To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Kaszel mokry a suchy – najważniejsze różnice
Z założenia kaszel u dzieci to nic złego, a wręcz przeciwnie. Służy on do oczyszczenia dróg oddechowych z różnych niepożądanych czynników, np. pyłów, gazów czy wydzieliny nadmiernie produkowanej w czasie infekcji. Taki gęsty, zalegający w oskrzelach śluz zaburza prawidłową pracę dróg oddechowych, a dodatkowo zwiększa ryzyko rozwoju nadkażenia bakteryjnego. Dlatego kaszel to odruch obronny, dzięki któremu możemy pozbyć się szkodliwych czynników.
Czasem jednak podczas infekcji nie ma nadmiaru wydzieliny, a mimo to kaszel i tak się pojawia. Jest on spowodowany rozwijającym się w drogach oddechowych stanem zapalnym, który podrażnia zakończenia nerwowe odpowiedzialne za ten odruch. Wtedy kaszel jest suchy, męczący i nieproduktywny. Nie przynosi ze sobą żadnych korzyści, dlatego trzeba go hamować.
Kiedy kaszel mokry może zmienić się w suchy?
Łagodna infekcja dróg oddechowych zaczyna się zwykle od pokasływania na sucho. Następnie na skutek miejscowego zapalenia w drogach oddechowych dochodzi do produkcji dużych ilości śluzu, dlatego pojawia się kaszel mokry.
Po kilku kolejnych dniach zakażenie powoli przechodzi i stan zapalny ustępuje. Oskrzela nie produkują już nadmiaru wydzieliny, więc nie ma co odkrztuszać. Dlatego pod koniec choroby kaszel mokry zmienia się w suchy. Może on utrzymywać się nawet do 8. tygodni po ustąpieniu innych objawów – wynika to z poinfekcyjnej nadreaktywności oskrzeli, która zwykle ustępuje samoistnie.
Ponadto choroby dróg oddechowych wiążą się z ich silnym podrażnieniem, które może prowokować do kaszlu. Wtedy pojawia się on mimo braku śluzu w oskrzelach, więc jest suchy. Zjawisku temu sprzyjają m.in.:
- suche powietrze w pomieszczeniach,
- czynniki drażniące, np. dym papierosowy, zanieczyszczenie powietrza, alergeny,
- przesuszona śluzówka dróg oddechowych.
Kiedy zmiana rodzaju kaszlu powinna być powodem do niepokoju?
Kaszel mokry zmieniający się w suchy to element normalnego procesu zdrowienia. Dlatego nie powinien Cię martwić, o ile dziecko czuje się dobrze, a pozostałe objawy ustępują. Taki stan wskazuje na kaszel poinfekcyjny, który trzeba obserwować. Jeżeli będzie stopniowo łagodniał, prawdopodobnie zniknie samoistnie.
A kiedy warto skonsultować się z lekarzem? Jeżeli kaszel jest intensywny, szczekający, zaburza nocny odpoczynek i nie ustępuje mimo leczenia. Zwróć też uwagę na to, czy u malucha nie występują niepokojące objawy wskazujące na poważniejszy stan. Należą do nich:
- świszczący oddech,
- ból w klatce piersiowej,
- trudności z oddychaniem,
- wymioty,
- krwioplucie.
Jak leczyć kaszel u dziecka?
Sposób leczenia zależy od rodzaju kaszlu. Jeśli jest mokry, stosowane preparaty powinny rozrzedzać wydzielinę w drogach oddechowych, co ułatwi jej odkrztuszenie. Leki na mokry kaszel bez recepty mogą zawierać np.:
- ambroksol – w syropie przeznaczony jest dla dzieci od 1. roku życia,
- N-acetylocysteinę,
- bromheksynę,
- erdosteinę – silny lek wykrztuśny, który może być stosowany u dzieci powyżej 12. roku życia.
Z kolei suchy, męczący kaszel trzeba hamować, żeby zmniejszyć niepotrzebne podrażnianie dróg oddechowych. W tym celu stosowane są syropy przeciwkaszlowe, np. na bazie lewodropropizyny. To substancja, która obwodowo blokuje przekazywanie bodźców z oskrzeli do ośrodka kaszlu w mózgu, a dodatkowo lekko rozszerza oskrzela. Dzięki temu łagodzi suchy kaszel i poprawia komfort oddychania. Syrop z lewodropropizyną może być stosowany już od 2. roku życia.
Dla młodszych pacjentów przeznaczony jest syrop z porostu islandzkiego. Działa on nawilżająco i powlekająco, przez co łagodzi przesuszone i podrażnione drogi oddechowe. Może być stosowany u maluchów od 1. roku życia.
Inhalacje – sprawdzony sposób na każdy rodzaj kaszlu
Inhalacje przy użyciu nebulizatora to popularna i skuteczna metoda łagodzenia objawów chorób dróg oddechowych. Mogą być stosowane zarówno w kaszlu mokrym, jak i suchym. Ważny jest jednak dobór odpowiedniego preparatu do występujących dolegliwości.
Ampułki do nebulizatora bazują na soli fizjologicznej – to roztwór chlorku sodu (NaCl) w stężeniu 0,9%. Inhalacje z jego wykorzystaniem nawilżają i oczyszczają drogi oddechowe oraz łagodzą ich podrażnienia.
Chlorek sodu występuje także w wyższych, hipertonicznych stężeniach – od 1,5 do 3%. Takie roztwory pomagają upłynnić wydzielinę zalegającą w oskrzelach i w ten sposób ułatwiają jej odkrztuszanie. Dlatego są one stosowane przy mokrym kaszlu.
Efekt inhalacji wzmacniają dodatkowe składniki, które możesz znaleźć w ampułkach zawierających zarówno sól fizjologiczną, jak i hipertoniczny roztwór chlorku sodu. Należą do nich:
- kwas hialuronowy – jego cząsteczki wiążą duże ilości wody, dzięki czemu działa on silnie nawilżająco. Łagodzi suchość i podrażnienie dróg oddechowych spowodowane suchym kaszlem i infekcją,
- ektoina – to substancja, która stabilizuje błony komórkowe i wykazuje właściwości przeciwzapalne. Oprócz tego wzmacnia barierę ochronną nabłonka dróg oddechowych przed czynnikami drażniącymi oraz silnie nawilża drogi oddechowe. Dzięki temu może złagodzić objawy infekcji, a także kaszel utrzymujący się po jej zakończeniu.
Podsumowując – jeśli u dziecka kaszel mokry zmienia się w suchy, najprawdopodobniej oznacza to, że choroba zbliża się do końca. Objaw ten może utrzymywać się nawet do 8. tygodni, a jeżeli nie towarzyszą mu niepokojące dolegliwości, nie stanowi on powodu do niepokoju. Możesz wspomóc proces leczenia oraz regeneracji dróg oddechowych za pomocą preparatów odpowiednio dobranych do rodzaju kaszlu.
Polecane do inhalacji
Źródła:
- Krenke, K., Doniec, Z., Mastalerz-Migas, A., Mazurek, H., Bieńkowski, P., Jackowska, T., & Kulus, M. (2022). Zalecenia postępowania diagnostyczno – terapeutycznego w kaszlu u dzieci – aktualizacja. Lekarz POZ, 8(3): 173-192.
- Tuszyński P. K. (red.), Leki pierwszego wyboru, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2020.
- Tran, B. H., Dao, V. A., Bilstein, A., Unfried, K., Shah-Hosseini, K., & Mösges, R. (2019). Ectoine-containing inhalation solution versus saline inhalation solution in the treatment of acute bronchitis and acute respiratory infections: a prospective, controlled, observational study. BioMed research international, 2019.
- Kozikowska, K., & Sybilski, A. J. (2023). Nebulizacja u pacjentów z chorobami układu oddechowego w okresie infekcyjnym. Alergoprofil, 19(2): 8-12.