- Oleje roślinne, szczególnie te tłoczone na zimno, stanowią doskonałe uzupełnienie diety w wartościowe kwasy tłuszczowe.
- Olej z wiesiołka zyskuje ostatnio na popularności z uwagi na swoje prozdrowotne właściwości, ze szczególnym uwzględnieniem wsparcia w problemach skórnych. Czy można go podawać dzieciom?
Olej z wiesiołka – charakterystyka
- Zimnotłoczony olej z wiesiołka pozyskiwany jest z nasion wiesiołka dziwnego (Oenothera paradoxa) oraz wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis), występujących między innymi w Polsce,
- Stanowi źródło kwasów tłuszczowych z rodziny omega-6 – linolowego (LA) i gamma-linolenowego (GLA) – istotnych dla prawidłowego funkcjonowania skóry jako bariery ochronnej. Są to niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), których organizm człowieka nie jest sam w stanie wytwarzać (lub wytwarza w niewielkich ilościach na zasadzie konwersji), dlatego muszą być dostarczane z zewnątrz,
- Zawiera niewielkie ilości nasyconych kwasów tłuszczowych: palmitynowego i stearynowego,
- Zawiera cynk, selen, magnez, wapń, fitosterole i witaminę E.
Olej z wiesiołka – na co pomaga?
Olej z wiesiołka wpływa na organizm dziecka kompleksowo. Działa przeciwzapalnie i antyproliferacyjnie. Wspiera:
- układ immunologiczny, oddechowy, nerwowy,
- stan skóry, włosów i paznokci,
- gospodarkę hormonalną (łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego u dziewczynek),
- gospodarkę tłuszczową (pobudza brunatną tkankę tłuszczową),
- leczenie chorób o podłożu zapalnym (rumień, atopia).
Suplementację doustną olejem z wiesiołka można uzupełnić zastosowaniem zewnętrznym, bezpośrednio na zmiany skórne.
Kwas GLA w takim stężeniu w jakim występuje w oleju z wiesiołka (około 8-15%) jest rzadko spotykany w innych produktach spożywczych (porównywalnie jedynie w oleju z ogórecznika i z nasion czarnej porzeczki). Jego niedobór w organizmie dziecka może korelować z występowaniem:
- zmian skórnych, takich jak: trądzik, łuszczyca, pieluszkowe zapalenie skóry,
- atopowego zapalenia skóry (u dzieci cierpiących na ten rodzaj atopii zahamowana jest konwersja kwasu LA do GLA),
- podrażnień i suchości skóry,
- alergii,
- chorób układu nerwowego, np. zaburzeń odbioru bodźców.
U osób dorosłych suplementacja oleju z wiesiołka może zapobiegać i/lub łagodzić przebieg nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, zespołu suchego oka, suchości skóry u osób dializowanych, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, zapalenia błony śluzowej żołądka, reumatoidalnego zapalenia stawów czy cukrzycy. Wspiera płodność gdyż poprawia jakość śluzu płodnego i wpływa pozytywnie na ukrwienie śluzówki macicy, a także łagodzi objawy menopauzy.
Olej z wiesiołka – czy można go podawać dzieciom?
Wprowadzenie na stałe do diety dziecka oleju z wiesiołka powinno być skonsultowane z pediatrą. Nawet naturalne ziołowe produkty, stosowane przez dłuższy czas, mogą działać intensywnie, tak jak leki. Olej z wiesiołka jest bezpiecznym produktem, ale niektóre doniesienia mówią o konieczności odczekania z włączeniem oleju z wiesiołka do diety dziecka do 3. roku życia.
Zalecana ilość to 0,5-1 łyżeczki dziennie. U dzieci z atopowym zapaleniem skóry GLA stosuje się w dawce 2-4 g oleju roślinnego codziennie (90-100 mg GLA). Warto dodać, że olej z wiesiołka może być bezpiecznie stosowany przez kobiety karmiące piersią. Kwas GLA to naturalnie występujący w mleku składnik, a dodatek oleju z wiesiołka do diety mamy zwiększa stężenie GLA w jej mleku.
Olej z wiesiołka – jak podawać?
Olej z wiesiołka możemy podawać bezpośrednio do ust dziecka łyżeczką lub używać go jako składnika dań. Świetnie sprawdzi się w sałatce z młodych liści, jako składnik past warzywnych (np. hummus) czy twarożku, ale można nim również po prostu skropić świeże warzywa (pomidor, papryka, ogórek) czy też zupę krem.
Olej z wiesiołka powinien być podawany razem z jedzeniem, aby uniknąć ewentualnych niepożądanych reakcji ze strony przewodu pokarmowego (biegunka, odbijanie, wzdęcia).
Oleju z wiesiołka używamy wyłącznie na zimno – po podgrzaniu traci swoje drogocenne właściwości. Buteleczkę z ciemnego szkła z olejem z wiesiołka przechowujemy w lodówce i przestrzegamy daty przydatności do spożycia.
Bibliografia:
Białek M, Rutkowska J: Znaczenie kwasu γ-linolenowego w profilaktyce i terapii. Post Hig Med Dosw 2015; 69: 892-904.
Kaźmierska A, Gawor E: Wpływ oleju z wiesiołka na skórę, ze szczególnym uwzględnieniem działania kwasu gamma-linolenowego (GLA). Kosmetologia Estetyczna 2015; 4(4): 335-338.
Materac E, Marczyński Z, Bodek KH: Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka. Bromat Chem Toksykol 2013; XLVI: 225-233.
Mrozińska M: Rola kwasu gamma-linolenowego w utrzymaniu prawidłowej struktury i funkcji skóry. Czasopismo Aptekarskie 2008; 1(169): 50-52.
Szczepanik-Kułak P, Krasowska D: Powody, dla których warto stosować olej z wiesiołka (wskazania u dzieci i niemowląt). Medycyna Faktów 2020; 13(1)(46): 105-109.
Wydro D: Kwas gamma-linolenowy (GLA) – suplement niezbędny. Academy of Aesthetic and Anti-aging Medicine 2015; 56-67.
E-lactancia. https://www.e-lactancia.org/breastfeeding/oenothera-biennis/writing/.