To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Afty – czym są?
Afty znane również jako owrzodzenia aftowe to bolesne pojedyncze i mnogie nadżerki lub owrzodzenia pokryte włokinowatym nalotem, otoczone rąbkiem zapalnym występujące w jamie ustnej (dolna powierzchnia języka, dna jamy ustnej, podniebienie miękkie i łuki podniebienne, błona śluzow wargi policzków).
Podzielić możemy je na:
- afty małe Mikulicza,
- afty duże Suttona
- oraz afty opryszczkopodobne.
Najczęściej na 24-48 h przed pojawieniem się wykwitów odczuwa się mrowienie i pieczenie. Afty mogą goić się nawet do 14 dni, sa jednym z najczęstszych schorzeń błony śluzowej jamy ustnej i mogą występować u osób w różnym wieku [1,2].
Przyczyn powstawania aft
Przyczyny powstawania aft nie zostały do końca wyjaśnione. W literaturze podkreśla się jednak rolę pewnych czynników, które mogą przyczyniać się do ich powstawania, są to najczęściej:
- zaburzenia odpowiedzi immunologicznej (m.in.: obniżenie liczby limfocytów T pomocniczych i cytotoksycznych),
- stres,
- miejscowe urazy mechaniczne,
- zaburzenia hormonalne,
- czynniki genetyczne (dziedziczenie polimorfizmów genowych kodujących cytokiny prozapalne)
- alergie pokarmowe,
- choroby przewodu pokarmowego (np. celiakia),
- choroba Leśniakowskiego-Crohna,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- chorobą Behçeta,
- pasożyty w przewodzie pokarmowym,
- niedobory kwasu foliowego,
- niedobory żelaza,
- niedobory ferrytyny,
- niedobory cynku,
- niedobory witaminy z grupy B, a szczególnie witaminy B12 [1,2].
Jakie witaminy są dobre na afty?
Afty leczy się głównie objawowo, stosując preparaty miejscowe i preparaty zmniejszające ból. W przypadku nawracających aft ważne jest zidentyfikowanie czynnika, który przyczynia się do ich powstawania. Uzupełnienie niedoborów witamin może zmniejszyć remisję zmian, często bez konieczności stosowania leków przeciwzapalnych. Poniżej podpowiedź, na jakie witaminy warto zwrócić uwagę, zmagając się z aftami.
Witamina B12 na afty
Witamina B12 należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie, odgrywa istotną rolę w tworzeniu krwiotwórczych komórek macierzystych i jest powiązana z chorobami błony śluzowej jamy ustnej, głównie nawracającym atopowym zapaleniem jamy ustnej. Wyrównanie niedoborów witaminy B12 może być istotne w procesie leczenia nawracających aft. W badaniach wykazano, iż skuteczna w leczeniu nawracających aft może okazać się podjęzykowa suplementacja witaminy B12 w dziennej dawce 1000 przez sześć miesięcy. [3].
Cynk na afty
Metaanaliza badań wykazała, iż istnieje związek pomiędzy niskim poziomem cynku w surowicy a występowaniem nawracających aft. Cynk wpływa na prawidłową czynność układu immunologicznego i utrzymywanie prawidłowego stężenia witaminy A. Dodatkowo wspiera proces regerenacji tkanek i gojenia się ran. Siarczan cynku w ilości 50 mg dwa razy dziennie może istotnie wpływać na zmniejszenie średnicy aft [4].
Kwasy tłuszczowe omega- 3 na afty
Metaanaliza badań z 2023 roku wykazała, iż doustna suplementacja kwasami omega-3 wydaje się korzystna w leczeniu nawracającego aftowego zapalenia jamy ustnej. Wymagane są jednak dodatkowe badania obejmujące standaryzowane metodologię w celu potwierdzenia skuteczności stosowania doustnych suplementów [5].
Żelazo na afty
Zaobserwowano, iż obniżone stężenie żelaza częściej występuje u osób zmagających się z nawracającymi aftami. W przypadku nawracających aft warto udać się do lekarza, by sprawdzić czy mamy do czynienia z niedoborami żelaza [6].
Kwas foliowy na afty
Niedobory kwasu foliowego mogą przyczyniać się do stanów zapalnych języka i błony śluzowej warg powodując zaczerwienienia i owrzodzenia języka. Niedobry kwasy foliowego powiązano z większą częstością wystepowania aft [7].
Wspomagająco w preparatach do leczenia aft stosuje się także:
- witaminę A – stosowana często jako składnik leków i wyciągów przeciwzapalnych. Stymuluje procesy odnawiania i regeneracji uszkodzonego nabłonka;
- witaminę E – stosowana jest często jako składnik leków do leczenia aft np. wraz z wyciągiem z rumianku. Witamina E działa antyoksydacyjnie i wspomaga proces regeneracji błony śluzowej jamy ustnej.
Jakie witaminy na afty – podsumowanie
Przyczyn powstawania aft może być wiele. Wśród nich często wymienia się niedobory niektórych witamin, szczególnie witaminy B12, żelaza, kwasu foliowego i cynku. Warto zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę, tak by dostarczać ich odpowiednia ilość. W niektórych przypadkach pomocna może okazać się także suplementacja wybranych witamin.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Wspomaga naturalną odporność.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego
Bibliografia:
- Tyszkiewicz I., Kozłowski Z.: Współczesne poglądy na temat leczenia aft nawracających – przegląd piśmiennictwa. Prace poglądowe DENTAL FORUM /1/2015/XLIII.
- Antoniv R. i wsp.: Afty nawracające – przegląd piśmiennictwa .NOWA STOMATOLOGIA 3/2014
- Taleb R. i wsp.: Role of vitamin B12 in treating recurrent aphthous stomatitis: A review. Int J Vitam Nutr Res. 2022
- Al-Maweri S. A. i wsp.: Association between serum zinc levels and recurrent aphthous stomatitis: a meta-analysis with trial sequential analysis. Clin Oral Investig. 2021 Feb;25(2):407-415.
- Waqas M.: Oral supplemental interventions for the 6 management of recurrent aphthous stomatitis (ras) – A systematic review and meta-analysis”. ETD Home. Retrieved, 2023.
- Krawiecka E. Rozprawa doktorska: WYSTĘPOWANIE NAWRACAJĄCEGO AFTOWEGO ZAPALENIA JAMY USTNEJ W ASPEKCIE CHORÓB OGÓLNOUSTROJOWYCH ORAZ NIEDOBORÓW ŻELAZA, WITAMINY B12 I WITAMINY D, Poznań 2017.
- Chen H. i wsp.: Impact of haematologic deficiencies on recurrent aphthous ulceration: a meta-analysis. Br Dent J. 2015 Feb;218(4):E8