Atopowe zapalenie skóry – co za choroba?
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to zapalna choroba skóry, która manifestuje się charakterystycznymi, wypryskowymi zmianami oraz uporczywym świądem, który obniża istotnie jakość życia pacjentów. Schorzenie cechuje się nawrotowym przebiegiem, co oznacza, że po okresie nasilenia objawów ma miejsce ich wyciszenie, aż do momentu kolejnego nawrotu.
U podłoża choroby leżą zarówno:
- czynniki genetyczne (widoczna jest predyspozycja rodzinna),
- czynniki immunologiczne,
- czynniki środowiskowe (zauważalne jest pogorszenie się stanu skóry po narażeniu na pewne czynniki zewnętrzne).
Atopowe zapalenie skóry występuje częściej z innymi schorzeniami o podłożu alergicznym, takimi jak astma, alergiczny nieżyt nosa, alergie pokarmowe. Objawy atopowego zapalenia skóry mogą ujawnić się w każdym momencie życia, jednak istotnie częściej ma to miejsce w okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym.
Naturalna pomoc w alergicznym zapaleniu spojówek.
Łagodzi objawy skórne alergii
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Intensywne nawilżenie suchych i podrażnionych oczu.
Lekko hipertoniczny spray do nosa z ektoiną na alergię
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Atopowe zapalenie skóry – kiedy najczęściej się pojawia?
Atopowe zapalenie skóry ujawnia się typowo w pierwszych dwóch latach życia i jest to wówczas tak zwane atopowe zapalenie skóry o wczesnym początku.
Dane statystyczne pokazują, że aż u 45% dzieci objawy atopowego zapalenia skóry pojawią się do 6 miesiąca życia, a u 50% dzieci do ukończenia 1 roku życia.
Wyróżniamy również AZS o późnym początku, gdy objawy choroby pojawiają się po raz pierwszy w okresie dojrzewania oraz atopowe zapalenie skóry o początku w starszym wieku – w tej sytuacji ujawnienie się schorzenia ma miejsce dopiero po 60 roku życia.
Warto zaznaczyć, że nawet u jednego z czterech dorosłych pacjentów z atopowym zapaleniem skóry schorzenie rozwija się de novo, czyli epizod choroby występuje po raz pierwszy w wieku dorosłym.
Czy atopowe zapalenie skóry mija z wiekiem?
W środowisku rodziców wiele słyszy się o tak zwanym „wyrastaniu z atopii”. Czy atopowe zapalenie skóry może minąć wraz z wiekiem? Jak pokazują dane literaturowe, nawet u 40–80% najmłodszych atopowe zapalenie skóry ma tendencję do ustępowania przed piątym rokiem życia, a u około 20% pacjentów (a więc u co piątego z nich) objawy będą pojawiać się się do wieku dorosłego.
W tym miejscu warto przytoczyć wyniki pewnej analizy, która objęła aż 45 badań naukowych oraz łącznie 110 651 pacjentów z 15 krajów.
Naukowcy zauważyli, że u 80 procent chorych na wczesnodziecięce atopowe zapalenie skóry, choroba ustępowała nie później, niż po upływie 8 lat po postawieniu diagnozy, natomiast u mniej niż 5 procent pacjentów – utrzymywała się przez co najmniej 20 lat.
Co ciekawe, u dzieci, u których schorzenie pojawiło się przed 2 rokiem życia, choroba trwała przeciętnie krócej, niż u chorych, u których później postawiono rozpoznanie. Zauważono również, że im cięższy był przebieg zaostrzeń atopowego zapalenia skóry, tym większa była tendencja do długotrwałego utrzymywania się schorzenia.
Wynika z tego, że jeśli nasze dziecko choruje na atopowe zapalenie skóry, to istnieje dość duża szansa na ustąpienie objawów wraz z wiekiem. Jednak należy mieć świadomość, że w niektórych sytuacjach objawy będą mimo wszystko utrzymywać się w wieku dorosłym i skóra pacjenta ciągle wymagać będzie odpowiedniej pielęgnacji i leczenia.
Marsz alergiczny – co to za zjawisko?
Warto w tym miejscu wyjaśnić sobie zjawisko pediatryczne, jakim jest marsz alergiczny. Mianem marszu alergicznego określamy przechodzenie jednej choroby alergicznej w drugą. Co to oznacza? W czasie marszu alergicznego jedna choroba powoli mija, a następnie u dziecka ujawnia się inne schorzenie alergiczne. Pierwszym etapem marszu alergicznego jest typowo pojawienie się objawów alergii pokarmowej i atopowego zapalenia skóry, co ma miejsce już w okresie niemowlęcym. Następnie dochodzi najczęściej do dołączenia się objawów astmy i alergicznego nieżytu nosa i powolnego ustępowania symptomów alergii pokarmowej i objawów ze strony skóry.
Trzeba przy tym zaznaczyć, że w cięższych przypadkach objawy pokarmowe i skórne nie ustępują i utrzymują się nawet powyżej 5 roku życia. Przebieg chorób atopowych jest bowiem bardzo indywidualny i nie zawsze możliwy do przewidzenia, na co ma wpływ również narażenie na alergeny i czynniki środowiskowe, prowadzące do pojawienia się objawów choroby.
Czy można zapobiegać atopowemu zapaleniu skóry?
Kolejną ważną kwestią, która wymaga szerszego omówienia jest profilaktyka atopowego zapalenia skóry. Czy w ogóle temu schorzeniu można w jakiś sposób zapobiegać? Okazuje się, że jest na to pewna szansa.
Jak pokazują badania naukowe, stosowanie emolientów od pierwszego dnia życia dziecka, które jest narażone na ryzyko rozwoju atopowego zapalenia skóry (a więc ma predyspozycję rodzinną), zmniejsza ryzyko rozwoju tego schorzenia aż o połowę. Okazuje się więc, że w bardzo prosty sposób możemy zmniejszyć aż o 50% szansę na pojawienie się tego schorzenia u naszego dziecka, jeżeli pochodzi ono z rodziny, w której występują choroby atopowe (czyli AZS, astma alergiczna, alergie pokarmowe, alergiczny nieżyt nosa).
Jak widać zatem, z atopowego zapalenia skóry można wyrosnąć, a poprzez odpowiednią pielęgnację można również zapobiegać ujawnieniu się tej przewlekłej, zapalnej dermatozy. Odpowiednia pielęgnacja skóry z wykorzystaniem emolientów jest więc ważna również w odniesieniu do profilaktyki. Warto też przypomnieć, że codzienne, regularne używanie preparatów emolientowych pozwala na wydłużenie okresu bez objawów (a więc okresów między zaostrzeniami).
prosto z natury
Balsam z ektoiną do stosowania już od 1. dnia życia. Dla skóry wrażliwej, suchej i atopowej.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Idealny sposób na pielęgnacje ust poza domem.
O działaniu nawilżającym i ochronnym
Bibliografia
- M. Michalska-Jakubus, D. Krasowska, Postępowanie profilaktyczno-lecznicze w atopowym zapaleniu skóry, Standardy Medyczne – Pediatria 2013; 10: 425-432,
- R. Nowicki i inni, Atopowe zapalenie skóry. Interdyscyplinarne rekomendacje
diagnostyczno-terapeutyczne Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Dermatol Rev/Przegl Dermatol 2019, 106, 354–371,
- L. Rudnicka i inni, Współczesna Dermatologia, PZWL, Warszawa 2022,
- J. L. Bolognia i inni, Fourth Edition Dermatologia, Medipage, Warszawa 2022,
- P. Traczewki, Dermatologia: Kiedy nie wyrasta się z AZS aż do dorosłości, Medical Tribune, 2016/10.