To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.„Sport to zdrowie”. Ten frazes można usłyszeć w programach telewizyjnych i radiowych, przeczytać w gazetach i artykułach internetowych, a nawet zobaczyć na szkolnych tablicach ogłoszeń. Nieustannie słyszymy hasła, które mają zachęcać do regularnej aktywności fizycznej zarówno dzieci, jak i dorosłych. Łatwo o tym mówić, ale trudniej wdrożyć, zwłaszcza wtedy, gdy pogoda nie sprzyja.
Latem częściej spędzamy czas aktywnie – poza bieganiem po placu zabaw i długimi spacerami do wyboru mamy jazdę na rowerze, hulajnodze czy rolkach, gry w piłkę, siatkówkę albo badmintona na świeżym powietrzu, a także pływanie i zabawy w wodzie.
W okresie jesienno-zimowym, gdy na zewnątrz nie ma śniegu, tej aktywności na świeżym powietrzu jest znacznie mniej. Jeśli uprawia się sporty, to w zamkniętych pomieszczeniach. Większość rodziców zimą rezygnuje z zajęć na basenie dla dzieci, bo jest przekonana, że każde wyjście na mróz wprost z ciepłej pływalni skończy się co najmniej przeziębieniem.
Czy faktycznie kupienie karnetu na basen zimą to zły pomysł? Wręcz przeciwnie. Jeśli zadba się o kilka istotnych kwestii, można to potraktować jako długoterminową inwestycję w zdrowie dziecka.
Jak aktywność w wodzie wpływa na zdrowie?
Zajęcia na basenie zimą, latem, jesienią, jak i wiosną wpływają przede wszystkim na:
- lepsze dotlenienie organizmu,
- zwiększenie objętości płuc,
- poprawę pracy serca,
- wzmocnienie mięśni,
- utrzymanie prawidłowej masy ciała,
- poprawę równowagi,
- zwiększenie koordynacji ruchowej i wytrzymałości,
- integrację sensoryczną.
Co ciekawe, badania wykazały, że nawet dzieci z astmą, które przynajmniej raz w tygodniu uczęszczają na basen, mają lepszą czynność płuc i zmniejszone ryzyko nasilonych objawów ze strony układu oddechowego[1].
Dziecko na basenie zimą – co z odpornością?
Jednocześnie pływanie zimą wspomaga odporność. Jak to możliwe? Aktywność fizyczna w wodzie stymuluje układ immunologiczny, który zwiększa liczbę i aktywność:
- makrofagów – komórek wysyłanych na pierwszy front walki z różnymi patogenami,
- limfocytów – komórek tak zwanego drugiego frontu odpowiadających za redukcję rozwoju zakażeń, a także chorób autoimmunizacyjnych.
Poza tym u dzieci aktywnych obserwuje się nieznaczny wzrost temperatury ciała podczas ćwiczeń. Ciepło metaboliczne powstające w mięśniach nie sprzyja patogenom, które wówczas mają utrudnione warunki do ekspansji organizmu.
Zajęcia na basenie zimą w połączeniu ze zbilansowaną dietą, zdrowym snem, dbaniem o higienę i nieprzegrzewaniem dziecka skutecznie wzmacniają układ odpornościowy. Żeby usprawnić jego pracę, warto również stosować preparaty z witaminą D, ekstraktami z owoców czarnego bzu oraz kwasem L-askorbinowym.
Odpowiednio działający układ immunologiczny jest w stanie zapobiegać rozwojowi infekcji, a w razie wystąpienia objawów skracać czas ich trwania.
O czym pamiętać po wyjściu z wody?
Pozytywny wpływ pływania na zdrowie jest w dużym stopniu uwarunkowany tym, jak dziecko zachowa się po wyjściu z wody. Bez względu na to, czy mówimy o okresie zimowym, czy letnim, podstawa to:
- wzięcie prysznica, aby zmyć chlor i inne środki dodawane do wody,
- dokładne osuszenie głowy i uszu.
Głowę najlepiej owinąć ręcznikiem i poczekać, aż wyschnie. Jeśli dziecko ma długie włosy, trzeba skorzystać z suszarki. Lepiej nie ustawiać jej na maksymalną moc, bo niepotrzebnie rozgrzeje skórę.
Małżowinę uszną należy powycierać, żeby zmniejszyć ryzyko infekcji ucha zewnętrznego. A co z wodą w przewodzie słuchowym? Obecna tam przez dłuższy czas zmiękcza barierę naskórkową, co nie jest pożądane. Rozwiązanie to użycie sprayu eliminującego efekt zalegania wody w kanale ucha po kąpieli na basenie, jak np. Solwax active.
Gdy dziecko jest już ubrane, warto podać mu coś do picia i zaproponować przekąskę zawierającą białko.
Nie spiesz się i nie przegrzewaj dziecka
Szybkie wychodzenie wprost z hali basenowej na zewnątrz to niedobry pomysł. Ciepła wilgotna skóra ciasno owinięta ubraniami wierzchnimi zacznie się pocić, a pot w połączeniu z mroźnym powietrzem równa się duże ryzyko infekcji.
Najważniejsze to dać organizmowi dziecka czas na spokojne wyrównanie temperatury i wyschnięcie. Kurtkę, czapkę, szalik oraz rękawiczki należy zakładać dopiero przed opuszczeniem budynku i ściągnąć po wejściu do samochodu, żeby nie doprowadzić do przegrzania.
Jednocześnie nie powinno się ustawiać ogrzewania na maksymalną moc. Optymalna temperatura w aucie to około 21 stopni Celsjusza.
Pływanie zimą – przeciwwskazania
Czy istnieją przeciwwskazania uniemożliwiające korzystanie z basenu zimą i nie tylko? Tak. Wśród najważniejszych wymienia się:
- zapalenie uszu, oczu, nosa,
- ostre infekcje dróg oddechowych,
- infekcje układu pokarmowego,
- niektóre choroby skóry,
- nawracające zapalenia układu moczowego,
- nasilony refluks żołądkowo-przełykowy,
- uczulenie na środki dezynfekujące, np. chlor.
Podsumowując, regularne uczęszczanie na basen zimą to dobry sposób na wspieranie układu odpornościowego, zwiększanie wydolności krążeniowo-oddechowej, wzmacnianie mięśni i poprawę koordynacji ruchowej. Żeby zmniejszyć ryzyko infekcji, trzeba pamiętać o dokładnym osuszeniu ciała – zwłaszcza głowy i uszu, nie spieszyć się z wyjściem na zewnątrz oraz nie rozgrzewać nadmiernie powietrza w samochodzie w trakcie powrotu do domu. Te rady warto stosować nie tylko zimą, lecz także latem, a zakup karnetu na basen traktować jako inwestycję w zdrowie.
Z ektoiną
prosto z natury
1. Kurowski M., Kowalski M.L., Wpływ wysiłku fizycznego na odpowiedź immunologiczną – wybrane zagadnienia, „Alergia Astma Immunologia”, 2014, nr 19(3), s. 144–149.
2. Gloc D., Adaptacja niemowląt i małych dzieci do środowiska wodnego jako forma prozdrowotnej aktywności ruchowej, „Hygeia Public Health”, 2014, nr 49(4), s. 892–895.
3. Font-Ribera L. i wsp., Swimming pool attendance, asthma, allergies, and lung function in the avon longitudinal study of parents and children cohort, „American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine”, 2011, nr 183(5), s. 582–588.
[1] Font-Ribera L. i wsp., Swimming pool attendance, asthma, allergies, and lung function in the avon longitudinal study of parents and children cohort, „American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine”, 2011, nr 183(5).