Poród w wannie – na czym polega?
Fizjologiczny poród składa się z czterech, postępujących kolejno po sobie okresów. Pierwszy okres porodu to czas, kiedy akcja porodowa rozpoczyna się i z każdą chwilą przybiera na sile: pojawiają się regularne skurcze macicy, dziecko postępuje w kanale rodnym matki, zwiększa się rozwarcie, czasem odpływa płyn owodniowy. Drugi okres porodu to osiągnięcie pełnego rozwarcia szyjki macicy oraz faza aktywnego rodzenia się dziecka. Trzeci okres to okres łożyskowy, a czwarty polega na dwugodzinnej obserwacji na sali poporodowej matki oraz noworodka. W przypadku porodu do wody istotne są dwa pierwsze okresy porodu.
W czasie porodu w wannie brzuch rodzącej zanurzony jest w wodzie, poziom wody sięga jej piersi. Woda osiąga temperaturę około 37 st. Celsjusza. Wanna jest na tyle obszerna, że pozwala na swobodne przyjmowanie wygodnej pozycji w czasie odczuwania skurczy.
Dziecko rodzi się do wody, jest delikatnie wyciągane przez rodzącą lub położną na powierzchnie i położone na klatce piersiowej matki. Rodzenie łożyska odbywa się poza wanną porodową.
Jakie korzyści niesie poród w wannie dla kobiety?
Woda ma właściwości, które działają na rodzące kobiety jak lek przeciwbólowy. Kobiety, które rodzą w wannach porodowych, czują się zrelaksowane, mają poczucie satysfakcji oraz sprawczości i decyzyjności. Ciepła woda rozluźnia ich ciało, krew lepiej krąży w organizmie, skurcze są łatwiejsze do zniesienia, gdyż mięsień maciczny nie jest tak niedotleniony w czasie skurczów, jak w przypadku porodu na łóżku. Wydzielają się naturalne endorfiny, poród jest stymulowany przez endogenną oksytocynę, a hormony stresu, takie jak katecholaminy w mniejszym stopniu wpływają na przebieg akcji porodowej.
Dzięki temu, że kobiety bez trudu mogą przyjmować wygodne dla nich pozycje, płód ma możliwość lepszego dopasowania się do kanału rodnego matki.
Ciepła woda oznacza zniesienie napięcia mięśni, a to z kolei wpływa na statyczne obniżenie ilości obrażeń i uszkodzeń porodowych. W czasie porodu do wody kobiety rzadziej mają nacięte lub pęknięte krocze. Tkanki kanału rodnego łatwiej poddają się naporowi części przodującej, są elastyczniejsze, lepiej ukrwione, co sprawia, że są mniej podatne na urazy.
Wyporność wody powoduje, że kobieta mocniej wykorzystuje tłocznię brzuszną w czasie skurczy partych, przez co są one bardziej efektywne.
Korzyści z porodu w wannie dla dziecka
Nie tylko dla rodzącej poród w wodzie jest korzystnym doświadczeniem. Dzięki lepszemu samopoczuciu matki oraz jej większemu dotlenieniu jest mniejsze ryzyko zamartwicy u noworodka, czyli przejścia poważnego niedotlenienia wewnątrzmacicznego w czasie porodu.
Wydajniejsze krążenie tlenu do łożyska, rozluźnione ciało matki – przez co łatwiej pokonać maluchowi kanał rodny, łagodne przejście dziecka ze środowiska wodnego wewnątrz macicy do wody w wannie, to tylko niektóre pozytywy, wynikające z jej wykorzystania w czasie porodu.
Porody w wodzie cechuje nie tylko mniejsze odczuwanie bólu, ale również zachowanie intymności. Dziecko rodzi się do ciepłej wody, która łagodnie otula jego ciało, światło jest stłumione, podobnie jak dźwięki. To sprawia, że pierwszy oddech jest nieco opóźniony i kolor skóry noworodka potrzebuje trochę więcej czasu, aby przybrać różową barwę, ale połączenie dziecka z matką poprzez pępowinę pozwala na zabezpieczenie odpowiedniej ilości tlenu dla malucha.
Noworodka chwytają pewne ręce położnej lub ręce mamy i dziecko powoli jest wynurzane na powierzchnię. To sposób na łagodne narodziny, zupełnie inne od tych na łóżkach porodowych, gdzie mokre dziecko szybko odczuwa zmianę temperatury otoczenia, a mocne światło świeci na jego twarz, gdy tylko urodzi się główka.
Stąd też dzieci, które zostały urodzone do wody, nie zawsze płaczą po wynurzeniu. Są spokojniejsze i odprężone, przytulają się do mamy i obserwują zmianę, jaka zaszła w ich życiu.
Przeciwwskazania do porodu w wannie
Mimo bardzo dobrych wyników okołoporodowych dla porodów w wodzie, nie jest to sposób na narodziny dla każdej kobiety. Znane są sytuacje, kiedy nie należy podejmować prób rodzenia do wody, gdyż może to zagrozić zdrowiu i życiu matki oraz dziecka. Jakie?
- wszystkie przeciwwskazania do prowadzenia porodu drogami natury,
- konieczność ciągłego monitorowania stanu płodu poprzez KTG,
- poród wspomagany oksytocyną,
- gorączka u rodzącej,
- przedwczesne odpływanie wód płodowych,
- otyłość rodzącej,
- krwawienie z dróg rodnych,
- stan po cięciu cesarskim,
- ciąża mnoga,
- opryszczka narządów płciowych w aktywnej fazie, zmiany skórne, niezagojone rany.
Współcześnie personel medyczny ma o wiele większe doświadczenie w przypadku porodów poza wanną porodową, ale położne chętnie szkolą się w przyjmowaniu porodów do wody.
Poród w wannie, jak każdy rodzaj porodu niesie za sobą pewne zagrożenia. Szczególnie zwraca się uwagę na możliwość pojawienia się zakażenia dla noworodka, gdy poród trwa długo, jednak badania nie potwierdzają jednoznacznie tej tezy. Gdy personel dba o czystość wody, wymienione są systemy filtrujące wodę, a sama rodząca miała wcześniej wykonaną lewatywę lub gdy jej organizm samoistnie się oczyścił przed rozpoczęciem akcji porodowej, nie ma istotnej różnicy pomiędzy występowaniem zakażenia okołoporodowego u noworodka w przypadku porodu w wannie i poza nią.
Neonatolodzy wskazują także na możliwość hipertermii noworodka, trudności z oddychaniem po porodzie, pęknięcia pępowiny oraz dużej utraty krwi.
Jednak badania jasno wskazują, że porody do wody są bezpieczne dla matki oraz dziecka, jeśli w wannie rodzą kobiety, dla których nie ma żadnych przeciwwskazań co do takiego sposobu prowadzenia porodu. Coraz więcej polskich porodówek pozwala na porody w wodzie, jednak konieczne są ciągłe badania w tej kwestii, aby nie było wątpliwości co do przeciwwskazań i zagrożeń dla matek i dzieci.
Silikonowe plastry na bliznę po cesarskim cięciu
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Opracowany specjalne dla kobiet w ciąży.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Dla zdrowia układu moczowego.
Bibliografia:
1. https://www.forumginekologii.pl/artykul/immersja-wodna-i-porod-w-wodzie-jako-najpopularniejsze-metody-niefarmakologicznej-walki-z-bolem-okoloporodowym, dostęp z dnia 26.11.2024 r.,
2. Przestrzelska M., Knihinicka-Mercik Z., Ptaszkowski K.: Charakterystyka noworodków urodzonych podczas porodu w wodzie. Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia, 2014, 3(1), 8-13.
3. Juda W. i in.: Poród w immersji wodnej. Zdrowie Publiczne, 2012, 122(3), 279-284.
4. Borodij A., Kopko J., Bomba-Opoń D.: Czy immersja wodna może być alternatywą znieczulenia przewodowego porodu? Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 1(3), 100-106.