Co to jest biały szum?
Biały szum to monotonny i powtarzalny dźwięk, który jest stosowany np. w produkcji specjalnych, szumiących zabawek. Biały szum pochodzi jednak nie tylko z tych tzw. szumisiów. To również odgłos deszczu, śnieżycy, szum morskich fal, ale także dźwięk suszarki czy odkurzacza.
Podczas słuchania białego szumu nie usłyszymy gwałtownych zmian tonacji czy głośności. Istotą białego szumu jest to, że dzieci doświadczają go już w łonie matki, dlatego słuchanie go po urodzeniu pozwala noworodkom i niemowlętom doświadczyć czegoś, co już znają z okresu prenatalnego.
Bicie serca matki, krew płynąca w naczyniach krwionośnych i odgłosy z przewodu pokarmowego – to dźwięki, które otaczają dziecko w macicy. Ich odtworzenie po urodzeniu sprawia, że maluchy uspokajają się, lepiej zasypiają, są bardziej wyciszone.
Przeczytaj także: Jaką muzykę puszczać dziecku w brzuchu mamy?
Jak działa biały szum na dzieci?
Biały szum, umiejętnie stosowany, ze szczególnym zwróceniem uwagi na potrzeby dziecka, jest w stanie ułatwić sen i działa kojąco. Powoduje, że maluch nie zauważa wielu innych rzeczy ze swojego otoczenia, maskuje gwałtowne zmiany i łatwiej adaptuje się w świecie.
Dodatkowo odkryto, że ta niefarmakologiczna i skuteczna metoda, jest w stanie zmniejszyć czas płaczu dziecka, np. z powodu ataku kolki niemowlęcej. Może też łagodzić odczuwanie bólu.
Współcześnie wielu rodziców wykorzystuje biały szum, gdy ich pociecha ma trudności z zasypianiem. To spotykany problem, być może związany z dużą ilością bodźców, które maluszki odbierają w ciągu dnia, ale nie potrafią ich odpowiednio przetworzyć, przez co stają się rozdrażnione i marudne.
Biały szum pozwala wyciszyć dziecko tak, aby było w stanie zasnąć, i to się sprawdza w wielu przypadkach. Skraca czas potrzebny do usypiania, a wydłuża czas drzemki, dzięki czemu dziecko jest bardziej wypoczęte.
Nawilża śluzówkę nosową.
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Krople enzymatyczne z laktazą kwaśną i neutralną.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Czy biały szum szkodzi dziecku?
Warto stosować różne metody uspokajania płaczących dzieci. Szum nie może stać się jedynym narzędziem do walki ze złym humorem, gdyż nie wiadomo, jak długotrwała ekspozycja niemowlęcia na takie dźwięki może wpłynąć na jego rozwój.
Bardzo często rodzice kładą szumiące misie w łóżeczkach lub wózkach dziecięcych przy samym maluszku. Zdarza się, że takie zabawki działają i szumią nawet kilka godzin bez przerwy. Są również używane zbyt często. Jeśli biały szum jest nadużywany przez rodziców, może stać się czynnikiem ryzyka nieprawidłowego rozwoju mowy i narządu słuchu dziecka.
Negatywne skutki urządzeń szumiących wynikają z ich złego użytkowania przez rodziców, ale również z faktu, że emitowany dźwięk nie zawsze jest dobrze odbierany przez dziecko i podobny do białego szumu z życia płodowego. Czy włączony odkurzacz w pokoju, w którym jest dziecko, będzie działał na malucha kojąco? To bardzo wątpliwe. A deszcz za oknem, delikatnie stukający w szybę? To już zupełnie inna historia i inne wrażenia dla naszej pociechy.
Jakie są zasady stosowania białego szumu?
Biały szum często jest nadużywany przez rodziców maluszków, którzy chcą, by ich dziecko było spokojne i mniej płaczliwe. Badania naukowe jasno wskazują, że nadmierne i nieumiejętne jego stosowanie może skutkować zaburzeniami mowy czy słuchu. Nie są znane odległe konsekwencje używania białego szumu, dlatego warto ograniczyć wyciszanie maluszka z pomocą szumiących zabawek czy aplikacji.
Jak korzystać z białego szumu i nie szkodzić dziecku? Podstawowe zasady:
- jak najkrócej – biały szum wyłączamy w momencie zaśnięcia dziecka lub jego uspokojenia, nie należy narażać dziecko na kilkugodzinne seanse dźwiękowe.
- jak najdalej – najlepiej źródło szumu umieścić jak najdalej od dziecka, min. 2 metry od maluszka. Nie należy dopuszczać, aby szumiąca zabawka leżała w łóżeczku, tuż przy jego głowie.
- jak najciszej – trudno określić, na jaki stopień hałasu narażamy dziecko w czasie odtwarzania białego szumu. Producenci zabawek zazwyczaj nie podają, ile decybeli ma dźwięk emitowany z zabawki.
- jak najciemniej – często urządzenia szumiące wyposażone są w elementy, które świecą. Warto jednak wybierać te, które nie transmitują niebieskiego światła, mogącego zaburzyć higienę snu dziecka.
Jak korzystać z białego szumu bez szkody dla dziecka?
Znanymi metodami uspokajania dzieci są tulenie, kołysanie, bujanie czy nucenie kołysanek. Jeśli tulimy dziecko, a biały szum jest dźwiękiem w tle – wtedy wszystko jest w porządku. Jednak jeśli szumiącego misia kładziemy tuż obok głowy dziecka, nie kontrolując czasu działania zabawki – możemy uszkodzić słuch malucha.
Tzw. szumisie często nie mają podanej głośności, z jaką działają. Dlatego warto trzymać się trzech zasad, jakie opublikowała Amerykańska Akademia Pediatrii w przypadku stosowania białego szumu:
- ogranicz ekspozycję na biały szum do minimum, korzystaj z niego tylko tyle, ile faktycznie dziecko potrzebuje,
- szumisia oddal jak najdalej od dziecka, zabawka absolutnie nie powinna znaleźć się blisko malucha,
- ustaw jej najcichszy tryb.
Takie działania dają podstawę, aby sądzić, że biały szum nie jest zagrożeniem dla dziecka. Warto również wybierać dźwięki, które naprawdę odpowiadają maluchowi. Nie zawsze szum z zabawki będzie tak samo odbierany jak szum morza. Każde dziecko ma inne preferencje, nawet jeśli mowa o kilkudniowym noworodku.
Maluchy od urodzenia bardzo intensywnie rozwijają zmysł słuchu i narząd mowy. Potrzebują do tego różnorodnych dźwięków i bodźców. Ciągłe narażanie dziecka na jeden rodzaj dźwięku nie wpływa pozytywnie na malucha i może prowadzić do powstawania np. trudności z mową.
Biały szum dla dzieci z ADHD
Ciekawostką jest fakt, że zbadano wpływ białego szumu na dzieci z ADHD oraz dzieci z trudnościami w czytaniu. Wyniki okazały się zaskakujące!
Biały szum w znacznym stopniu poprawia zdolności poznawcze dzieci z ADHD oraz dzieci z deficytem uwagi. W czasie badań stwierdzono, że nastąpiła poprawa nie tylko ich uważności, ale także wydajności pamięci.
Biały szum stanowi element wsparcia w terapii dla dzieci z trudnościami w czytaniu. Używanie białego szumu jako pomocy w czasie kryzysu spowodowanego kolkami czy zbyt dużą ilością bodźców nie jest niczym złym. Korzystanie z osiągnięć techniki jest domeną współczesnego życia, należy jednak pamiętać, aby zachować umiar. Dzięki temu możemy być pewni, że nasze działania nie przyniosą szkody dla rozwoju małego człowieka.
Pietrzak J., Kurdyś P. i in.: „Use a white noise-emitting devices in infants and small children as assessed by their parents”, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2019, 15(3), 291-296.
Baijot S., Slama H. i in.: „Neuropsychological and neurophysiological benefits from white noise in children with and without ADHD”, Behavioral and Brain Functions, 2016, 12(11),
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4791764/#__ffn_sectitle dostęp z dnia 5.10.2022,
Goran B. i in.: „Sensory white noise improves reading skills and memory recall in children with reading disability”, Brain and Behavior, 2021, 17(7), e02114.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8323032/#__ffn_sectitle dostęp z dnia 5.10.2022.