To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Zapalenie krtani – co to jest?
Zapalenie krtani podzielić można na ostre oraz przewlekłe. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani to przypadłość, która dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci. Zazwyczaj przebiega zstępująco. Co to znaczy? Zapalenie krtani jest po prostu dość często kontynuacją zapalenia błon śluzowych nosa i gardła. Bardzo często przyczyną zapalenia gardła są wirusy (najczęściej są to wirusy paragrypy typu 1, typu 3 i typu 2 oraz wirus RS, wirus grypy typu A i B, Mycoplasma pneumoniae).
Na skutek infekcji dochodzi do przekrwienia błony śluzowej krtani oraz jej obrzęku. Z tego powodu organizm wzmaga produkcję śluzu. Ten z kolei gromadzi się na błonach śluzowych i dodatkowo je podrażnia.
Ostre zapalenia krtani mogą prowadzić do nagłych zaburzeń oddychania i niebezpiecznej dla życia niedrożności górnych dróg oddechowych. Zazwyczaj dzieci z ostrym podgłośniowym zapaleniem krtani leczone są objawowo. Rzadziej konieczna jest hospitalizacja (dotyczy ona mniej niż 5 proc. małych pacjentów). Zdarza się jednak, że stan dziecka nagle pogarsza się tak bardzo, że konieczne jest udrożnienie dróg oddechowych i leczenie w oddziale intensywnej opieki pediatrycznej.
Wzrost zachorowań na ostre podgłośniowe zapalenie krtani zaobserwować można szczególnie w okresie szybkich i znacznych zmian temperatury powietrza, gdy krtań dziecka narażona jest na wychłodzenie. Naukowcy zauważyli zwiększoną zapadalność u dzieci nadwrażliwych, pobudliwych, z krótką szyją i dużą masą ciała.
Przeczytaj także: W tym sezonie infekcyjnym najważniejsze zagrożenie stanowią grypa i covid-19. Opinia eksperta
Dlaczego dzieci często łapią zapalenie krtani?
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani to jedna z najczęstszych chorób wieku dziecięcego. Na choroby krtani znacznie częściej narażone są małe dzieci. Dzieje się tak, ponieważ u dzieci krtań ma inną budowę anatomiczną. U dzieci puszka krtani ustawiona jest dużo wyżej niż w przypadku dorosłych.
Przez takie umiejscowienie w czasie oddychania krtań o wiele częściej ulega oziębieniu. To z kolei sprzyja zapaleniom górnych dróg oddechowych. Dzieci dodatkowo mają również wąską krtań.
Nie bez znaczenia jest również fakt, że dzieci mają niedojrzałe mięśnie międzyżebrowe oraz mięśnie pomocnicze, a ich żebra zbudowane z chrząstki ustawione są prostopadle do kręgosłupa, co zmniejsza efektywność ruchów klatki piersiowej.
Między innymi w związku z różnicami w budowie dojrzałej, a młodocianej krtani, nieco inaczej przebiega choroba u dzieci, a inaczej u dorosłych. Szczególnie dzieci do 3.-6. roku życia narażone są na rozwój tego typu zapaleń. Rocznie na to schorzenie zapada około 8 proc. dzieci do 5 roku życia.
Dzieci chorują na ostre podgłośniowe zapalenie krtani nie tylko z powodu innej budowy krtani. To także efekt tego, że ich system odpornościowy jest po prostu niedojrzały.
Duszność przy zapaleniu krtani
Na wspomnianą wcześniej wąskość krtani wpływ ma nie tylko budowa samej krtani, ale i fakt, że w przypadku ostrego zapalenia tkanka podśluzowa może mocno obrzęknąć. Ta znajdująca się w okolicy podgłośniowej występuje obficie i jest podatna na odczyny zapalne. Co to oznacza? Znaczy to mniej więcej tyle, że nawet stosunkowo nieduży obrzęk tego fragmentu ciała u małego dziecka może spowodować problemy z oddychaniem.
Duszność przy ostrym podgłośniowym zapaleniu krtani nie jest więc wykluczona. Na jej występowanie wpływa także fakt, że w obrębie całej krtani u małego dziecka tkanka podśluzowa jest luźniej połączona z tworzącą krtań chrząstką. W dodatku jest mocno ukrwiona (znajduje się w niej wiele naczyń krwionośnych i limfatycznych), co jeszcze maksymalizuje ryzyko obrzęku.
Wśród dzieci grupą maluchów jeszcze bardziej narażoną na ostre podgłośniowe zapalenie krtani są alergicy. Z powodu bycia nadwrażliwcami mają większą tendencję do obrzęków. Są też bardziej podatni na nawroty zapalenia (zwłaszcza w nocy). U małych uczuleniowców błona śluzowa dróg oddechowych jest bardziej reaktywna w odpowiedzi nawet na niewielki czynnik drażniący.
U małych dzieci, w wyniku obrzęku tkanki łącznej w części podgłośniowej krtani, może dochodzić do znacznego zwężenia światła górnych dróg oddechowych. Dotyczy to zazwyczaj dzieci w wieku od 6 miesięcy do 3 lat, szczególnie chłopców (według badań chłopcy dwa razy częściej mają problem z obrzękami krtani). Może także występować u dzieci starszych, do 8-8,5 roku życia u dziewczynek oraz 11-11,5 roku życia u chłopców.
Objawy zapalenia krtani u dziecka
Początkowe objawy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani przypominają klasyczną infekcję wirusową. Dziecko może mieć lekko podniesioną temperaturę ciała, katar oraz suchy kaszel. Po kilku dniach objawy zazwyczaj się zaostrzają. Pojawia się ostra duszność wdechowa (zwykle w nocy lub w godzinach porannych). Zaostrzają się również napady suchego, męczącego, szczekającego kaszlu (określanego także mianem foczego kaszlu) oraz świst oddechowy (nazywany stridorem).
U dziecka przy ostrym podgłośniowym zapaleniu krtani może pojawić się chrypka, ale w czasie płaczu głos jest w zasadzie niezmieniony. Zaobserwować można także chrząkanie i bezgłos. Bardzo często objawem zapalenia krtani jest silny ból przy połykaniu pokarmów, stąd chore maluchy często wykazują brak apetytu.
Bardzo niepokojącymi objawami, które wymagają pomocy specjalisty, jest niewydolność oddechowa, silna duszność (często rodzice mogą zauważyć ją jako wzmożoną pracę klatki piersiowej). Zdecydowanej i natychmiastowej reakcji ze strony rodziców wymagają także objawy takie, jak niewydolność oddechowa, sine zabarwienie skóry, zaburzenia świadomości oraz niepokój maluszka.
Jeżeli rodzice obserwują u dziecka pierwsze objawy zapalenia krtani, a jego stan szybko się pogarsza – koniecznie powinni wezwać karetkę pogotowia. W sytuacji, kiedy nie zauważają piorunującego postępu choroby, mogą udać się na normalną wizytę lekarską. Nawet „klasycznie” przebiegające zapalenie krtani powinno zostać skonsultowane z pediatrą.
Przewlekłe zapalenia krtani
Przewlekłe zapalenie krtani bardzo często jest następstwem nieleczonego (lub niedoleczonego) ostrego zapalenia krtani. Jego przyczyną może być również częste przebywanie w zbyt suchych pomieszczeniach, zanieczyszczonym środowisku, bierne palenie (czynne także, ale zazwyczaj nie dotyczy na szczęście ono dzieci) oraz nadużywanie głosu. Wymienione wcześniej okoliczności wpływają na rozpulchnienie i przekrwienie krtani.
Wszystkie powyższe okoliczności mogą prowadzić do pojawienia się objawów takich, jak:
- przewlekła chrypka,
- uczucie suchości,
- częste pochrząkiwania.
Nieleczone, lub leczone niewłaściwie, zapalenie krtani może w efekcie doprowadzić do nieodwracalnego zaburzenia pracy strun głosowych, a w szczególnych przypadkach do zmian nowotworowych.
Zapalenie krtani a krup
Jak leczy się zapalenie krtani?
Leczenie zapalenia krtani u dziecka zależy od kondycji małego pacjenta. W leczeniu, poza podawaniem leków zaleconych przez lekarza, bardzo istotne jest doustne nawadnianie dziecka. Trzeba pamiętać również, że maluch powinien przebywać w nieco chłodniejszych niż zazwyczaj pomieszczeniach. Optymalna temperatura dla dziecka borykającego się z ostrym podgłośniowym zapaleniem krtani to 18-20 st.C.
Lekami, które najczęściej stosuje się w leczeniu zapalenia krtani, są leki przeciwzapalne (preparaty ibuprofenu) i leki mukolityczne (rozrzedzające śluz). Bardzo często zaleca się również inhalacje z soli fizjologicznej lub preparatami nawilżającymi śluzówkę i tworzącymi ochronny film. Bardzo istotne jest farmakologiczne (lub domowymi sposobami) przerwanie „kaszlu z kaszlu”, który potęguje kolejne ataki u malucha. Jeżeli infekcja ma charakter bakteryjny (co zdarza się dosyć rzadko), lekarz stosuje odpowiednią antybiotykoterapię.
Rokowanie w leczeniu ostrego podgłośniowego zapalenia krtani zazwyczaj jest pomyślne. Po 6- 24 godzinach od rozpoczęcia leczenia można zaobserwować już znaczną poprawę stanu dziecka.
U dzieci z ostrym podgłośniowym zapaleniem krtani stan małego pacjenta pogarsza płacz. Dziecku, które ma stridor, rodzice powinni zapewnić jak najbardziej komfortowe warunki w czasie badania przez lekarza (np. być blisko niego w momencie, kiedy lekarz ogląda gardło etc.). W warunkach domowych także warto zapewnić dziecku spokój i minimalizować nerwowe sytuacje. Stres powoduje niewydolność oddechową, a ta z kolei zwiększa nerwowość. Zaczyna tworzyć się błędne koło.
Warto wiedzieć, że jednym ze sposobów na zmniejszenie obrzęków krtani, a co za tym idzie na pomoc dziecku z dusznością, jest otwarcie drzwi zamrażarki i ustawienie dziecka w taki sposób, by zimne powietrze go opływało. Lodowate powietrze łagodzi obrzęk krtani i w sytuacjach nadzwyczajnych może uratować życie maluszka! Można również otworzyć okno i wpuścić zimne powietrze lub wyjść z dzieckiem na zewnątrz. Oczywiście, zarówno przy wykorzystaniu zamrażarki i rześkiego powietrza z zewnątrz, należy względnie ciepło ubrać malucha (zimą koniecznie założyć mu czapeczkę etc.)
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak zapobiegać zapaleniu krtani?
Jednym z najbardziej skutecznych działań profilaktycznych w przypadku zapalenia krtani jest poddawanie dziecka obowiązkowemu szczepieniu przeciwko pałeczce hemofilnej (Hib). Pałeczka hemofilna to powszechnie występująca bakteria, która wywołuje zapalenia dróg oddechowych, ucha środkowego, opon mózgowo-rdzeniowych, nagłośni oraz płuc. Może prowadzić także do sepsy (uogólnionego zakażenia z ciężkimi, wielonarządowymi objawami). Specjaliści oceniają, że w przypadku niezaszczepionych dzieci ryzyko zachorowania na jedną z tych poważnych chorób jest wysokie.
W zapobieganiu zapaleniu krtani ważne jest także regularne wietrzenie pomieszczeń. Trzeba pamiętać także o całkowitym wyeliminowaniu palenia w pomieszczeniach, w których przebywają dzieci. Warto też usuwać ze środowiska dziecka potencjalnie drażniące czynniki (np. roztocza).
Warto także zadbać o ogólną kondycję i odproność dziecka. Aktywność fizyczna, hartowanie i właściwa dieta wzbogacona o syrop ze starannie dobranych, naturalnych składników, witaminy D i beta-glukanu – taki jak Solbetan, wspomogą prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego malucha.
Może zainteresować Cię również: 6 pytań do farmaceuty – leki na kaszel dla dziecka
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Ślęczka K, Stany zagrożenia życia w ostrych zapaleniach krtani u dzieci – ocena epidemiologii i postępowania
Zielińska-Bliźniewska H.,Olszewski J., Ostre podgłośniowe i nadgłośniowe zapalenie krtani
Mierzejewski J., Kopta A.,Ilczak T., Rybakowski M., Magdziak T., Ostre zapalenie krtani u dzieci w praktyce ratownika medycznego
Duncan NO: Infections of the airway in children
Held-Ziółkowska M: Ostre zapalenia krtani u dzieci. [W:] Janczewski G (red.): Otolaryngologia praktyczna; t. 2
Grzegorowski M. Ostre zapalenie krtani. [W:] Gryczyńska D. Otorynolaryngologia dziecięca
Sobolak J., Zapalenie krtani u dziecka, https://otolaryngolodzy24.pl/blog/zapalenie-krtani-u-dziecka/
Emeryk A., Ostre infekcje krtani, czyli jednostki chorobowe z kręgu zespołu krupu u dzieci
Szenborn L., Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)