dla dziecka od pierwszych dni życia
wspiera prawidłowy rozwój kości, mózgu, wzroku i układu odpornościowego
DHA z ekologicznych alg i witamina D
starannie dobrane, naturalne składniki
Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama

Czym są stany przejściowe noworodka?

Przejście ze świata wewnątrzmacicznego do świata poza łonem mamy to dla dziecka nie tylko duży stres. Narodziny wymagają szybkiej adaptacji i przystosowania się do nowych warunków. Okres noworodkowy to 28 dni od dnia narodzin, w czasie których mogą pojawić się stany przejściowe, czyli zdarzenia uwarunkowane fizjologiczne. Jakie stany przejściowe może przechodzić noworodek? Głównie:

  • fizjologiczny spadek masy ciała,
  • żółtaczkę noworodkową,
  • odczyny ciążowe,
  • wzrost temperatury,
  • stolce przejściowe.

Czy stany przejściowe są niebezpieczne? Uważa się, że nie, jeśli mijają w miarę szybko i dziecko sobie z nimi radzi. Warto jednak wiedzieć, na co zwracać uwagę, aby zauważyć niepokojące objawy początkowo fizjologicznych stanów przejściowych, które przekształcają się w patologię.

Dowiedz się więcej: Nagła śmierć łóżeczkowa – czynniki ryzyka, zalecenia

Spadek masy ciała u noworodka

Dziecko rodzi się z określoną wagą, która często nieco spada zaraz po urodzeniu. Spadek masy ciała to fizjologia i odpowiada za to np. 

  • parowanie wody ze skóry (maź płodowa, która ogranicza parowanie, wysycha lub jest zmywana), 
  • oddychanie, 
  • oddawanie smółki (pierwszego stolca) i moczu. 

Dziecko po narodzinach pobiera pokarm nie przez pępowinę, ale z piersi mamy lub przez butelkę. To również może w pierwszych dniach spowodować niewielki spadek masy ciała dziecka.

Za fizjologiczny spadek masy ciała uważa się 10% z początkowej wagi malucha. Zwykle maluch obniża masę ciała w pierwszych dniach, a w okolicach 7. dnia po porodzie spadek się zatrzymuje i dziecko zaczyna przybierać na wadze. Najpóźniej do 14. dnia po porodzie spadek masy ciała powinien zostać wyrównany do wagi urodzeniowej.

Jeśli spadek masy ciała mieści się w granicach normy, nie powinno się dokarmiać noworodka sztuczną mieszanką, szczególnie że wczesny połóg to kluczowe dni dla stabilizacji laktacji. Potrzeby malucha zaraz po porodzie są niewielkie, zdecydowana większość mam ma na tyle pokarmu, aby zaopatrzyć potrzeby dziecka po narodzinach. Podanie mleka modyfikowanego nie jest właściwym wyborem, kiedy spadek można uznać za fizjologiczny.

W sytuacji, gdy dziecko spada z wagi więcej niż 10% wyjściowej masy ciała, nie odrabia tych strat – należy sprawdzić sposób karmienia malucha, skorygować go, i jeśli te działania nie przyniosą rezultatów, rozważyć dokarmianie dziecka mlekiem sztucznym.

Noworodkowa żółtaczka fizjologiczna

Pojawienie się żółtaczki u noworodka nie wiąże się z zaburzeniami wątroby, jak to bywa u dorosłych ludzi, ale ze zmianami adaptacyjnymi. Dotyka nawet 70% noworodków, a jej nasilenie datuje się na 2.-3. dobę po porodzie. Żółtaczka zwykle ustępuje około 10. dnia po narodzinach, a dlaczego się pojawia?

Etiologia powstawania żółtaczki noworodkowej jest wieloczynnikowa. Występuje w wyniku rozpadu erytrocytów, niedojrzałości wątroby czy zwrotnego wchłaniania bilirubiny z jelit. Dodatkowo, po porodzie wchłaniają się drobne urazy, jak krwiaki czy niewielkie wylewy podskórne. Późne odpępnienie, dzięki czemu do krwioobiegu dziecka trafia więcej krwi, również może nasilać objawy żółtaczki, podobnie jak odwodnienie malucha.

Jak objawia się żółtaczka noworodkowa? Dziecko ma zażółconą skórę, czasem żółte są białka oczu. W zależności od stopnia zabarwienia ciała dziecka można określić, jak nasilona jest żółtaczka, i czy przestaje być fizjologicznym stanem przejściowym, a zaczyna być żółtaczką przedłużającą się lub o zbyt wysokim stężeniu bilirubiny w surowicy krwi dziecka.

Dziecko dotknięte żółtaczką jest ospałe, słabiej ssie pierś, wolniej przybiera na wadze. Fizjologicznej żółtaczki nie trzeba leczyć, mija wraz z postępem zmian adaptacyjnych w ciele noworodka. Jeśli jednak wartości bilirubiny są zbyt wysokie, wdraża się fototerapię, czyli zmniejszenie poziomu bilirubiny za pomocą światła.

stany przejściowe noworodka

Odczyny ciążowe

Odczyny ciążowe pojawiają się zarówno u chłopców, jak i u dziewczynek. Polegają na reakcji dziecka na hormony ciążowe matki, a objawiają się powiększeniem i obrzękiem brodawek sutkowych i narządów płciowych dzieci. Z brodawek sutkowych mogą wydzielać się minimalne ilości wydzieliny, której pod żadnym pozorem nie należy wyciskać czy usuwać.

Odczyny fizjologicznie pojawiają się około tygodnia po porodzie i mogą wywołać niepokój, szczególnie u matek dziewczynek. Dlaczego? Czasem zdarza się, że odczyny ciążowe wyglądają jak niewielkie krwawienie z dróg rodnych noworodka, wydzielina z pochwy jest szklista i wygląda jak podbarwiona krwią.

Postępowanie w przypadku stwierdzenia odczynów ciążowych nie jest szczególne, wystarczy utrzymywać odpowiednią higienę ciała dziecka, nie wymywać na siłę wydzieliny znajdującej się na narządach płciowych, aby nie podrażnić wrażliwej okolicy.

Fizjologiczny wzrost temperatury ciała dziecka

Jeśli u noworodka około 3.-4. dnia po porodzie pojawi się gorączka, pierwsza myśl skłania się w kierunku infekcji. Jeśli zakażenie zostanie wykluczone, a gorączka wystąpi wtedy, kiedy dziecko najwięcej spadnie na wadze, można zdiagnozować stan przejściowy. Temperatura może wzrosnąć do 40°C, dziecko jest niespokojne, szuka piersi.

Etiologia wzrostu temperatury u noworodków nie jest znana, ale łączy się ten stan z niedojrzałością układu nerwowego i odwodnieniem.

Stolce przejściowe i smółka

Pierwsza pielucha noworodka zwykle zawiera czarno-zielony, gęsty, praktycznie bezzapachowy stolec. Konsystencja i kolor często stanowi zaskoczenie dla rodziców, szczególnie przy narodzinach pierwszego dziecka. Wraz z karmieniem mlekiem kobiecym lub mlekiem sztucznym, smółka zalegająca w jelitach zostaje wydalona, a kolejne pieluchy zabrudzone są stolcem w jaśniejszych kolorach, często zielono-brązowym, ale również o zdecydowanie luźniejszej konsystencji.

Prawidłowa kupa noworodka jest żółtawa i wodnista, szczególnie jeśli maluch jest karmiony naturalnie. Przy mleku modyfikowanym stolce są bardziej zbite, ale kolor pozostaje ten sam. Czasem stolec staje się zielonkawy, co zazwyczaj nie jest powodem do niepokoju, szczególnie jeśli maluch czuje się dobrze.

Może zainteresować Cię również: Formalności po urodzeniu dziecka – o czym powinni pamiętać świeżo upieczeni rodzice?


Dla niemowląt i dzieci
Reklama


1.  Bałanda A. red.: „Opieka nad noworodkiem”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2022, 53-63.