekcją organizmu, często proponując dziecku coś do picia. Przed snem można też podać mu łyżeczkę miodu, który łagodzi nocny kaszel i chrypkę. Chory powinien przebywać w dobrze przewietrzonym pomieszczeniu. Warto stosować oczyszczacz i nawilżacz powietrza.
Zapalenie krtani u dzieci przeważnie jest rodzajem infekcji wirusowej. Choroba mija samoistnie po kilku dniach. Zdarza się jednak, że za objawy krtaniowe odpowiadają bakterie. Nagłośniowe zapalenie krtani występuje znacznie rzadziej niż podgłośniowe (wirusowe), jednak ma bardzo gwałtowny przebieg. To poważna infekcja. Powoduje wysoką gorączkę, problemy z oddychaniem. Nagłośniowe zapalenie krtani wymaga podania antybiotyku dożylnie, zwykle w szpitalu. Podgłośniowe leczy się głównie objawowo, najczęściej bez potrzeby hospitalizacji.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.H. Zielińska-Bliźniewska, J. Olszewski, Ostre podgłośniowe i nagłośniowe zapalenie krtani, Medycyna po Dyplomie, 2019, https://podyplomie.pl/medycyna/33685,ostre-podglosniowe-i-nadglosniowe-zapalenie-krtani?srsltid=AfmBOoqnp1AjuAeQG8byAC35iFI3hKvxOWWFKBhNPahIv57XZ6TYPUFM
K. Mrówka-Kata i wsp., Miejsce leków mukolitycznych w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, 4/1
M. Świerszczyńska-Krępa, Z. Świerszczyński, Choroby krtani, Interna Szczeklika. Mały podręcznik 2019/2020, Kraków 2020
P. Kuna i wsp., Zastosowanie ektoiny w chorobach skóry i błon śluzowych, Alergologia Polska, 2024, 2(11)