Gra na pianinie* – co widać, że pracuje
Przede wszystkim pomyślimy tu o rękach, a właściwie o palcach. To właśnie one odpowiadają za wydobycie dźwięku z instrumentu, ale nie tylko. To ich subtelne ruchy decydują o tym, czy melodia zostanie zagrana głośno, czy cicho. One w dużej mierze odpowiadają również za tempo wykonania utworu. Ich szybkość jest tutaj decydująca.
Pianino, jako jeden z nielicznych instrumentów, wymaga od grającego użycia wszystkich 10 palców. Od całej dziesiątki wymaga się możliwie tej samej szybkości, siły i sprawności. Z punktu widzenia anatomii i biomechaniki – to szalenie trudne do osiągnięcia. Spróbuj jak najmocniej „uderzyć” kciukiem w stół kilka razy, a potem dokonaj tego każdym kolejnym palcem. Czy głośność jest ta sama? Nawet takie kwestie ćwiczy się podczas nauki gry na pianinie!
Dwie ręce to kwintesencja możliwości, jakie daje pianino. Dzięki temu jedna osoba może zagrać melodię oraz muzyczne tło. Z czasem – melodii, które gra się w tym samym czasie jest nawet kilka. Do tego niezbędna jest perfekcyjna koordynacja obu rąk. Na czym polega? Na idealnym łączeniu ruchów rąk – np. kciuk prawej ręki trafia w klawisz w tym samym momencie co palec wskazujący lewej. Ale koordynacja ruchów to także całkowita niezależność kończyn. Będzie to np. granie na przemian prawą i lewą ręką.
W pewnym momencie młody pianista uruchamia także swoje… nogi. W zależności od modelu instrumentu będzie nimi obsługiwał 2 lub 3 pedały. W jednym tylko utworze trzeba więc perfekcyjnie zestroić ze sobą ruchy 10 palców, 2 rąk i 2 nóg!
Co musi pracować podczas gry na pianinie?
Wielu ekspertów powiedziałoby, że to właśnie od tego elementu powinnam zacząć pisanie tekstu. Najważniejsze w muzyce są bowiem…uszy. To dzięki słuchowi możliwe jest kreowanie całego artystycznego piękna. Uszy pianisty są niezwykle ważne. Na początkowym etapie nauki nowego utworu są w stanie najszybciej podpowiedzieć, czy wykonywane dźwięki są prawidłowe i zostały zagrane we właściwym momencie. To słuch ocenia, czy ręce są idealnie skoordynowane.
W późniejszych etapach pracy nad utworem uszy decydują, czy konkretny dźwięk powinien zostać zagrany głośniej, a może ciszej. Jest to szczególnie istotne dla pianisty, ponieważ niemal codziennie gra on na innym instrumencie. Inaczej brzmi pianino w domu, inaczej na lekcji w szkole, a jeszcze odmienny jest muzyczny przyjaciel, który stoi na scenie. W każdej z tych sytuacji to ucho pozwala ocenić, czy utwór jako całość ma np. wystarczającą ilość basu. ?
Przeczytaj także: Czym jest słuch absolutny? Jak rozpoznać go u dzieci?
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Widzisz, czy nie widzisz?
Pianino to taki instrument, przy którym jednocześnie widzimy i nie widzimy. Ale jak to? Już tłumaczę. Z jednej strony pianista patrzy na nuty, które ma tuż przed swoim nosem. To one są przewodnikiem i dokładnie instruują: co, kiedy i jak zagrać. Tuż po tym, gdy odczyta zapis nutowy, pianista ma go wykonać. Idealnie – bez patrzenia na klawisze. Przez większość czasu widzimy więc książkę z nutami, a kompletnie nie postrzegamy klawiatury, po której poruszają się zgrabnie nasze palce.
Taka konieczność buduje jednocześnie dwie rzeczy. Pierwsza to wyczucie przestrzeni. Z czasem palce doskonale „czują”, w którym miejscu na klawiaturze się znajdują. Nawet gdy cała ręka musi szybko przenieść się w zupełnie inne miejsce! Druga kwestia to ponownie koordynacja. Tym razem jednak na linii oko-palec (ręka). To, co widzimy w nutach, malutką chwilkę później ma zostać wykonane. Po latach ćwiczeń – nawet nie zastanawiamy się nad tym, że np. widząc „1” nad nutką, mamy „uderzyć” w klawisz kciukiem prawej ręki.
Pianisto, trzymaj tempo!
To wszystko musi jeszcze zostać wykonane w bardzo konkretnym czasie i tempie. To tak, jakbyśmy mieli umieć zrobić dokładnie taką samą kanapkę z serem, sałatą i pomidorem – zawsze w 2 minuty. Nie mniej, nie więcej. Określona kolejność układania składników, sprecyzowane ruchy i wszystko skoncentrowane na idealnie tym samym efekcie. Do perfekcji trzeba opanować ilość nakładanego masła, grubość ukrojonego plastra sera, a to wszystko w jednym, stałym rytmie.
Przy czym – wykonanie idealnej kanapki to wyzwanie na poziomie pierwszego roku nauki. Później ilość informacji do przetworzenia, a później zagrania w określonym tempie jest o wiele, wiele większa. To tak, jakby potrafić wykonać zawsze tak samo smacznego burgera, schabowego i spaghetti – z minutnikiem w ręku. Co do milisekundy identycznie.
Własna interpretacja, czyli kreatywność
Na bazie tych sztywnych reguł, metod i skomplikowanych dla całego mózgu i ciała procesów, dochodzi jeszcze coś, co nazywa się własną interpretacją utworu. Są to konkretne emocje, które włącza się do wykonania. Bez tego, wszystkie powyższe czynności równie dobrze mógłby zrobić za nas program komputerowy. A teraz pomyśl – jak intensywnie podczas gry i ćwiczenia na pianinie musi pracować mózg, aby tego wszystkiego dokonać!
W jednej tylko chwili należy ustawić i skoordynować odpowiednio ciało oraz jego ruchy. Wszystko to podyktowane jest tym, co z zapisu nutowego odczyta oko (a później, naturalnie, rozszyfruje mózg). Wykonaniem kieruje zaś ucho, które wspomaga pokazanie własnej, emocjonalnej interpretacji. W wielu przypadkach utworu pianista uczy się również na pamięć, aby całą muzykę przekazać wprost z serca — szerszej publiczności.
Gra na pianinie jest jedną z nielicznych czynności, które wymagają od umysłu wykonania tylu skomplikowanych akcji. Wszystkich w tym samym czasie. Nawet dla samego, intensywnego treningu mózgu, warto spróbować lekcji gry na pianinie.
*Aby łatwiej było czytać tekst, wszędzie użyłam słowa „pianino”. Jednak treść traktuje również o fortepianie, który jest pierwotną i doskonalszą wersją powszechnie znanych pianin.
Może zainteresować Cię również: Nauka gry na pianinie dla dziecka – kiedy i jak zacząć oraz dlaczego warto?
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Pierwszy preparat z fukoidanem, który wspomaga pracę zatok.
Kompleksowe wsparcie prawidłowego rozwoju.
Spray usuwający złogi woskowiny usznej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Woda morska z ektoiną. Ochrona przed wnikaniem wirusów.