Rodzaje chust – jaką chustę do noszenia noworodka wybrać?
Na rynku można znaleźć wiele rodzajów chust. Pojawia się ich tym więcej, im popularniejsze staje się noszenie dzieci w ten sposób. Warto jednak dobrze przyjrzeć się ich jakości i przede wszystkim wybrać model zalecany przez fizjoterapeutów. Chustonoszenie jest dużą pomocą dla rodziców, ale to zdrowie i wygodę dziecka należy wziąć jako pierwsze pod uwagę.
W sklepach można znaleźć przede wszystkim 3 rodzaje chust:
- tkane,
- elastyczne,
- kółkowe.
Różnią się od siebie długością, materiałem, sposobem tkania i szybkością wiązania. Przez fizjoterapeutów najbardziej polecane są chusty tkane, wykonane z bawełny lub bawełny i lnu. Wśród nich można rozróżnić modele tkane splotem skośno-krzyżowym, diamentowym, serduszkowym, jodełkowym, żakardowym czy prostym. Skośno-krzyżowy splot wydaje się najpopularniejszy i najczęściej polecany. Chustę wówczas łatwo jest przyciągnąć, a sam materiał nie jest tak gruby.
Chusty tkane najlepiej utrzymują dziecko w prawidłowej pozycji. Są uniwersalne, ponieważ można nosić w nich dzieci już od pierwszego dnia życia, aż po wiek późniejszy. Tkana chusta do noszenia noworodka może być nieco krótsza, o mniejszej gramaturze. Jeśli jednak rodzice chcą kupić jedną chustę odpowiednią dla dziecka na wszystkich etapach rozwoju, najczęściej polecany jest model o długości ok. 4–5 metrów i gramaturze od 200 do 300 g/m2.
Kolejnym rodzajem są chusty elastyczne. Te wyglądem przypominają chusty tkane. Wykonane są jednak z innego materiału, a dokładnie bawełny z dodatkiem elastanu. To powoduje, że sama chusta jest rozciągliwa i cieńsza, co znacznie ułatwia jej wiązanie. Specjaliści jednak podkreślają, że chusty te nie są w stanie zapewnić prawidłowej postawy dziecka, szczególnie większego. Ponadto elastyczny materiał może prowadzić do zbyt mocnego lub luźnego przyciągnięcia maluszka. Elastyczny materiał ma również tendencję do wbijania się w ciało rodzica, szczególnie w miejscach najmocniej obciążonych, czyli na ramionach.
Ostatnim rodzajem chust są tzw. chusty kółkowe. Te modele są niejako w połowie już związane, co pozwala znacznie szybciej umieścić dziecko w chuście. Są to modele krótsze i nadają się do noszenia dziecka już od pierwszego dnia życia. Nie są polecane jednak dla starszych dzieci, ponieważ mocno obciążają jedno ramię rodzica. Ponadto nie należy ich używać zbyt długo za jednym razem.
Zalety chusty do noszenia noworodków
Samo chustonoszenie nie jest nowym wynalazkiem. Przed wynalezieniem wózków dzieci nosiło się właśnie w chustach wykonanych z różnych materiałów. Były najlepszym sposobem na przeniesienie dziecka przy zachowaniu wolnych rąk.
Wielu pediatrów podkreśla, że trzy pierwsze miesiące życia dziecka są tzw. czwartym trymestrem. Nawet dziecko donoszone rodzi się przystosowane do życia poza łonem matki, ale nie w pełni wykształcone. Dalszemu rozwojowi podlegają narządy wewnętrzne, zmysły i umiejętność termoregulacji. Dziecko po urodzeniu przede wszystkim poznaje świat za pomocą dotyku, dlatego tak ważna jest bliskość rodzica. Z tego powodu wielu lekarzy od dawna zaleca kangurowanie, czyli częsty kontakt dziecka skóra do skóry rodzica.
Chusta do noszenia noworodka może pod wieloma względami wspierać rozwój maluszka zarówno na poziomie emocjonalnym, jak i fizycznym. Noszenie dziecka sprawia, że jest ono blisko rodzica, który odpowiada w ten sposób na potrzebę bliskości. Dzieci noszone w chuście są spokojniejsze i łatwiej zasypiają. To doskonały sposób na budowanie relacji z dzieckiem i jego poczucia bezpieczeństwa.
Na poziomie fizycznym chusta do noszenia noworodka wspiera rozwój układu proprioceptywnego, odpowiedzialnego za czucie głębokie i czucie własnego ciała, a także układ przedsionkowy odpowiedzialny za zmysł równowagi i poczucie ciała w przestrzeni. Oba układy są niezwykle ważne w rozwoju psychoruchowym dziecka i często nazywane są kolejnymi zmysłami. Razem również odpowiadają za prawidłowe napięcie mięśniowe i integrację sensoryczną.
Chustonoszenie przez wielu fizjoterapeutów jest uważane za skuteczną profilaktykę dysplazji biodrowych. Ponadto noszenie dziecka w chuście powoduje swoisty masaż brzuszka, co wspomaga trawienie i usuwanie gazów będących często powodem niemowlęcych kolek.
Nie można także pominąć zalet noszenia dziecka w chuście dla rodziców. Dzięki chustowaniu rodzice mają dziecko blisko, ale jednocześnie zachowują wolne ręce, dzięki czemu mogą swobodnie zająć się obowiązkami domowymi czy starszym rodzeństwem. Chusta do noszenia noworodka stanowi także doskonałą alternatywę dla wózka na krótsze spacery czy wyjścia do sklepu.
Jak wiązać dziecko w chuście?
Chustowanie ma wiele zalet, jednak jak ze wszystkim – należy zachować zdrowy rozsądek. Ważnym elementem rozwoju dziecka jest leżenie na podłodze. Wówczas dziecko ma swobodę ruchów, ćwiczy swoje mięśnie i precyzję motoryczną. Bez tego nie można zapewnić dziecku odpowiednich bodźców do prawidłowego rozwoju. Z tego powodu wielu specjalistów powtarza, że chusty do noszenia noworodków można używać w ograniczonym czasie, nie zapominając o potrzebie swobodnego ruchu maluszka.
Niezwykle ważne jest także prawidłowe wiązanie dziecka. Podczas wiązania należy przede wszystkim zachować pozycję tzw. żabki. Dziecko powinno mieć wygięty kręgosłup w naturalny dla niego kształt litery C, biodra powinny być podwinięte, kolanka na wysokości pępka, a stopy odwiedzione na zewnątrz. Nóżki powinny ponadto być rozchylone na szerokość naturalną dla dziecka na danym etapie życia. Początkowo jest to 60 stopni, z czasem powinno zwiększyć się do 90 stopni. Rączki dziecka powinny być ugięte i ułożone na klatce piersiowej rodzica.
Noworodek noszony w chuście powinien mieć dodatkowo zabezpieczoną główkę. Z kolei starsze dzieci podczas noszenia w chuście muszą mieć pewną swobodę ruchów – szczególnie głowy, aby mogły swobodnie poznawać świat.
Tylko pozycja zgięciowo-odwiedzeniowa jest naturalna i zalecana dla maluszków podczas noszenia w chuście. Wszystkie inne pozycje mogą doprowadzić do nadmiernego napięcia mięśniowego jednej strony ciała. Z tego powodu najlepiej przed użyciem chusty skonsultować się z profesjonalną doradczynią noszenia.
Chusta do noszenia noworodka jest coraz popularniejsza wśród rodziców. Samo chustonoszenie zdaniem fizjoterapeutów i pediatrów może przynieść korzyści dla rozwoju emocjonalnego i fizycznego dziecka. Ważny jest jednak prawidłowy dobór chusty i sposobu wiązania do wieku dziecka. Nie należy także zaniedbywać innych bodźców wpływających na rozwój maluszka, przede wszystkim swobodnego poruszania się w leżeniu na macie.
Bibliografia:
- Dąbrowska M., Lisiecki J., Ulenberg A., Wpływ noszenia dziecka w chuście na układ ruchu, Journal of Education, Health and Sport. 2017;7(8):1657-1664.
- Jamruszkiewicz K., Koczwara A., Kramek K., Sułko J., Chusty do noszenia dzieci – najczęstsze pytania, [dostęp online] https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/pielegnacja/76377,chusty-do-noszenia-dzieci-najczestsze-pytania
- Kramek K., Sułko J., Chusty wiązane a profilaktyka dysplazji, [dostęp online] https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/65164,chusty-wiazane-a-profilaktyka-dysplazji
- Lis B., Rola układu przedsionkowego w rozwoju dziecka, [dostęp online] https://asto.edu.pl/blog/artykuly/rola-ukladu-przedsionkowego-w-rozwoju-dziecka/