Żywienie dzieci: podstawy
W żywieniu dzieci należy zwrócić uwagę na częstotliwość spożywania posiłków, odpowiedni dobór produktów w diecie, wartość odżywczą i energetyczną, a także na nawyki żywieniowe.
Przy planowaniu diety dziecka pomocny może być TALERZ ZDROWIA, który zastąpił, często zmienianą, PIRAMIDĘ ZDROWEGO ŻYWIENIA.
To infografiki, przedstawiające udział poszczególnych grup produktów w całodziennym menu dziecka.
Zdrowe odżywianie dzieci: wskazówki
W ciągu dnia w jadłospisie dziecka powinny znaleźć się:
- mleko i produkty mleczne (3 porcje): mleko, mleko modyfikowane, ser żółty, jogurt naturalny, kefir, ser biały
- mięso, drób, ryby, jaja (1-2 porcje): drób, chude mięso czerwone, chuda wędlina, ryby, jaja
- produkty zbożowe (5 porcji): chleb pełnoziarnisty, chleb graham, płatki zbożowe, kasza gryczana, kasza jęczmienna, makaron
- warzywa (5 porcji): pomidor, papryka, kalafior, ziemniaki, fasolka, marchew, brokuły, awokado, cukinia, szpinak, bób
- owoce (4 porcje): borówki, winogrona, śliwki, maliny, arbuz, żurawina, banan, brzoskwinia, jabłko, pomarańcza, gruszka, grejpfrut
- tłuszcz (1-2 porcje): olej rzepakowy, oliwa z oliwek, masło.
Według obowiązujących aktualnie norm dobowe zapotrzebowanie energetyczne u dzieci w wieku 13-36 miesięcy wynosi 83 kcal w przeliczeniu na jeden kilogram masy ciała.
Zawartość białka w diecie nie powinna być niższa niż 1g/ kg masy ciała i jednocześnie nie wyższa niż 15 % dziennego zapotrzebowania kalorycznego.
Tłuszcze powinny stanowić 35-40% energetyczności diety w tym niezmiernie ważne są długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe: kwas DHA 100mg/doba, kwas EPA i DHA łącznie 250 mg/ doba. Udział węglowodanów powinien wahać się w przedziale 45% a 65% (w tym maksymalnie 10% energii z dodanych do żywności cukrów prostych).
W diecie dzieci w wieku 13-36 miesięcy najczęściej niedoborowe są: wapń (700 mg), witamina D (15-25 µg), jod (90 µg) oraz żelazo (7 mg).
Dowiedz się więcej: Anemia u dzieci – przyczyny, objawy, rozpoznanie
Żywienie dzieci 1-3 l.: najpopularniejsze mity
Mitów dotyczących rozszerzania diety niemowlaka i żywienia dzieci jest wciąż bardzo dużo. Dziś omówimy te najbardziej popularne.
Jako pierwsze w diecie dziecka powinny pojawić się owoce
Przyzwyczajenie do słodkiego smaku owoców może negatywnie wpłynąć na chęć zjadania mniej słodkich warzyw, przez co później są trudniej akceptowalne przez niemowlę. Eksperci uważają, że to właśnie od warzyw należy zacząć przygodę z rozszerzaniem diety swoich pociech i ich nauką nowych smaków.
Najlepsze na początek są warzywa zielone o bardziej gorzkim smaku jak na przykład brokuł. Wielokrotne podawanie warzyw pozytywnie wpływa na lepszą akceptację ich smaku przez dziecko, natomiast bardzo ważne jest stopniowe wprowadzanie nowych warzyw/produktów do menu, dzięki czemu możliwa będzie obserwacja reakcji organizmu dziecka na określone produkty i wyłapanie ewentualnych produktów uczulających.
Soki owocowe to dobry zamiennik wody
Zastępowanie wody sokami owocowymi nie jest wskazane w diecie niemowląt. Może to skutkować zmniejszeniem objętość spożytego przez dziecko mleka matki lub modyfikowanego, które jest podstawą żywienia dzieci w tym wieku. U starszaków lepszym wyborem niż soki owocowe są po prostu całe owoce, które dostarczają mniej cukru a więcej błonnika. Fakty są takie, że soki nie mogą zastąpić wody, a znacznie więcej witamin zawierają całe, nieprzetworzone owoce.
Gluten jest szkodliwy i należy go unikać
Gluten, będący białkiem roślinnym, jest jednym z najpopularniejszych alergenów i znajduje się w produktach zbożowych. Zgodnie z zaleceniami małe ilości tego białka należy wprowadzać do diety dziecka w tym samym czasie, co inne produkty uzupełniające, czyli od 4.-6. miesiąca życia do ukończenia 12. miesiąca życia. należy przy tym obserwować reakcje dziecięcego organizmu.
Bez wskazań medycznych wykluczenie glutenu z diety dziecka może przynieść więcej szkody niż korzyści. Do negatywnych skutków odstawienia glutenu zaliczyć można: niedobory wielu witamin i minerałów (żelaza, wapnia, magnezu, cynku i witamin z grupy B), a także zaparcia spowodowane zbyt małą ilością błonnika w diecie. Dieta bezglutenowa przeznaczona jest dla osób zmagających się z celiakią oraz alergią na gluten i powinna być konsultowana z lekarzem. W pozostałych przypadkach żywienie dzieci obejmuje produkty zawierające gluten.
Ryby są dobre dla dzieci, bez wyjątku
To prawda, że w żywieniu dzieci ważne miejsce zajmują ryby. Zawarte w nich kwasy omega-3 są niezbędne dla całego organizmu, niosą wiele korzyści dla rozwoju fizycznego i psychicznego, więc warto zadbać o ich dobre źródła. No właśnie – dobre! Nie każda ryba nadaje się dla dziecka. Maluchom w żadnym razie nie podajemy ryb drapieżnych – miecznika, sandacza, szczupaka. rezygnujemy też z ryb hodowlanych, lepiej wybrać te dziko żyjące, pozyskane zgodnie z zasadami zrównoważonego połowu. Najlepsze ryby dla dzieci to łosoś bałtycki i dorsz bałtycki, również dlatego, że mają mało ości.
Przeczytaj także: 6 pytań do dietetyka – rola kwasów DHA w diecie dziecka
Prawidłowe żywienie dzieci: racjonalne podejście
W naszym społeczeństwie funkcjonuje bardzo dużo mitów dotyczących żywienia dzieci. W trosce o ich prawidłowy rozwój niezwykle ważne jest racjonalne podejście do tego tematu, wolne od przekłamania i niepewności. Warto pamiętać, że w razie potrzeby można skonsultować się ze specjalistą – pediatrą czy dietetykiem, który rozwieje nasze wątpliwości i podpowie, jak ułożyć dietę dziecka, by wspierała zdrowie rosnącej pociechy. W końcu właśnie temu ma służyć!
