- Przed staraniami o dziecko zadbajcie o zdrowy tryb życia i wykonajcie zalecane badania kontrolne.
- Przeanalizujcie sytuację finansową i mieszkaniową, upewniając się, że jesteście gotowi na powiększenie rodziny.
- Rozważcie wspieranie płodności odpowiednią suplementacją, taką jak preparaty Fertistim dla niej i dla niego 🩷💙
Planowanie ciąży a tryb życia: czy dbamy o zdrowie?
Wszelkie badania i doniesienia naukowe dowodzą, że kluczem do zajścia w ciążę i urodzenie zdrowego noworodka w terminie, jest stan zdrowia przyszłych rodziców.
Warto już na etapie przygotowań do ciąży zmienić dotychczasowy tryb życia na sprzyjający zachowaniu dobrego zdrowia. Co to oznacza?
Planowanie ciąży a dieta
Planując ciążę, dobrze rozważyć rezygnację z fast foodów i żywności przetworzonej, na rzecz zbilansowanej diety, regularnych posiłków bogatych w mikro- i makroelementy, z przewagą warzyw i owoców.
Planowanie ciąży a nałogi
Używki, takie jak papierosy, alkohol i narkotyki, to substancje, które mogą drastycznie obniżyć szanse na zajście w ciążę. Podczas planowania rodziny bardzo ważne jest uwolnienie się od tych nałogów.
🟡Sprawdź, jak rzucić palenie jeszcze przed rozpoczęciem starań o dziecko.
Kolejne istotne elementy utrzymania organizmu w zdrowiu to:
- regularna aktywność fizyczna,
- odpoczynek,
- minimalizowanie stresu.
Zadbanie o te obszary życia przekłada się na wzrost wydajności ustroju, równowagę hormonalną, stabilizację procesów regulujących płodność oraz prawidłową masę ciała.
Planowanie ciąży a stan zdrowia: jakie badania wykonać?
Odpowiedzialne rodzicielstwo zaczyna się od wybrania właściwego momentu na ciążę.
Współczesne kobiety często odwlekają decyzję o macierzyństwie do chwili osiągnięcia stabilizacji życiowej – stabilnej sytuacji finansowej, mieszkaniowej oraz rodzinnej. Niestety czas nie sprzyja odkładaniu macierzyństwa na później.
Po 35. roku życia (a część źródeł donosi, że już po 30.) spada kobieca płodność, a tym samym szansa na zajście w ciążę. Jeśli para uzna, że to już czas na dziecko, dobrym pomysłem jest wizyta u lekarza ginekologa.
Planowanie ciąży – badania dla kobiety
Kobietom zaleca się wykonanie cytologii oraz badania USG. Podstawowe badania krwi pomogą wykryć najczęstsze nieprawidłowości, które stanowią potencjalną przeszkodę dla poczęcia i zdrowej ciąży, takie jak:
- anemia z niedoboru żelaza,
- obecność stanu zapalnego w organizmie,
- nieprawidłowe poziomy hormonów tarczycy.
Planowanie ciąży – badania dla mężczyzny
W przypadku mężczyzn warto wykonać podstawowy komplet badań, tj.:
- morfologia,
- lipidogram,
- panel tarczycowy,
- badanie ogólne moczu.
Rozszerzoną diagnostykę lekarz może zlecić, gdy wyniki powyższych badań wykażą nieprawidłowości lub stan zdrowia przyszłego taty wskazuje na możliwe problemy.
Jeśli mężczyzna kiedykolwiek zmagał się z niepłodnością, dobrze wziąć pod uwagę seminogram, określający jakość nasienia. Nie jest to jednak badanie zalecane rutynowo.
Suplementy dla kobiet starających się o dziecko
W momencie wykrycia niedoborów warto sięgnąć po preparaty lub suplementy rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników. Podstawowy zestaw dla kobiet, które myślą o byciu mamą to:
- kwas foliowy,
- jod,
- witamina D,
- kwas DHA.
Suplementy dla mężczyzn starających się o dziecko
Mężczyźni również mogą wspierać swój organizm w czasie planowania ciąży, dzięki czemu są w stanie efektywnie poprawić jakość nasienia.
Wybierając suplement diety, warto wybrać produkt dedykowany zwiększeniu męskiej płodności. Do składników, jakie powinien mieć dobry suplement dla mężczyzn, należy m.in.
- mio-inozytol (wit. B8),
- cynk,
- selen,
- kwas foliowy (wit. B9).
To podstawowe składniki, które zmniejszają stres oksydacyjny, wpływają na procesy regulujące tworzenie nasienia oraz pozwalają na prawidłową produkcję męskich hormonów płciowych, jak testosteron.
Planowanie ciąży a standard życia: czy mamy warunki na dziecko?
Podczas starań o dziecko niezwykle ważną kwestią jest spokój i pewność, że można sobie pozwolić na powiększenie rodziny.
Jak zaplanować ciążę, by nie martwić się o warunki socjoekonomiczne? Wydaje się to bardzo łatwe – przecież wystarczy mieć stabilną pracę, mieszkanie lub dom, odpowiedni metraż oraz spłacony kredyt na nieruchomość.
Jednak jak wcześniej wspomniano, czas działa na niekorzyść przyszłych rodziców. Kolejne lata odkładania decyzji o dziecku zwykle oznaczają spadek szans na zdrową ciążę.
Każda rodzina ma swoją wizję życia. Warto przedyskutować kluczowe kwestie i zadać sobie pytania:
- Czy aktualny budżet daje możliwość utrzymania rodziny, w której chcecie powitać maleństwo?
- Czy mieszkanie, w którym żyjecie, pozwala nie tylko na wstawienie małego łóżeczka, ale również na stworzenie przestrzeni dla kilkulatka?
Dzieci rosną bardzo szybko, a każdy miesiąc przynosi nowe wyzwania. Dobrze więc mieć świadomość, że jesteśmy na nie gotowi.
Stałość zatrudnienia i bezpieczeństwo finansowe to jeden z wielu priorytetów dla osób, które myślą o tym, kiedy zaplanować ciążę. Samo prowadzenie ciąży może być dużym obciążeniem finansowym, jeśli wybierzecie opiekę prywatną, stąd przed planowaną ciążą warto ustalić, czy będzie stać was na dziecko.
Planowanie ciąży a opieka zdrowotna: jak wybrać dobrego specjalistę?
Decyzja o maluszku zwykle zapoczątkowuje szereg wizyt u lekarza lub położnej.
Prowadzenie ciąży przez lekarza
Wybór lekarza już na etapie planowania ciąży jest ważny dla spokoju i pewności, jaką zapewnia opieka dobrego specjalisty – ginekologa-położnika, który odpowiednio zareaguje, gdy przed ciążą czy w jej trakcie wystąpią nieoczekiwane komplikacje.
Prowadzenie ciąży przez położną
W Polsce możliwe jest również prowadzenie fizjologicznej ciąży przez położną, co może być opcją dla kobiet, które są zdrowe i ich ciąża przebiega bez przeszkód.
Opieka położnej rodzinnej, polegająca m.in. na prowadzeniu edukacji przedporodowej czy wizyt patronażowych w okresie połogu, przysługuje każdej kobiecie ciężarnej w naszym kraju od 21. tygodnia ciąży.
Jednak czas planowania ciąży to świetny moment, by wybrać swoją położną środowiskową. To ważne, by ją dobrze poznać. Ciąża i połóg to wyjątkowe okresy w życiu, więc dobrze, jeśli opieką położniczą otoczy was zaufana osoba.
Planowanie ciąży a płeć dziecka: jak spłodzić syna lub córkę?
W Internecie jest mnóstwo artykułów, których autorzy twierdzą, że jest możliwe zaplanowanie płci dziecka w momencie starań o ciążę. Bazują one na teorii Landruma Shettlesa – amerykańskiego naukowca, który w latach 60. XX wieku stwierdził, że można wyróżnić dwa rodzaje plemników: żeńskie i męskie.
Metoda Shettlesa
Zgodnie z założeniami Shettlesa:
- męskie plemniki były szybsze, bardziej ruchliwe, ale również bardziej narażone na uszkodzenia;
- plemniki żeńskie były większe, wolniejsze, a także wytrzymalsze na kwaśne pH pochwy, z którym męskie plemniki nie radziły sobie zbyt dobrze.
W związku z tym parom chcącym mieć syna, naukowiec radził współżyć w dniu owulacji, wykorzystując pozycje z głęboką penetracją, by męskie plemniki miały szansę szybko dotrzeć do komórki jajowej, bez konieczności przebywania w kobiecej pochwie zbyt długo.
Planowanie ciąży – chłopiec
Gdy przyszli rodzice pragnęli córeczki, współżycie powinno odbywać się około 3 dni przed spodziewaną owulacją, a pozycje wybierane przez parę powinny raczej skupiać się na płytkiej penetracji, by plemniki miały do pokonania dłuższą drogę do szyjki macicy (co miało wyeliminować męskie plemniki).
Planowanie ciąży – dziewczynka
Nie ma jednoznacznych dowodów naukowych, które potwierdzają tę teorię. Stąd skuteczność planowania płci można określić na 50%. Podobnie jest w przypadku stosowania chińskiego kalendarza płci .
Metoda chińskiego kalendarza płci
Chiński kalendarz planowania płci to kolejna metoda planowania określonej płci dziecka. Opiera się na dwóch zmiennych:
- wieku matki,
- miesiącu zapłodnienia.
Metoda chińskiego kalendarza płci zakłada, że np. w styczniu kobieta w wieku 25 lat może począć jedynie dziewczynkę.
Można bezpiecznie stwierdzić, że skuteczność tej metody, podobnie jak w przypadku teorii Shettlesa wynosi również 50%.
Ile trwają starania o dziecko?
Średnio 86% par, które starają się o dziecko, współżyjąc 3-4 razy w tygodniu, bez żadnych zabezpieczeń, zachodzi w ciążę w ciągu 12 miesięcy. Jeśli po upływie roku ciąża wciąż się nie pojawia, warto zgłosić się do lekarza, by zbadać swoją płodność.
Niepłodność nie jest tym samym co bezpłodność.
- Niepłodność to choroba, oznaczająca czasową niemożność do poczęcia dziecka.
- Bezpłodność to całkowity brak możliwości zajścia w ciążę przez kobietę lub doprowadzenia do niej przez mężczyznę.
Niepłodność dotyczy w równym stopniu zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Dlatego w momencie ujawnienia się trudności, warto objąć diagnostyką oboje przyszłych rodziców.
Planowanie ciąży: Krótkie odpowiedzi na Wasze pytania – radzi położna Jola
Drogie Przyszłe Mamy, wiem, że temat planowania ciąży rodzi wiele pytań. Poniżej znajdziecie odpowiedzi na kilka z tych najczęściej pojawiających się, abyście mogły poczuć się pewniej na starcie tej pięknej drogi.
Od kiedy zacząć suplementację kwasem foliowym, gdy planujemy ciążę?
Suplementację kwasem foliowym (standardowo w dawce 0,4 mg dziennie, chyba że lekarz zaleci inaczej) najlepiej rozpocząć na co najmniej 1-3 miesiące przed planowanym poczęciem. Niezwykle ważne jest kontynuowanie jej przynajmniej przez pierwszy trymestr ciąży, gdyż wspiera to prawidłowy rozwój układu nerwowego Waszego przyszłego dziecka i stanowi ważny element profilaktyki wad cewy nerwowej u maluszka.
Czy przyszły tata również powinien jakoś specjalnie przygotować się do ciąży?
Oczywiście! Zdrowy styl życia przyszłego taty ma istotny wpływ na jakość nasienia, a tym samym na szansę zapłodnienia i zdrowie maluszka. Zachęcajcie swoich partnerów do zbilansowanej diety, regularnej aktywności fizycznej i unikania używek. Wspólne przygotowania do rodzicielstwa to wspaniały fundament.
Kiedy najlepiej udać się do ginekologa planując ciążę i o co warto zapytać?
Wizytę u ginekologa warto zaplanować jeszcze przed rozpoczęciem starań o dziecko. Zapytajcie o zalecane badania przedkoncepcyjne, optymalną suplementację, ocenę cyklu miesiączkowego oraz wszelkie indywidualne kwestie zdrowotne, które mogą wpłynąć na płodność i ciążę.
Po jaką książkę sięgnąć w okresie planowania ciąży?
Wybierajcie książki o planowaniu ciąży i wczesnym rodzicielstwie pisane przez specjalistów – lekarzy, położne. Ważne, by dostarczały rzetelnej, aktualnej wiedzy o fizjologii, zdrowym stylu życia i przygotowaniach, a jednocześnie były napisane w sposób przystępny i wspierający.
Warto sięgnąć po książki:
- Ireny Hołuj “Urodzić razem i naturalnie”,
- Izabeli Dembińskiej “Rodzić można łatwiej”,
- Katarzyny Oleś “Poród naturalny”
- serię rodzicielską z wydawnictwa Natuli, która podejmuje tematy ciąży, porodu, połogu, karmienia naturalnego czy nawet noszenia maluszka.
To dobre pozycje, by w pełni przygotować się na narodziny dziecka, napisane dla rodziców i przyszłych rodziców. Podejmują tematy z pozoru błahe i te bardzo istotne, tłumacząc je w prosty i przystępny sposób. Sama polecam je pacjentkom i ich partnerom.
Jak oszacować przybliżony termin porodu, myśląc o planowaniu ciąży?
Przybliżony termin porodu najczęściej oblicza się od pierwszego dnia ostatniej miesiączki (tzw. reguła Naegelego) lub precyzyjniej – od dnia owulacji, jeśli jest znany. Pamiętajcie jednak, że jest to data orientacyjna, a dokładniejszą datę porodu ustali lekarz na podstawie badania USG w pierwszym trymestrze ciąży.
Planowanie ciąży a praca – czy i kiedy poinformować pracodawcę o swoich planach?
To bardzo indywidualna decyzja. Nie ma prawnego obowiązku informowania pracodawcy o planach rodzicielskich na etapie starań. Warto jednak znać swoje prawa pracownicze dotyczące ochrony kobiet w ciąży i rozważyć poinformowanie pracodawcy po potwierdzeniu ciąży, zwłaszcza jeśli praca wymagałaby dostosowania warunków.
Czy mierzenie podstawowej temperatury ciała pomaga przy planowaniu ciąży?
Tak, mierzenie podstawowej temperatury ciała (PTC) każdego dnia rano może pomóc w obserwacji cyklu i potwierdzeniu wystąpienia owulacji – charakterystyczny skok temperatury następuje tuż po niej. Jest to jedna z metod rozpoznawania płodności, wymagająca jednak systematyczności i dokładności.
Jaką aplikację do monitorowania cyklu i planowania ciąży mogłaby Pani polecić?
Na rynku dostępnych jest wiele aplikacji wspierających planowanie ciąży. Zamiast konkretnej nazwy, sugeruję wybrać taką, która jest dla Was intuicyjna, pozwala na dokładne notowanie objawów cyklu (np. śluz szyjkowy, PTC, inne symptomy), wiarygodnie prognozuje dni płodne i przede wszystkim dba o bezpieczeństwo i prywatność danych.
Zalecany do leczenia pierwszych objawów dyskomfortu pochwy.
Żel dopochwowy z kwasem hialuronowym wskazany w celu zapobiegania i leczenia suchości pochwy.
Dla zdrowia układu moczowego.
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Do stosowania wspomagającego w leczeniu i profilaktyce infekcji pochwy.
Bibliografia
1. Łepecka-Klusek C., Pilewska-Kozak A., Jakiel G.: Niepłodność w świetle definicji choroby podanej przez WHO. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012, 18(2), 163-166.
2. Raczyński P., Kubik P., Niemiec T.: Zalecenia dotyczące suplementacji diety u kobiet podczas planowania ciąży, w ciąży i w czasie karmienia piersią. Ginekologia Praktyczna, 2006, 4, 2-7.
3. Shettles L.: After Office Hours. Conception and Birth Sex Ratios a Review. Obstetrics & Gynecology. 1961, 18(1), 122-130.