To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Faktem jest, że małe dzieci uczęszczające do żłobków i przedszkoli często chorują. Wynika to z niedojrzałości ich układu odpornościowego. Nie w pełni rozwinięty układ odpornościowy nie potrafi jeszcze prawidłowo reagować na kontakt z drobnoustrojami, dlatego przedszkolaki chorują nawet do 10 razy w ciągu roku.
Gdy infekcje wręcz się na siebie nakładają albo objawy utrzymują się wyjątkowo długo zaczynamy się zastanawiać, czy to na pewno tylko przeziębienie goni przeziębienie. Jakie symptomy mogą sugerować, że to jednak alergia?
Alergia i przeziębienie – przyczyny
Zacznijmy od przyczyn. Przeziębienie wywołują najczęściej wirusy, które dostają się do organizmu drogą kropelkową. Doprowadzają do rozwoju stanu zapalnego błony śluzowej nosa i gardła, co objawia się katarem, bólem gardła i kaszlem. Infekcja ma zazwyczaj charakter samoograniczający – po kilku dniach organizm zwalcza zakażenie i wraca do równowagi.
Nieco inaczej jest z alergią. Alergia to nadmierna odpowiedź układu immunologicznego na kontakt z niegroźnymi czynnikami, np. pyłkami roślin. Organizm traktuje je jak niebezpieczne drobnoustroje i próbuje z nimi walczyć, produkując przeciwciała. One z kolei powodują uwolnienie histaminy, która z kolei wywołuje stan zapalny.
Uwaga – jeśli jedno z rodziców jest alergikiem, istnieje 30-procentowe prawdopodobieństwo, że dziecko także będzie miało alergię. W przypadku dwojga rodziców alergików to prawdopodobieństwo wzrasta aż do 80 procent.
Najczęstsze objawy przeziębienia u dziecka
Jak rozpoznać, czy to alergia, czy przeziębienie u dziecka? Warto przede wszystkim dokładnie przeanalizować objawy.
Przy przeziębieniu zawsze występują:
- katar – początkowo wodnisty, następnie gęstszy, blokujący nos,
- kaszel – początkowo suchy, później z odkrztuszaniem wydzieliny,
- ból gardła – o różnym stopniu nasilenia.
Czasami pojawia się kichanie, uczucie zmęczenia i osłabienia, dolegliwości bólowe (bóle głowy i bóle kostno-stawowe) oraz podwyższona temperatura (raczej stan podgorączkowy niż gorączka).
Zazwyczaj objawy przeziębienia utrzymują się od 3 do maksymalnie 14 dni. Jedynym symptomem, który utrzymuje się nawet do kilku tygodni po przebytej infekcji jest kaszel.
Typowe objawy alergii u dziecka
A co z objawami alergii? W przebiegu alergii najczęściej dziecko skarży się na:
- katar sienny – głównie wodnisty, chociaż czasami także gęsty,
- swędzenie oczu i nosa,
- kichanie – częste i intensywne,
- swędzenie podniebienia i gardła,
- kaszel – głównie suchy.
Niekiedy maluchom może towarzyszyć uczucie osłabienia i zmęczenia, ale alergii nigdy nie towarzyszą bóle stawów czy kości. Rzadko też pojawia się gorączka. Wzrost temperatury ciała wraz z bólem gardła raczej wskazuje na przeziębienie niż alergię.
Tu warto jeszcze odpowiedzieć na pytanie, czy kaszel alergiczny może być mokry? Tak, może. Jeśli dojdzie do nagromadzenia wydzieliny w drogach oddechowych, organizm będzie próbował ją usunąć. Wówczas pojawi się mokry kaszel.
Uwaga, objawy alergii utrzymują się z reguły znacznie dłużej niż objawy przeziębienia – od kilku tygodni wzwyż. Dzieje się tak, ponieważ występują przez cały czas, gdy maluch ma kontakt z alergenem. W przypadku alergii np. na roztocza kurzu domowego katar i kaszel mogą towarzyszyć dziecku w zasadzie przez cały rok.
Jak odróżnić katar alergiczny od zwykłego?
Skoro w obu przypadkach pojawia się katar – jak odróżnić katar alergiczny od zwykłego? Zwykły katar, czyli tak naprawdę katar infekcyjny początkowo jest wodnisty i bezbarwny. W miarę rozwoju zakażenia katar jest gęstszy i może mieć żółtawe lub zielonkawe zabarwienie.
Katar alergiczny jest wodnisty przez większość czasu. Momentami gęstnieje, ale później zazwyczaj znowu staje się lejący. Może się nasilać np. w okresie pyleń poszczególnych roślin albo po kontakcie z alergenami pokarmowymi.
Najczęstszymi alergenami wziewnymi są:
- pyłki leszczyny – w powietrzu od stycznia do połowy kwietnia, najsilniej pylą w marcu,
- pyłki brzozy – bardzo silny alergen, aktywny od marca do końca maja, najsilniejszy w drugiej połowie kwietnia
- pyłki olchy – obecne w powietrzu od początku stycznia do końca kwietnia, szczególnie od początku marca do początku kwietnia,
- pyłki traw – obecne w powietrzu od późnej wiosny do wczesnej jesieni,
- pyłki pokrzywy – obecne w powietrzu od początku maja do końca września, szczególnie od końca maja do połowy sierpnia,
- pyłki bylicy – obecne w powietrzu od końca czerwca do końca września, szczególnie na przełomie lipca i sierpnia,
- zarodniki pleśni – obecne w powietrzu przez cały rok,
- roztocza kurzu domowego – obecne w powietrzu przez cały rok.
Co zwiększa ryzyko wystąpienia kataru alergicznego?
Jakie czynniki mogą zwiększać ryzyko wystąpienia kataru alergicznego u dzieci? Ciągłe narażenie na kontakt z alergenami, astma oskrzelowa, polipy nosa oraz wspomniane już wcześniej czynniki genetyczne – skłonność do alergii dziedziczy się po rodzicach.
Naturalna pomoc w alergicznym zapaleniu spojówek.
Łagodzi objawy skórne alergii
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Intensywne nawilżenie suchych i podrażnionych oczu.
Lekko hipertoniczny spray do nosa z ektoiną na alergię
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Jak diagnozuje się alergię u dziecka?
W jaki sposób lekarz diagnozuje alergię u dziecka? Podstawą jest wywiad – w trakcie specjalista pyta o alergie w rodzinie, zaobserwowane objawy i stopień ich nasilenia w wybranych okresach. Jeśli podejrzewa, że to rzeczywiście alergia, kieruje malucha do alergologa. Ten zleca testy alergiczne i na tej podstawie stawia diagnozę.
Rodzaje testów na alergię:
- testy z krwi – służą do wykrywania przeciwciał IgE przeciwko alergenom wziewnym i pokarmowym; wykonuje się je u dzieci powyżej 6. miesiąca życia,
- testy naskórkowe płatkowe – są przydatne do diagnozowania alergii kontaktowej pojawiającej się po kontakcie skóra–alergen, np. alergii na leki albo związki chemiczne,
- testy skórne punktowe – pomagają zdiagnozować alergie wziewne i pokarmowe; wykonuje się je zwykle u dzieci powyżej 4. roku życia, ponieważ wymagają współpracy ze strony małego pacjenta.
Kaszel i katar u dziecka – alergiczny czy infekcyjny
Jak leczyć katar i kaszel alergiczny, a jak infekcyjny? W przypadku alergii zaleca się przede wszystkim unikanie kontaktu z alergenem, ale przy alergiach wziewnych jest to zwykle niemożliwe. Żeby zmniejszyć nieprzyjemne objawy, stosuje się np.:
- leki antyhistaminowe w kroplach doustnych albo w tabletkach,
- krople do nosa nawilżające śluzówkę i odblokowujące zatkany nos,
- krople do oczu redukujące uczucie świąd,
- a także inhalacje.
U dzieci mających alergię warto używać sprayu do nosa, oczu i preparatów do inhalacji wzbogaconych o ektoinę, naturalną substancję, która chroni komórki przed wnikaniem alergenów, zapewnia odpowiednie nawilżenie błon śluzowych, a także może pomagać zwalczać stany zapalne.
W przypadku kaszlu i kataru infekcyjnego zaleca się inhalacje z roztworów chlorku sodu, podawanie odpowiedniej ilości płynów, syropów przeciwkaszlowych – na początku, gdy kaszel jest suchy lub wykrztuśnych – w przypadku kaszlu produktywnego, kropli do nosa obkurczających śluzówkę oraz preparatów przeciwbólowych do gardła.
Podsumowując, jak odróżnić alergię od przeziębienia? Kluczowy jest czas wystąpienia i trwania objawów oraz ich rodzaj. Jeśli symptomy ustępują po kilku, maksymalnie kilkunastu dniach, mamy do czynienia z przeziębieniem. Jeśli jednak utrzymują się przez kilka tygodni, powinno się skonsultować ze specjalistą i wykonać testy alergiczne.
Bibliografia
- Świerczyńska-Krępa M., Brożek J., Rogala B., Alergiczny nieżyt nosa [w:] Interna Szczeklika, pod red. P. Gajewskiego, Kraków 2020.
- Sawiec P., Gładysz A., Choroba przeziębieniowa (przeziębienie) [w:] Interna Szczeklika, pod red. Gajewskiego, Kraków 2020.
- Jurkiewicz D., Przewlekły alergiczny nieżyt nosa, „Przewodnik Lekarza”, 2003, s. 24–37.