Czy grypa jelitowa to grypa?
Ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy, zwany potocznie grypą jelitową, ma tyle samo wspólnego z grypą, co koń z koniakiem. „Klasyczną” grypę wywołuje wirus z rodziny ortomyksowirusów. Za popularną „jelitówką” stoją zaś najczęściej rotawirusy (głównie u dzieci), norowirusy (znacznie częściej u dorosłych), adenowirusy oraz astrowirusy. Rzadziej choroby nazywane ogólnie „jelitówką” wywołują bakterie (Salmonella, Clostridium difficile, Campylobacter) lub ich toksyny albo pasożyty.
Przeczytaj także: Angina u dziecka może pojawić się latem – jak jej zapobiegać, jak rozpoznać, jak leczyć?
Jak dziecko zaraża się grypą jelitową?
Chociaż sprawcy zakażenia grypą jelitową mogą być różni, to ostatecznie efekt ich działania jest bardzo podobny. Po wniknięciu do organizmu człowieka, chorobotwórcze patogeny uszkadzają błonę śluzową jelit. W dodatku są odpowiedzialne za powstanie zaburzenia wchłaniania substancji odżywczych i wody. Z tego powodu chory cierpi na biegunkę i wymioty.
Grypa jelitowa to jedna z tych przypadłości, które można zaliczyć do chorób brudnych rąk. Najczęściej ofiarą „jelitówki” padają dzieci, ponieważ to one nie zawsze potrafią utrzymać sanitarny reżim. Dzieci często dzielą się jedzeniem czy zabawkami. Maluchy dotykają tych samych przedmiotów, a następnie wkładają je do ust. Bawiąc się, starsze i młodsze dzieci nie zachowują zazwyczaj dystansu. Nie zawsze opiekunowie są też w stanie dopilnować dokładnego i częstego mycia dziecięcych rąk. Korzystanie z sanitariatów niezdezynfekowanych po skorzystaniu przez osoby chore, to główna przyczyna zakażenia. Często to właśnie w toalecie dziecko „łapie” rotawirusa, norawirua, adenowirusa lub inny drobnoustrój, wywołujący jelitówkę.
Właśnie z powodu bardzo wysokiej zaraźliwości w przypadku przedszkolaków, dzieci ze żłobka czy młodszych uczniów „jelitówka” roznosi się lotem błyskawicy i zamienia w lokalną „epidemię”. Przenosi się nie tylko na wspomnianych rękach, ale i drogą kropelkową. Poza kontaktem z osobą chorą grypę jelitową można złapać, pijąc zanieczyszczoną wodę lub jedząc źle przygotowany posiłek.
Jak długo można zakazić inne osoby grypą jelitową?
Wirusy grypy jelitowej to podstępni gracze. Zakażony „jelitówką” człowiek może nie odczuwać jeszcze objawów, a już zaraża innych. W zależności od tego, jaki dokładnie patogen wywołał ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy, okres ten bywa różny. Można jednak stwierdzić, że trwa od kilku dni przed wystąpieniem objawów do kilkunastu dni (a w przypadku rotawirusa do kilku tygodni) po ustąpieniu objawów.
Objawy grypy jelitowej u dziecka
Symptomem bardzo charakterystycznym dla grypy jelitowej jest ostra, obfita i wodnista biegunka. Zazwyczaj towarzyszy im ból brzucha. Najczęściej męczy zakażonego człowieka przez 2-3 dni. Bywa jednak, że nie odpuszcza i przez 9 kolejnych dób.
Bardzo często rozwolnieniu towarzyszą też wymioty i nudności. Nierzadko zdarza się też gorączka, która może dochodzić do 39 stopni C. Objawy „jelitówki” pojawiają się niespodziewanie. Zazwyczaj od razu atakują z pełną mocą. Burzliwość całego procesu sprawia, że pacjent czuje się wyczerpany. Takie znaczne nagłe osłabienie wyraźnie widać zwłaszcza w przypadku dzieci, które, borykając się z innymi chorobami, pozostają w miarę aktywne. Grypa jelitowa potrafi zaś „usadzić” w kilka godzin nawet najbardziej ruchliwego na co dzień malucha.
Leczenie nieżytu żołądkowo-jelitowego
Leku dedykowanego grypie żołądkowej nie ma. Leczenie polega na łagodzeniu objawów choroby i uzupełnianiu płynów. Bardzo istotne jest także utrzymywanie w domu reżimu higienicznego. Ręce myć trzeba bardzo często (po każdym kontakcie z osobą chorą). Myć i dezynfekować po każdym kontakcie z zakażoną osobą trzeba również sanitariaty i przedmioty codziennego użytku. Pościel, w której leży chore dziecko czy dorosły, powinno się często zmieniać i prać w wysokiej temperaturze.
Dieta przy grypie jelitowej
W przypadku wszelakich nieżytów żołądkowo-jelitowych najważniejsze jest podawanie elektrolitów. W pierwszej fazie grypy jelitowej podawanie pokarmów można sobie darować. Kiedy objawy nie będą już tak ostre, można śmiało wprowadzać posiłki. Jakie? Wiele osób zaleca dietę lekkostrawną. Jednak według oficjalnych wytycznych nie ma żadnej konieczności, żeby podawać dziecku inne pokarmy niż te, które spożywało przed wystąpieniem choroby.
Grypa jelitowa u dziecka może być niebezpieczna?
Najbardziej groźnym powikłaniem nieżytu żołądkowo-jelitowego, zwłaszcza u małych dzieci, jest odwodnienie. Jeżeli dziecko ma suche śluzówki, ma przyspieszony oddech, jest bardzo apatyczne, mniej sika, płacze bez łez, ma zapadnięte ciemię (w przypadku niemowląt), należy szybko skonsultować się z lekarzem. Bardzo prawdopodobna jest wówczas kwestia nawodnienia malucha kroplówkami w szpitalu.
Czy można uchronić się przed grypą jelitową?
Niestety nie ma jednej metody, która sprawi, że w pełni zabezpieczymy się przed zarażeniem grypą jelitową. Można jednak próbować. Bardzo ważne jest dbanie o ogólną kondycję i odporność. Niezwykle istotne jest przestrzeganie nawyków higienicznych – częste mycie rąk (obowiązkowe przed jedzeniem czy po skorzystaniu z toalety), dezynfekcja, spuszczanie wody w toalecie przy zamkniętej klapie, regularne sprzątanie, korzystanie z własnego kubka czy sztućców. Warto także żywić się w sprawdzonych miejscach oraz dokładnie myć owoce i warzywa przed spożyciem.
Niestety nie ma szczepionki zabezpieczającej przed kompletem patogenów, które mogą doprowadzić do nieżytu jelitowo-żołądkowego. Można jednak zaszczepić dziecko przeciwko rotawirusom. To oczywiście nie gwarantuje, że pociecha nie zarazi się na przykład adenowirusem, który wywoła „jelitówkę”, ale ograniczy pulę drobnoustrojów, które mogą ją zaatakować.
Może zainteresować Cię także: Zatrucie pokarmowe u dziecka – co robić, gdy coś zaszkodzi?