łagodzi objawy alergicznego nieżytu nosa, bezpieczny dla dzieci
wspomaga profilaktykę i leczenie objawów alergicznego nieżytu nosa
dzięki zawartości ektoiny łagodzi objawy alergicznego nieżytu nosa
nie wywołuje skutków ubocznych, nie zawiera konserwantów

To jest wyrób medyczny.

Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
NAZWA WYROBU MEDYCZNEGO: Ectoclarin. ZASTOSOWANIE: Profilaktyka i leczenie objawów alergicznego nieżytu nosa. PODMIOT PROWADZĄCY REKLAMĘ: Solinea sp. z o.o. PRODUCENT: bitop AG
reklama

Kiedy pyli brzoza? Od przedwiośnia

Brzozy potrafią znacznie obniżyć poziom życia osobom nadwrażliwym na jej pyłki. A jest ich niemało. Drzewo z charakterystyczną dwukolorową korą jest drugą, tuż po pyłkach traw, przyczyną alergii wziewnej w Polsce. W dodatku przez długi czas odnotowywane jest wysokie stężenie jej pyłków w powietrzu. Gdyby tego było mało, powodują liczne alergie krzyżowe. Trudno się dziwić, że alergicy z drżeniem wpatrują się w kalendarz pylenia i sprawdzają, kiedy znów zacznie się ich koszmar.

W niektórych częściach świata (roślina ta występuje powszechnie na półkuli północnej) brzoza zaczyna pylić już w styczniu. Na szczęście w Polsce proces ten rozpoczyna się nieco później. 

W naszym kraju dziko rośnie siedem gatunków, ale do najpopularniejszej trójki należą: brzoza brodawkowata, czarna i omszona. Nad Wisłą wyższe stężenie ich alergenów zwykle notuje się w marcu. Najczęściej pod koniec miesiąca, choć w zależności od warunków atmosferycznych ziarna brzozowego pyłku mogą fruwać w powietrzu już na początku miesiąca. Stan ten trwa dosyć długo, bo do maja, choć zdarza się, że obserwuje się je nawet do lipca.

Jak pyli brzoza? Intensywnie i na żółto

Kwiatostany brzozy, które tworzą bardzo podobne do olszyny i leszczyny zwisające pędy o intensywnej, żółtej barwie, pojawiają się na gałęziach już jesienią. Jednak przez całą jesień i zimę pozostają „nieaktywne”. Pyłki zaczynają wypuszczać dopiero na początku wiosny. Nim w świat pomkną pierwsze ziarna pyłków, brzozowe kwiaty zmieniają kolor. Stają się coraz ciemniejsze. Finalnie wybarwiają się na brązowo. 

Kiedy już brzoza roślina rozpocznie pylenie, robi to na całego. Wyliczono, że jeden kwiat emituje pięć milionów ziaren pyłku! Dobrze je widać — bardzo często wokół tego drzewa unosi się żółtawa mgiełka. Zbliżenie się w jej okolice może być naprawdę groźne dla osób z pyłkowicą. Uczuleniowcy powinni z daleka omijać brzozowe zagajniki i pojedyncze drzewa przez cały okres ich pylenia. Nie oznacza to jednak, że będą wówczas zupełnie bezpieczni i wolni od przykrych dolegliwości.


Uwolnij się od uciążliwych objawów alergii
Reklama

Uczulenie na brzozę. Najgorzej mają mieszkańcy miast

pylenie brzozy

Choć może wydawać się, że czas pylenia brzozy trudniejszy jest dla mieszkańców terenów wiejskich, prawda jest inna. Udowodniono, że zanieczyszczone powietrze może sprawić, że ziarna pyłku brzozy (i nie tylko) są bardziej zjadliwe. 

Naukowcy potwierdzili, że okazy roślin rosnących przy ruchliwych drogach emitują więcej pyłków. Dodatkowo cząsteczki będące elementami składowymi zanieczyszczeń przemysłowych (takie jak na przykład ozon czy tlenki azotu) podrażniają i uszkadzają nabłonek wyściełający drogi oddechowe, dzięki czemu pyłki łatwiej wnikają do organizmu.

Nie dosyć, że miejskie brzozy wypuszczają w powietrze więcej ziaren pyłku, to są one jeszcze bardziej dokuczliwe, bo zawierają znacząco więcej uczulających białek. Dlaczego? Według polskich naukowczyń zanieczyszczenia „stresują” drzewa. W ten sposób wytwarzają więcej alergenów.

Dlaczego brzoza uczula? Alergie krzyżowe na pyłek brzozy

Ziarna pyłku brzozy zawierają zazwyczaj dziesięć alergenów.  „Najmocniejsze” z nich jest białko Bet v 1. To ono jest głównym alergenem brzozy — wywołuje reakcję alergiczną u 50-95 proc. nadwrażliwców na ziarna pyłku tej rośliny. Właśnie ten aminokwas odpowiedzialny jest za pierwotne uczulenie na brzozę (i inne drzewa z rzędu bukowców) oraz wywołuje alergię krzyżową z pokarmem. 

Klinicznie reakcje krzyżowe z Bet v 1 objawiają się zazwyczaj zespołem alergii jamy ustnej (OAS- oral allergy syndrome). Cięższe reakcje alergiczne (w tym nawet wstrząs anafilaktyczny) obserwuje się raczej u osób, które zjadły surowe pokarmy — najczęściej jabłka. Jednak mnogość homologów (związków o podobnej budowie chemicznej i właściwościach) Bet v 1 sprawia, że lista pokarmów wywołujących potencjalnie alergię krzyżową jest naprawdę długa. Bardzo często pacjenci zgłaszają często objawy alergii po kontakcie z: 

  • marchewką, 
  • wiśnią, 
  • selerem, 
  • orzechem laskowym,
  • soją.

Drugim, co do liczby uczulonych, alergenem brzozy jest białko Bet v 2, które wywołuje reakcję alergiczną u 20-43 proc. osób uczulonych na brzozę. Jego homologii także występują w wielu pokarmach. 

Nadwrażliwcy na ziarna pyłku brzozy przyznają, że nieprzyjemne objawy występują u nich po zjedzeniu:

  • gruszki, 
  • jabłka, 
  • kiwi, 
  • czereśni, 
  • pomarańczy, 
  • migdałów. 

Do reakcji krzyżowej może również dojść w czasie kwitnienia oliwki oraz traw. W przypadku, kiedy podobieństwo białek znajdujących się w brzozie i innych produktach czy roślinach przekracza 70 proc., ryzyko wystąpienia reakcji krzyżowej jest bardzo prawdopodobne.

Jak wygląda alergia na pyłek brzozy?

U uczulonych na pyłek brzozy objawy alergii pojawiają się nagle. Stężenie wywołujące objawy u ponad 95 proc. uczulonych w Polsce to około 80 ziaren pyłku brzozy w 1 m sześc. powietrza. Jeśli ich liczba w jednym kubiku powietrza przekroczy 155, wówczas u chorych mogą występować duszności. 

W przypadku pyłkowicy wywołanej brzozą nie ma stopniowego rozwijania się utrudniających życie symptomów, jakie można obserwować w przypadku innych nadwrażliwości. Dzieje się tak dlatego, ponieważ brzoza gwałtownie pyli, emitując od początku bardzo dużo ziaren, których stężenie w powietrzu jest wysokie. 

Klasyczne objawy uczulenia na pyłek brzozy nie różnią się od oznak innych alergii wziewnych. Są nimi:

  • wodnisty, lejący katar;
  • uporczywe kichanie;
  • świąd nosa;
  • łzawiące, zaczerwienione i piekące spojówki.

W dni, w które stężenie pyłków jest naprawdę wysokie, u osób z nasilonymi objawami niedrożności nosa, może dojść do wystąpienia astmy pyłkowej (duszności, napadowy kaszel, świszczący oddech, uczucie ucisku w klatce piersiowej). 

W przypadku, kiedy dochodzi do reakcji krzyżowej pyłku brzozy z alergenami owoców lub warzyw, chory może odczuwać objawy związane z zespołem alergii jamy ustnej. Manifestuje się on swędzeniem, pieczeniem oraz obrzękiem języka i ust. Czasami współwystępuje także katar, łzawienie oczu oraz chrypka. Co ważne, objawy alergii pokarmowej u osób pierwotnie uczulonych na brzozę, najczęściej są łagodne.

brzoza

Pyłek brzozy a zespół alergii jamy ustnej

W przypadku, kiedy dochodzi do reakcji krzyżowej pyłku brzozy z alergenami owoców lub warzyw, chory może odczuwać objawy związane z zespołem alergii jamy ustnej (Oral Allergy Sydrome). Ten  zespół zmian alergicznych zwany jest  także zespół Amlot-Lessofa. Opisany został stosunkowo niedawno, bo w 1987 roku. To zespół objawów klinicznych, zlokalizowanych w jamie ustnej, związanych z nadwrażliwością pokarmową i alergią IgE-zależną.Przypadłość ta manifestuje się w dwóch formach: izolowanej (objawy ograniczają się do jamy ustnej) lub układowej.

Do wystąpienia  oral allergy syndrome prowadzić może wiele różnych alergenów. Jednak spośród wszystkich alergenów pyłków, to właśnie alergen brzozy (Bet v 1). ma silnie uczulające właściwości. Odpowiada on za wywołanie tak zwanego zespołu brzoza–owoce–warzywa. Wspomniane białko Bet v 1 należy do aminokwasów z rodziny PR-10 (pathogenesis–related protein–10). Jego “krewni” znajdują się w składzie bardzo wielu pokarmów. Są obecni w owocach z grupy drzew różowatych (jabłka, czereśnie, gruszki, warzywach należących do rodziny baldaszkowatych (seler, marchew, orzechy laskowe, soja, orzeszki ziemne). Te proteiny posiadają wysoki stopień homologii sekwencji aminokwasowej z głównym alergenem brzozy i dlatego Bet v 1 swoiste IgE rozpoznaje te proteiny pokarmowe, co powoduje natychmiastową reakcję nadwrażliwości po spożyciu posiłku. Alergeny brzozy bardzo często wywołują zespół OAS. Szacuje się, że nieprzyjemne objawy odczuwa między 20–43 proc. chorych z alergią na pyłki i pokarmy. 

Zespół OAS manifestuje się on swędzeniem, pieczeniem oraz obrzękiem języka i ust. Czasami współwystępuje także katar, łzawienie oczu oraz chrypka. Co ważne, objawy alergii pokarmowej u osób pierwotnie uczulonych na brzozę najczęściej są łagodne.

Pylenie brzozy a jedzenie

Tak jak już wspomniano, choć teoretycznie pyłek ma niewiele wspólnego z alergią pokarmową, to niektóre produkty spożywcze mają w swojej budowie białka, bardzo zbliżone do tych, które są brzozowymi alergenami. Pozostaje więc pytanie: pylenie brzozy i jedzenie – czy powinno się zmienić dietę? Wiele wskazuje na to, że w okresie pylenia brzozy, pyłkowcy powinni zmodyfikować swoje menu. Nawet jeśli obecnie nie doskwiera im Zespół Alergii Jamy Ustnej, to wkrótce może zacząć. Leczenie AOS to głównie wykluczanie z codziennego jadłospisu szkodliwych pokarmów. W przypadku nadwrażliwości na pyłek brzozy, jest i sporo. Dieta eliminacyjna to nie wszystko. Do niego dołącza się leczenie objawowe (leki antyhistaminowe) oraz swoistą immunoterapię.

Na czym polega leczenie alergii na pyłek brzozy?

Rekomendowanym i najtańszym, choć niełatwym, sposobem na alergię na pyłek brzozy jest jego unikanie. Całkowite odizolowanie wydaje się niemożliwe, ale zdecydowanie dobrze omijać brzozowe zagajniki i nie wchodzić w żółtawą „aurę”, która pojawia się dookoła brzozowych kwiatostanów. 

Po przyjściu do domu ze spaceru warto wziąć prysznic, by zmyć z siebie uczulające pyłki. Dobrą praktyką jest też częste przemywanie oczu i nosa solą fizjologiczną lub odpowiednimi kroplami dla alergików. 

Dokuczliwe objawy uczulenia pomagają zahamować leki przeciwhistaminowe, które można kupić w aptece bez recepty. W leczeniu alergii na pyłki brzozy lekarze najczęściej zalecają preparaty, które mają w swoim składzie np. montelukast lub lewocetyryzynę, a także kortykosteroidy.

Jak sprawdzić czy ma się alergię na pyłki brzozy?

Wymienione już wcześniej objawy alergii na pyłek brzozy pojawiają się zwykle nagle i niespodziewanie. Nawet, jeżeli wcześniej pacjent nie przejawiał skłonności alergicznych, pewnego dnia może okazać się, że jest osobą nadwrażliwą na ziarna pyłku brzozy. Skąd ma wiedzieć, czy napady kichania, przekrwione spojówki czy cieknący katar to na pewno objaw alergii na brzozę. Jak sprawdzić czy się ma alergię na pyłki brzozy? Podstawą jest wnikliwa obserwacja objawów i sprawdzenie aktualnego kalendarza pylenia. Mając już pewne wnioski, warto udać się do specjalisty, by wykluczył lub potwierdził przypuszczenia. Przed postawieniem diagnozy alergolog przeprowadza rozmowę, by zdobyć jak najobszerniejszy wywiad. Pyta i analizuje objawy zgłaszane przez pacjenta. Może też zlecić wykonanie testów skórnych. Są one pomocne. Pomagają nie tylko w odróżnieniu nadwrażliwości na pyłki od innej choroby, wskazują, także  na jakie pyłki roślin pacjent jest wrażliwy. W zależności o zaistniałych okoliczności, lekarz może też zlecić wykonanie testów z krwi. Pobrana próbka krwi trafia do laboratorium, gdzie jest poddawana odpowiednim badaniom. Pod względem kwalifikacji alergika do immunoterapii, bardzo istotna jest diagnostyka molekularna. Pozwala ona na wykrycie przeciwciał wobec konkretnych białek znajdujących się w trawie. Do jej najważniejszych białek należą Phl p 1 i Phl p 5. Dzięki testom molekularnym można dowiedzieć się też, czy objawy alergii występują w wyniku reakcji pierwotnej czy krzyżowej.


Polecane do inhalacji


Bibliografia:

  1. Samolinski B., i inni, Alergiczny nieżyt nosa w świetle badania ECAP;
  2. Buczyłko K., Molekuły alergenowe;
  3. Rapiejko P., Pyłek brzozy;
  4. Duszczyk K., Air pollution in the places of Betula pendula growth and development changes the physicochemical properties and the main allergen content of its pollen;
  5. Wawrzeńczyk A., Napiórkowsa-Baran K. i inni;Panalergeny – źródło alergii pokarmowej;
  6. Panaszek B., Szmagierewski W., Źródła alergenów reagujących krzyżowo i ich znaczenie kliniczne;
  7.  Kaczmarski M. Alergia pokarmowa u dzieci. [w]: Płusa T. (red.). “Postępy w Alergologii II”;
  8. Mrówka-Kata K, Fira R., Namysłowski G.,Ścierski W., Zespół Amlot-Lessofa — zespół alergii jamy ustnej;
  9. Bohle B., Zwolfer B., Heratizadeh A. Cooking birch pollen-related food: divergent consequences for IgE and T cell — mediated reactivity in vitro and in vivo;
  10. Buczyłko K., Komponenty pyłku traw na przykładzie tymotki.