Termin porodu – co to oznacza?
Termin porodu można obliczyć w dwojaki sposób: wykorzystując regułę Naegelego oraz na podstawie pierwszego badania USG (pomiędzy 8. a 14. tygodniem ciąży).
Termin porodu to konkretna data. Reguła Naegelego opiera się na jej wyznaczeniu przyjmując, że fizjologicznie ciąża trwa równe 40 tygodni, czyli 280 dni. Do obliczenia terminu bierze się pod uwagę pierwszy dzień ostatniej prawidłowej miesiączki przed poczęciem.
Warto mieć na uwadze, że przewidywana data porodu jest orientacyjna. Niewielki odsetek kobiet rodzi dokładnie w terminie porodu. Uważa się, że ciąża jest donoszona pomiędzy 37 tygodni + 0 dni a 41 tygodni + 6 dni.
W czasie wykonywania badania USG w I trymestrze, płód jest dokładnie mierzony i na podstawie jego wielkości określa się, ile tygodni trwa ciąża oraz kiedy spodziewany jest termin porodu.
Najlepiej jest posiłkować się obiema metodami, wtedy termin porodu, czyli 280 dzień od dnia poczęcia, można określić z największą dokładnością.
Termin porodu minął, czy jest czym się martwić?
Termin porodu wcale nie oznacza, że dziecko musi urodzić się dokładnie w wyznaczonym dniu. Okienko czasowe dla porodu, określanego mianem „w terminie” wynosi kilka tygodni, dlatego przekroczenie 40. tygodnia ciąży nie stanowi zwykle powodu do niepokoju.
Jeśli ciąża jest fizjologiczna, niepowikłana żadnymi chorobami matki i dziecka i nie ma podstaw, aby indukować – czyli wywoływać poród – kobieta może spokojnie czekać na pierwsze skurcze porodowe w domu.
Korzystna jest wtedy wzmożona kontrola ze strony lekarza i położnej środowiskowej. Lekarz na wizycie określa sytuację położniczą, a położna na wizycie domowej, w ramach edukacji przedporodowej, może osłuchać tętno dziecka. Dzięki temu kobieta ma pewność, że nie ma podstaw do zmartwień, a ciąża wciąż przebiega prawidłowo.
Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników rekomenduje zgłoszenie się kobiety na oddział szpitalny, by indukować poród, gdy zostanie przekroczony 41 tydzień ciąży + 0 dni. Jest to spowodowane tym, że wywołanie porodu od 41 tygodnia + 0 dni do 41 tygodnia + 6 dni jest korzystniejsze dla matki i dziecka, niż kontynuowanie ciąży i czekanie na samoistny poród. Argumentem przemawiającym za zakończeniem ciąży po przekroczeniu 41 tygodnia ciąży jest fakt zwiększonej w tym czasie śmiertelności i zachorowalności matek i dzieci jeszcze w ciąży oraz w okresie okołoporodowym.
Ile dni po terminie wywołuje się poród?
Wywołanie porodu zależy od stanu zdrowia matki, dziecka i przebiegu ciąży. Jeśli ciąża jest powikłana np:
- cukrzycą,
- nadciśnieniem,
- cholestazą ciążową,
– wówczas kobiety nie czekają do terminu porodu, ich porody indukowane są wcześniej, czasem nawet przed 37. tygodniem ciąży. Kontynuowanie ciąży jest wtedy bardziej ryzykowne, niż jej zakończenie.
Gdy ciąża jest fizjologiczna, kobieta czuje się dobrze i nic nie wskazuje na pojawienie się zagrożeń, stawia się ona na oddział szpitalny dopiero po ukończeniu 41. tygodnia ciąży. To oznacza, że tydzień po terminie porodu rozważa się jego indukcję.
Silikonowe plastry na bliznę po cesarskim cięciu
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Opracowany specjalne dla kobiet w ciąży.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Roztwór doustny do wspomagania leczenia refluksu żołądkowo-przełykowego
Dla zdrowia układu moczowego.
Jak wygląda przyjęcie do szpitala po terminie porodu?
Z reguły kobieta będąca w ciąży pod opieką lekarza, po przekroczeniu terminu porodu, dostaje skierowanie do szpitala na indukcję akcji porodowej. Czas zgłoszenia się na oddział zwykle określony jest na konkretny dzień.
Rano umówionego dnia, ciężarna przychodzi na ginekologiczno-położniczą izbę przyjęć razem ze skierowaniem od lekarza prowadzącego. Na jego podstawie zostaje przyjęta na oddział porodowy lub na oddział ginekologiczny, w zależności od szpitala i sytuacji położniczej.
Jeszcze na izbie przyjęć kobietę bada się, wykonuje się także zapis KTG, czyli zapis kardiotokograficzny. Na izbie przyjęć zakłada się ciężarnej dokumentację, a po dopełnieniu wszystkich formalności przyszła mama jest przekazywana na oddział docelowy, gdzie dostaje swoje łóżko.
Na oddziale, na którym będzie przeprowadzana indukcja, pacjentka widzi się z lekarzem dyżurnym, który podejmuje decyzję o czasie i sposobie wykonania procedury.
Czy potrzebne jest skierowanie do szpitala po terminie porodu?
Zwykle pacjentki po ukończeniu 41. tygodnia ciąży dostają od swojego lekarza skierowanie do szpitala. W tym czasie ważna jest wzmożona kontrola stanu płodu i kobiety, aby nie przeoczyć momentu wystąpienia zagrożeń. Hospitalizacja znacząco obniża możliwość pojawienia się poważnych powikłań, rzutujących na stan zdrowia i życia matki oraz jej dziecka.
Jeśli kobieta nie ma skierowania, a ciąża jest przenoszona – może się zgłosić do szpitala razem ze wszystkimi dotychczasowymi badaniami oraz kartą ciąży. Lekarz dyżurny na podstawie stanu zdrowia kobiety i przebiegu ciąży decyduje, czy kobieta może wrócić do domu i czekać jeszcze kilka dni na poród, czy powinna zostać w szpitalu.
W sytuacji zgłoszenia się ciężarnej do szpitala bez skierowania, po ukończeniu 41. tygodnia ciąży, decyzja o jej pozostaniu na oddziale zwykle jest oczywista.
Na czym polega wywołanie porodu po terminie?
Jest kilka procedur medycznych, które mają na celu wywołanie porodu. Bardzo wiele zależy od szyjki macicy i jej dojrzałości. Jeśli zapadła decyzja o indukcji, ale szyjka macicy jest twarda, długa, nie ma rozwarcia i jest skierowana do kości krzyżowej, w pierwszej kolejności należy ją przygotować do porodu. Samo wywołanie skurczy przy nieprzygotowanej szyjce macicy nie sprawi, że urodzi się dziecko.
Przygotowanie szyjki macicy do porodu nosi nazwę preindukcji.
Do metod preindukcji należą:
- podanie dopochwowo żelu z prostanglandynami,
- założenie cewnika Foleya,
- oddzielenie dolnego bieguna jaja płodowego.
Te działania mają na celu zmiękczenie szyjki macicy, jej skrócenie i powstanie rozwarcia.
Dopiero w momencie osiągnięcia dojrzałości przez szyjkę macicy, można wywoływać skurcze porodowe. Zazwyczaj wykonuje się to przez ciągły wlew dożylny z oksytocyną, pod kontrolą KTG.
Zabiegiem, który może istotnie nasilić skurcze porodowe jest amniotomia, czyli przebicie pęcherza płodowego.
Indukcja i preindukcja porodu to procedury, na które pacjentka musi wyrazić zgodę. Wcześniej powinna mieć możliwość rozmowy z lekarzem, który rozwieje jej wszystkie wątpliwości oraz powie, dlaczego zakończenie ciąży jest korzystniejsze, niż czekanie na samoistny poród.
Bibliografia:
1. Fleming A., Szpotańska-Sikorska M.: Ciąża po terminie. Ginekologia po Dyplomie, 2022, 05.
2. Ulan A., Ulan J. Wagner E., Sadowska M.: Indukcja porodu. Technologie w optymalizacji opieki medycznej, 2015, 2(7), 16-19.
3. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące indukcji porodu. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2017, 2(2), 58-71. Aktualizacja 2021.
4. Wojdyła Z. i in.: Poród o czasie a poród indukowany. Wybrane aspekty opieki pielęgniarskiej i położniczej w różnych specjalnościach medycyny, Wydawnictwo Nowik, Opole, 2015, 80-89.