Karp – wartości odżywcze
Karp zawiera lekkostrawne białko (18 g/100 g), wartościowe tłuszcze (należy do ryb średniotłustych) oraz wiele składników mineralnych i witamin (żelaza, cynku, wapnia, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, witamin z grupy B). Ma 127 kcal w 100 gramach co sprawia, że dostarcza więcej energii niż filet z dorsza (ryba chuda), ale mniej niż filet z łososia (ryba tłusta).
W tłuszczu tkanki mięśniowej karpia dominują kwasy tłuszczowe jednonienasycone – 40-55%. Udział wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w mięsie karpia wynosi zwykle 18-32%. Zawartość kwasów z rodziny omega-3 w tłuszczu karpia wynosi około 6,5%. Zjedzenie porcji 300 g karpia pokrywa dzienne zapotrzebowanie na wielonienasycone kwasy EPA i DHA. Poza tym, karp ma w sobie dużo kolagenu typu I, który wpływa pozytywnie na strukturę skóry i kości. Pod kątem zawartości kolagenu karp jest przodownikiem wśród ryb. Podsumowując, karpia można uznać za zdrowy gatunek ryby pod kątem wartości odżywczych.
Czy karp jest bezpieczną rybą do spożycia?
Spożycie karpi związane jest głównie z tradycją Wigilii i świąt Bożego Narodzenia. Poza tym okresem mało który Polak sięga po karpia, chociaż jest dostępny chociażby w postaci mrożonej. Wobec tego istnieje przeświadczenie, że każdy wigilijnego karpia powinien spróbować. Czy dzieci również? Zgodnie z podziałem, karp należy do grupy bezpiecznych ryb, ale jest rybą denną (bytuje w akwenach słodkowodnych). To znaczy, że może zawierać więcej metali ciężkich (rtęci, ołowiu, kadmu i arsenu) oraz dioksyn. Z uwagi na to, od jego nadmiernego spożycia powinny powstrzymać się kobiety w ciąży i małe dzieci.
Dopuszczenie ryb do sprzedaży jest regulowane przez prawo europejskie, tak więc te ogólnodostępne w sklepach przeszły niezbędne kontrole i powinny być bezpieczne dla człowieka. Z tego względu warto kupować ryby ze sprawdzonego źródła. Nałożenie kawałka karpia podczas kolacji wigilijnej nie powinno zaszkodzić, ale większe ilości w grupie kobiet w ciąży i małych dzieci mogą nieść ryzyko dostarczenia do organizmu niepożądanych substancji. Poza tym, mówiąc o bezpieczeństwie karpia, należy wspomnieć o tym, że jest to ryba zawierająca znaczne ilości ości. Dlatego przed podaniem jej dziecku należy upewnić się, czy wszystkie zostały wyciągnięte.
Podsumowanie
Ryby są jednymi z najbardziej pożądanych produktów żywieniowych w diecie. Dostarczają pełnowartościowego białka i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, których nie jesteśmy w stanie dostarczyć w odpowiedniej ilości z innych źródeł żywieniowych. Z tego względu ryby powinny pojawiać się w naszej diecie co najmniej 1-2 razy w tygodniu. Karp jest wartościową rybą pod względem odżywczym. Jednocześnie warto mieć świadomość, że karp może być źródłem metali ciężkich, zwłaszcza w przypadku ryb pochodzących z zanieczyszczonych wód. Dlatego, szczególnie kobietom w ciąży i dzieciom, zaleca się umiarkowane spożywanie karpia i zwracanie uwagi na jego pochodzenie.
Bibliografia:
Januszko O., Kałuża J. Znaczenie ryb i przetworów rybnych w żywieniu człowieka – analiza korzyści i zagrożeń, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, 68(2), 2019, s. 269-281.
Tkaczewska J. Polski karp. Wartości odżywcze. https://polskikarp.com/wartosci-odzywcze/
Weichselbaum E., Coe S., Buttriss J., Stanner S. Fish in the diet: A review, Nutrition Bulletin, 38, 2013, s. 128-177.