Grzyby w diecie dziecka
Grzyby nazywane „mięsem lasu” należą do produktów ciężkostrawnych i długo zalegających w przewodzie pokarmowym. A wszystko przez zawartość chityny, która nie jest trawiona przez człowieka. Dodatkowo niektóre grzyby np. maślaki zawierają substancje wydłużające zaleganie pokarmu w żołądku, co wpływa na występowanie zaparć.
Grzyby możemy podzielić na hodowlane oraz leśne.
- Grzyby hodowlane (m.in.: pieczarka dwuzarodnikowa, twardnik japoński, gatunki z rodzaju boczniak, gatunki z rodzaju uszak, pochwiak wielkopochwowy, gatunki z rodzaju płomienica, grzyby mun czy shiitake) można wprowadzać do diety dziecka w 1. roku życia. Należy wprowadzać je w małej ilości, najlepiej drobno posiekane jako dodatek do zupy, sosu czy w postaci pasty na kanapki.
- Grzyby leśne (m.in. borowik szlachetny, podgrzybek brunatny, maślak zwyczajny, mleczaj rydz, opieńka miodowa, pieprznik jadalny) – można podawać po 6. roku życia, z kolei inne źródła wskazują, iż grzyby leśne można podawać dopiero w 12. roku życia. Nie zaleca się podawania grzybów także osobom starszym i z problemami gastrycznymi.
Przeczytaj także: Zatrucie grzybami u dzieci – objawy i pierwsza pomoc
Podawanie grzybów leśnych dzieciom dotyczy także wszelkich wywarów grzybowych oraz potraw, w których były gotowane grzyby. Nigdy nie ma pewności, czy zebrane leśne grzyby nie są trujące, nawet jeśli zbiera je osoba znająca się na grzybach. Zawsze istnieje bowiem ryzyko pomyłki i zatrucia pokarmowego. Jeśli już chcemy podać dzieciom grzyby, warto je ugotować lub upiec na parze. Smażenie i dodanie śmietany wpłynie dodatkowo niekorzystnie na ich strawność. Boczniaki i inne grzyby hodowlane należy właściwie przygotować – oczyścić, dokładnie umyć pod zimną bieżącą wodą i osuszyć przed dalszym wykorzystaniem.
Boczniaki w diecie dzieci
Boczniaki (Pleurotus ostreatus), grzyby występujące w lasach strefy umiarkowanej, rosną zwykle na powalonych pniach drzew (wiązu, dębu piłkowanego, klonu palmowego czy jesionu madżurskiego). W środowisku naturalnym boczniaki występują na obszarach wschodniej Azji (Chiny, Japonia, Korea oraz Rosja). Hodowane są także w celach spożywczych nawet w warunkach domowych. W Europie boczniaki zyskały na popularności dopiero w czasach II wojny światowej ze względu na panujący wtedy głód. Cenione są za swoje bogate walory smakowe, ale również za zawartość licznych związków bioaktywnych.
Boczniaki są niskokaloryczne, z uwagi na dużą zawartość wody (85-94%). Zawierają cenne β-glukany związki, które wykazują działanie immunostymulujące. Boczniaki cechują się dużą zawartością dobrze przyswajalnego białka (w zależności od gatunku zawartość białka wynosi od 11 do 42 g na 100 g suchej masy). Grzyby te są źródłem związków fenolowych, flawonoidów, związków indolowych, biopierwiastków oraz witamin. Związki fenolowe wykazują działanie przeciwzapalne oraz przeciwnowotworowe. Boczniaki wykazują także aktywność przeciwutleniająca, przeciwhiperglikemiczną oraz aktywność przeciwhiperlipidemiczną.
Wartość odżywcza grzybów
Mimo cennego składu grzybów, ich wartość odżywcza nie jest zbyt wysoka. Grzyby są niskokaloryczne i zawierają dobrze przyswajalne białko (3-25% suchej masy). Większą ilością białka cechują się grzyby leśne niż uprawne. Stanowią źródło węglowodanów (do 5% suchej masy), kwasów tłuszczowych (3,5% suchej masy; w tym niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, NNTK) i składników mineralnych takich jak: chrom, cynk, fluor, fosfor, jod, kobalt, mangan, miedź, nikiel, potas, selen, sód, wapń, żelazo. W zależności od gatunku grzyby zawierają także witaminy takie jak: B1, B2, B6, C, E, PP, prowitaminy A i D.
Boczniaki w diecie dziecka – podsumowanie
Boczniaki należą do grzybów hodowlanych, tak samo jak np. pieczarki czy grzyby mun. Można je podawać dzieciom już od najmłodszych lat. Grzyby mogą wnieść wartościowe składnik odżywcze, należy jednak pamiętać o ich odpowiednim przygotowaniu.
Może zainteresować Cię również: Przepis na zdrowe śniadanie dla dziecka
Bibliografia:
1. Szajewska Hanna et al., “Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci,” Stand. Med., vol. T. 18, pp. 805–822, 2021.
2. Golianek A., Mazurkiewicz- Zapałowicz K. Grzyby w diecie człowieka – wartość odżywcza i prozdrowotna. KOSMOS Vol. 65, 4, 513–522, 2016.