To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Zaczerwienione oczy u dziecka – przyczyny
Zaczerwienione oczy to objaw, który może mieć podłoże zapalne lub niezapalne. W pierwszym przypadku to wynik zakażenia lub alergii. W drugim efekt wpływu czynników środowiskowych lub mechanicznych. Dziecko może mieć czerwone oczy po basenie lub po całym dniu spędzonym na słońcu czy wietrze. Może to być też wpływ niekorzystnego oświetlenia, suchego, klimatyzowanego lub ogrzewanego powietrza, a także smogu i dymu tytoniowego. Niektóre dzieci mają zaczerwienione oczy z powodu źle rosnących rzęs, nadwzroczności lub innych wad narządu wzroku.
Jeśli chodzi o przyczyny zapalne, za zaczerwienione oczy u dziecka odpowiadają patogeny. Najczęściej są to bakterie, rzadziej wirusy, grzyby i pasożyty.
Bez względu na przyczynę, dolegliwości są bardzo podobne. Zaczerwienione oczy łzawią, powieki swędzą, pieką, czasem pogarsza się jakość widzenia. Chcąc pomóc dziecku, warto przemyć mu oczy roztworem soli fizjologicznej (0,9% NaCl), ale to może nie wystarczyć. Zwłaszcza, gdy przyczyną czerwonych oczu jest alergen, który trzeba szybko usunąć z otoczenia dziecka. Podobnie jest z zakażeniem bakteryjnym, które jest wskazaniem do podania kropli z antybiotykiem. Łatwo rozpoznać je po tym, że w oczach dziecka pojawia się ropna wydzielina, która może sklejać powieki.
Przeczytaj także: Co na alergie dla dziecka? Jakie leki na alergie podać maluchom i starszakom?
Zaczerwienione oczy u dziecka – przyczyny zapalne:
- alergiczne zapalenie spojówek (uczulenie na kurz i roztocza, pyłki roślin, alergeny zwierząt domowych),
- bakteryjne zapalenie spojówek (wywołane przez gronkowce, paciorkowce, Haemophilus influenzae),
- wirusowe zapalenie spojówek (wywołane przez adenowirusy, wirusy opryszczki zwykłej, wirusy ospy wietrznej i półpaśca).
Katar i czerwone oczy u dziecka – co oznacza?
Alergiczne zapalenie spojówek u dzieci występuje bardzo często, zwykle razem z alergicznym nieżytem nosa. Może też towarzyszyć zaostrzeniu atopowego zapalenia skóry i astmy. Dotyczy głównie maluchów, ale zdarza się, że alergiczne zapalenie spojówek mają też starsze dzieci, nastolatkowie, dorośli.
To reakcja organizmu pojawiająca się w określonym czasie i pod wpływem określonych czynników, np.:
- nawracająco w sezonie pylenia roślin, które uczulają dziecko,
- każdorazowo po kontakcie dziecka z uczulającym go pupilem (psem, kotem, chomikiem).
Alergiczne zapalenie spojówek objawia się obustronnie. Powoduje uporczywe swędzenie oczu, z których wypływa wodno-śluzowa wydzielina. Powieki są spuchnięte, nieraz tak bardzo, że ograniczają widzenie. Oprócz obrzęku, mogą wystąpić pod powiekami brodawki. Przeważnie na objawy zapalenia spojówek nakładają się objawy nieżytu nosa – wodnisty katar, uczucie blokady nosa, napadowe kichanie i świąd nosa, kącików ust, podniebienia, gardła.
Dziecko, które tego doświadcza, ma prawo być marudne, rozkojarzone, apatyczne, senne. Może odczuwać światłowstręt, osłabienie i nie mieć ochoty na jakąkolwiek aktywność. Trzeba mu pomóc złagodzić dokuczliwe objawy i zadbać o higienę oczu, również dlatego, aby uniknąć nadkażenia bakteryjnego. Jeśli do tego dojdzie, o czym będzie świadczyć ropna wydzielina, potrzebny będzie antybiotyk, a leczenie potrwa dłużej.
Charakterystyczne objawy alergicznego zapalenia spojówek:
- uporczywy świąd oczu,
- umiarkowane przekrwienie spojówek,
- wyciek wodnisto-śluzowej,
- obrzęk powiek,
- objawy alergicznego nieżytu nosa.
Gorączka i czerwone oczy u dziecka
Bakteryjne zapalenie spojówek przenosi się za pośrednictwem brudnych dłoni, a ponieważ dzieci nie przykładają tak wielkiej uwagi do mycia rąk, jak oczekiwaliby tego od nich rodzice, są szczególnie podatne na chorobotwórcze działanie patogenów.
Obficie ropiejące oczko, sklejone po przebudzeniu, przekrwienie spojówki, obrzęk powieki, takie objawy wywołują najczęściej:
- gronkowce złociste – to przyczyna ropno-surowiczego zapalenia spojówek, do zakażenia często dochodzi podczas pobytu w szpitalu,
- paciorkowce – bardzo często wywołują ostre ropne zapalenie spojówek, a także infekcje górnych dróg oddechowych, u dzieci i noworodków,
- Haemophilus influenzae – odpowiadają za podostre krwotoczne zapalenie spojówek, towarzyszące infekcjom górnych dróg oddechowych.
Do innych przyczyn bakteryjnego zapalenia spojówek u dzieci zalicza się również:
- pałeczki krztuśca – o krztuścu świadczą wybroczyny na spojówkach i napadowy charakterystycznie brzmiący kaszel „piejący”,
- chlamydie – wtrętowe zapalenie spojówek ma charakter nawrotowy, często ma początek w trakcie porodu, chlamydie są najczęstszymi sprawcami bakteryjnych zapaleń spojówek u noworodków.
Charakterystyczne objawy bakteryjnego zapalenia spojówek:
- obfita, lepka, ropna wydzielina, przez którą zwłaszcza rano, powieki dziecka są sklejone,
- objawy początkowo jednostronne, z czasem zakażenie rozszerza się obejmując dwoje oczu,
- zaczerwienienie oczu,
- obrzęk powiek,
- uczucie piasku pod powiekami.
Bakteryjne zapalenie spojówek u dzieci przeważnie objawia się miejscowo, jednak w niektórych przypadkach infekcja powoduje dolegliwości ogólnoustrojowe, w tym gorączkę, bóle głowy, mięśni, osłabienie, brak apetytu itp.
Jak leczyć bakteryjne zapalenie spojówek u dziecka?
Bakteryjne zapalenie spojówek jest chorobą samoistnie ustępującą. Mimo to, zaleca się wdrożenie antybiotykoterapii, która skraca czas trwania infekcji. Małym pacjentom przepisuje się krople do oczu z antybiotykiem o szerokim spektrum działania, jak aminoglikozydy i fluorochinolony – bakteryjne zapalenie spojówek wywołują różne patogeny, toteż wskazane są leki bakteriobójcze zdolne zwalczyć gronkowce, paciorkowce, bakterie Gram ujemne i inne. Dawkowanie ustala lekarz. Leczenie bakteryjnego zapalenia spojówek trwa zwykle od 5 do 7 dni. W rzadkich przypadkach dzieci wymagają podawania doustnie antybiotyku ogólnoustrojowego.
Mocno zaczerwienione oczy u dziecka – infekcja wirusowa
Chociaż zdarza się to rzadko, czerwone oczy u dziecka mogą wynikać z infekcji wirusowej. Odpowiadają za to przede wszystkim adenowirusy, ale także wirusy opryszczki oraz ospy wietrznej i półpaśca.
U dziecka, które ma mocno przekrwione spojówki, wodnistą wydzielinę obficie sączącą się z oczu i grudki pod powiekami, można podejrzewać wirusowe zapalenie spojówek. Pewność zwiększa się, jeśli dziecko przeszło niedawno przeziębienie, miało zapalenie ucha lub gardła.
Charakterystyczne objawy wirusowego zapalenia spojówek:
- mocno zaczerwienione oczy,
- krwotoki podspojówkowe,
- obrzęk spojówek,
- wodnista, śluzowa wydzielina,
- inne objawy infekcji górnych dróg oddechowych.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Zaczerwienienie oczu u dziecka a inne schorzenia okulistyczne
Zaczerwienione oko u dziecka oprócz wyżej opisanych ma także różne inne przyczyny.
Choć przeważnie to objaw ostrego zapalenia spojówek (alergicznego, bakteryjnego czy wirusowego), bywa również oznaką:
- zapalenia rogówki,
- zapalenia tęczówki,
- choroby powiek – na przykład jęczmienia, podwinięcia lub odwinięcia powieki, zapalenia brzegów powiek, także nieprawidłowego wzrostu rzęs,
- zatkania kanalików łzowych,
- klasterowego bólu głowy,
- innych schorzeń okulistycznych.
Ponadto zaczerwienione oko u dziecka niekiedy jest skutkiem urazu:
- mechanicznego, spowodowanego otarciem oka lub uderzeniem. Zdarza się też, że to wynik obecności w oku ciała obcego. O tym, jak usunąć ciało obce w oku, uchu i nosie, przeczytasz tutaj;
- chemicznego, wynikającego z kontaktu oka z kwasem, rozpuszczalnikiem i innymi substancjami chemicznymi;
- termicznego, czyli na przykład po oparzeniu wrzącą wodą lub parą czy po kontakcie z gorącym przedmiotem;
- promieniowania, powstającego po długotrwałej ekspozycji oka na intensywne promieniowanie ultrafioletowe (długotrwałe przebywanie na słońcu i korzystanie z solarium bez odpowiedniej ochrony wzroku).
Zaczerwienione oko u dziecka – co robić?
Jeśli dziecko ma czerwone, swędzące oczy, umówmy je do pediatry. Warto to zrobić dla bezpieczeństwa pociechy, własnego spokoju i pewności, że niczego nie przeoczymy. Być może zapalenie spojówek to objaw ujawniającej się alergii na pyłki albo kolejnego etapu marszu alergicznego. Należy to sprawdzić.
W przypadku ropiejących oczu, które powodują zlepianie się powiek, wizytę umawiamy jak najszybciej. Bardzo prawdopodobne, że potrzebny będzie antybiotyk. Im szybciej go podamy dziecku, tym szybciej poczuje się lepiej. Antybiotykoterapia skraca czas choroby i zmniejsza jej objawy.
Pilny kontakt z lekarzem jest też wskazany, jeśli oprócz zaczerwienionych oczu dziecko ma gorączkę, dreszcze, kaszel i inne niepokojące objawy.
Do czasu wizyty w przychodni, można spróbować ulżyć dziecku przemywając jego zaczerwienione oczy solą fizjologiczną. Jeśli podejrzewamy alergię, postarajmy odizolować dziecko od tego, co może je uczulać. Możemy też użyć dostępnych bez recepty kropli na alergiczne zapalenie spojówek.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Zaczerwienione oko u dziecka – jak leczyć?
Wszystko zależy od przyczyny. Jeśli dziecko ma przekrwione spojówki po basenie albo tzw. zawiane oczy, można przemywać je roztworem soli fizjologicznej i zastosować nawilżająco-łagodzące krople do oczu. Jeśli jednak doszło do zapalenia, potrzebne będą przede wszystkim preparaty przeciwzapalne i zwalczające zakażenie.
Dla dzieci, które bronią się przed podaniem kropli do worka spojówkowego, można wybrać spray na powieki.
- Wirusowe zapalenie spojówek wymaga podania leków przeciwwirusowych i wspomagających łagodzenie objawów.
- W przypadku bakteryjnego zapalenia spojówek lekarz może przepisać antybiotyk do podania miejscowego.
- W przypadku alergii pomoc niosą krople do oczu z ektoiną, które nie tylko wspomagają leczenie alergicznego zapalenia spojówek, ale też chronią przed szkodliwym wpływem alergenów. Uczuleni na pyłki roślin mogą korzystać z nich profilaktycznie. Przy nasilonych objawach wskazane są leki przeciwhistaminowe i krople do oczu z glikokortykosteroidami przepisane przez lekarza. Jeśli zaczerwienienie i swędzenie oczu występuje z innymi objawami alergii wziewnej, warto wykonać dziecku inhalacje na katar alergiczny i zaaplikować krople udrażniające zatkany nos. Dzieciom z atopowym zapaleniem skóry przyda się częstsze stosowanie emolientów. Alergia u nich zwykle objawia się na wiele sposobów.
Ważne! Przed podaniem kropli na zapalenie spojówek zawsze wcześniej warto przepłukać oczy roztworem soli fizjologicznej.
Co na czerwone oczy u dziecka – domowe sposoby
Najlepszym domowym sposobem na złagodzenie czerwonych oczu u dziecka jest sen i odpoczynek. Alergicy powinni unikać uczulających ich pyłków i stosować szeroko zakrojoną profilaktykę. Ważne, aby dziecko nie pocierało podrażnionych oczu. To może zwiększyć przekrwienie i zaostrzyć zapalenie spojówek. Co więcej? Niektórzy na czerwone oczy stosują okłady z zielonej herbaty lub rumianku. Inni nakładają na powieki plastry świeżego ogórka. Czy to działa? Nie ma co do tego pewności. Na pewno nie zaszkodzi, a jeśli pomoże, warto spróbować, zwłaszcza gdy objawy są wyjątkowo uciążliwe.
Kiedy z zaczerwienieniem oczu u dziecka jechać do szpitala?
W pierwszej kolejności trzeba zaznaczyć, że im młodsze dziecko, tym szybciej należy reagować. Jeśli martwi nas zaczerwienione oczko u niemowlaka, od razu umówmy je do pediatry.
W przypadku starszych dzieci, o ile objawy nie są niepokojące, można przyjąć postawę wyczekującą i obserwować, czy dolegliwości zmniejszają się w ciągu 1-3 dni. Zaczerwienienie oczu u przedszkolaków i uczniów to przeważnie wynik alergicznego, wirusowego lub bakteryjnego zapalenia spojówek – schorzeń, które ustępują samoistnie i nie stanowią zagrożenia dla narządu wzroku. Wystarczy działanie doraźne, przemywanie oczu solą fizjologiczną, odpowiednimi kroplami do oczu i dbanie o higienę wzroku – ograniczenie alergenów, czynników drażniących oraz ekspozycji na niebieskie światło ekranów.
Inaczej jest, gdy dziecko ma zaczerwienione oko i zgłasza problemy ze wzrokiem:
- światłowstręt,
- podwójne widzenie,
- tzw. mroczki przed oczami,
- ból podczas poruszania okiem,
- ból zaczerwienionego oka z towarzyszącym bólem głowy,
- nagłe pogorszenie widzenia lub utrata wzroku,
- nagłe wystąpienie wytrzeszczu oczu.
Do szpitala trzeba też jechać, gdy dziecko doznało urazu, skutkującego uszkodzeniem oka.
W powyższych sytuacjach najlepiej kierować się z dzieckiem bezpośrednio na ostry dyżur okulistyczny!
Naturalna pomoc w alergicznym zapaleniu spojówek.
Łagodzi objawy skórne alergii
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Intensywne nawilżenie suchych i podrażnionych oczu.
Lekko hipertoniczny spray do nosa z ektoiną na alergię
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
M. Mielczarek, Choroby zakaźne spojówek, Medycyna Rodzinna 2/2005, Czytelnia Medyczna BORGIS
M. Grałek, Choroby powiek i spojówek [w:] Pediatria T. II, pod red. W. Kawalec, PZWL, Warszawa 2023
Interna Szczeklika, Mały podręcznik 2019/2020, Medycyna Praktyczna, Kraków 2019