Klasa integracyjna – czym różni się od tradycyjnej?
Integracja zakłada wspólne uczenie się uczniów z niepełnosprawnościami z uczniami zdrowymi na zasadach równości, tolerancji i szacunku. Celem klas integracyjnych jest umożliwienie wszystkim dzieciom komfortowych, optymalnych warunków nauki w zakresie kształtowania potencjału intelektualnego, motorycznego i społeczno-emocjonalnego.
Do klas integracyjnych przyjmowani są uczniowie z różnymi trudnościami: osoby niewidome i niedowidzące, niesłyszące i niedosłyszące, z diagnozą ADHD, ze spektrum autyzmu, niepełnosprawnością w stopniu lekkim, niepełnosprawnością ruchową, sprzężoną, z wadami wymowy, przewlekłymi chorobami czy specyficznymi trudnościami w uczeniu się np. dyskalkulią, dysleksją, dysortografią.
W klasie integracyjnej liczba dzieci nie przekracza 20 osób (jest to zwykle od 15 do 20 uczniów), zazwyczaj 3 – 5 osób to uczniowie z niepełnosprawnościami lub innymi deficytami.
W odróżnieniu od tradycyjnej klasy, w integracyjnej pracuje dwóch nauczycieli. Jedna z osób uczących jest nauczycielem prowadzącym, który realizuje program nauczania, a druga to nauczyciel wspomagający, który wspiera, pomaga i dostosowuje prezentowany materiał do możliwości osób z trudnościami.
Klasa integracyjna realizuje tę samą podstawę programową, co typowe klasy, również podręczniki używane przez uczniów są standardowymi książkami zalecanymi dla danej klasy przez ministerstwo edukacji. Uczniowie zdrowi oraz uczniowie z niepełnosprawnościami mają takie same prawa, ich wiedza jest weryfikowana, jednak odmienny jest sposób oceniania. Dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych przewidziany jest indywidualnych sposób oceny związany z odniesieniem stopnia zrealizowanego materiału do ich indywidualnych możliwości.
Zakwalifikowanie ucznia do klasy integracyjnej odbywa się na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej. Uczniowie zdrowi mogą być przyjęci do klasy integracyjnej w sytuacji, kiedy rodzic lub opiekun prawny wyrazi na to zgodę.
Przeczytaj także: Rekrutacja do szkół podstawowych 2023 – jak zapisać dziecko do pierwszej klasy?
Obowiązki nauczyciela wspomagającego w klasie integracyjnej
W klasie integracyjnej oprócz nauczyciela głównego, który prowadzi program nauczania, jest również nauczyciel wspomagający, który pełni kilka funkcji. Jego najważniejszym zadaniem jest wsparcie i pomoc uczniom z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego w związku z konkretnymi potrzebami wynikającymi z zaburzeń/chorób lub trudności, z którymi zmaga się uczeń. Nauczyciel wspomagający towarzyszy uczniom w trakcie zajęć lekcyjnych, dostosowuje swoje wsparcie do treści zaleceń wydanych przez poradnie opiniujące o potrzebie kształcenia specjalnego.
Nauczyciel pełni też niezwykle ważną funkcję, jaką jest pomoc w integracji uczniów ze specjalnymi potrzebami z innymi członkami klasy oraz grupy szkolnej. Ścisła współpraca nauczyciela głównego oraz wspomagającego pozwalają na otoczenie troską wszystkich uczniów i prowadzenie profesjonalnego programu nauczania.
Zalety klas integracyjnych
Na edukacji integracyjnej może skorzystać każdy zapisany do niej uczeń, bez względu na to, czy jest zdrowy, czy doświadcza choroby, czy niepełnosprawności.
Nauka tolerancji i akceptacji
Dla dzieci zdrowych obecność w klasie integracyjnej to okazja do wykształcenia wrażliwości, umiejętności odnajdywania się w różnych środowiskach oraz szansa na łamanie stereotypów i uprzedzeń. Wspólne rozwiązywanie trudności, szukanie rozwiązań pomaga zobaczyć wartość współpracy oraz wspierania siebie nawzajem. Często uczniowie w klasach integracyjnych są bardziej wyrozumiali, cierpliwi, chętnie wspierają i pomagają innym.
Nauka pierwszej pomocy
Uczeń z klasy integracyjnej ma okazję zdobyć bardzo cenną wiedzę dotyczącą udzielania pierwszej pomocy innej osoby. Wie, jak się zachować w sytuacji ataku padaczki czy będzie umieć pomóc osobie niewidomej czy z niepełnosprawnością ruchową.
Nauka szacunku
Przebywanie z osobami o specjalnych potrzebach edukacyjnych, które z jednej strony mogą wyglądać czy zachowywać się trochę inaczej niż zdrowi uczniowie, pokazuje mu, że jednocześnie jego koledzy i koleżanki mają bardzo podobne marzenia, potrzeby czy zainteresowania. Dziecko uczy się szacunku do odmienności, pojawia się u niego tolerancja i empatia oraz chęć wsparcia drugiej osoby.
Mniejsza liczebność
Klasy integracyjne są o wiele mniejsze niż standardowe klasy w szkole. Dzięki temu uczeń ma szansę na bliższy kontakt z nauczycielem, co może skutkować szybszym rozwiązywaniem trudności i łatwiejszym przyswajaniem materiału edukacyjnego.
Drugi nauczyciel
Obecność drugiego nauczyciela może być dużym wsparciem dla wszystkich uczniów w klasie, nie tylko dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Choć nauczyciel wspomagający jest dedykowany uczniom z niepełnosprawnościami, to każde dziecko może poprosić o jego pomoc, wsparcie i uwagę, co może się przekładać na lepsze wyniki w nauce uczniów oraz bardziej przyjazną atmosferę.
Lepszy rozwój emocjonalno-społeczny
Uczniowie z niepełnosprawnościami w klasie integracyjnej mają szansę na bardzo dobry rozwój emocjonalno-społeczny, dzięki nawiązywaniu przyjaźni, współpracy i doświadczaniu przynależności do grupy. Klasa integracyjna zapewnia bezpieczne, ale jednocześnie bardzo naturalne środowisko, w którym uczeń z różnymi deficytami może przygotować się do życia w społeczeństwie.
Dostosowanie szkoły i klasy do potrzeb uczniów
Oddziały integracyjne w szkołach są jak najbardziej dostosowane do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami, tak, aby umożliwiać im jak najbardziej samodzielne i komfortowe funkcjonowanie, a jednocześnie dawać możliwości rozwijania potencjału i talentów.
Wady klas integracyjnych
Mity i stereotypy na temat nauczania w klasach integracyjnych zniechęca wielu rodziców do zapisania swoich dzieci do tego typu klas. Obawa o realizację podstawy programowej, mniejszy poziom nauczania czy niebezpieczne zachowania powoduje, że rodzice unikają rozmów o klasach integracyjnych. Jednak bardzo często są to uprzedzenia, które mają niewiele wspólnego z rzeczywistością. To często brak rzetelnej i sprawdzonej wiedzy o placówce oraz funkcjonowaniu klasy integracyjnej powoduje, że nie zostaje ona utworzona.
Największą wadą klas integracyjnych jest to, że jest ich za mało w porównaniu do potrzeb dzieci zmagających się z różnymi trudnościami.
Klasy integracyjne są wartościowe nie tylko dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, ale dla wszystkich, jacy do niej uczęszczają, ze względu na mniejszą liczebność, wysoką jakość nauczania oraz uczenie się bezcennych, pomocnych zachowań prospołecznych i postawy szacunku i tolerancji dla odmienności.
Obawy rodziców przed posłaniem zdrowych dzieci do klasy integracyjnej
Rodzice dzieci zdrowych mogą mieć wiele obaw przed posłaniem ich do klasy integracyjnej. Część wątpliwości może wynikać z niewiedzy, jak funkcjonuje klasa integracyjna, a część z uprzedzeń lub przekonania, że ich dziecko „straci”, jeśli będzie przebywać w otoczeniu dzieci z trudnościami i specjalnymi potrzebami. Mogą się pojawić też obawy, które nie mają żadnego pokrycia w rzeczywistości i są związane z panującymi mitami i nieprawdziwymi informacjami np. niepokój o „zarażenie się” autyzmem lub ADHD (co jest niemożliwe, ponieważ są to zaburzenia neurorozwojowe, powstałe w wyniku kombinacji czynników działających już w życiu płodowym, a nie choroba wirusowa czy bakteryjna).
Rodzice zgłaszają też obawy o bezpieczeństwo oraz poziom przekazywanej wiedzy w klasie. Pierwszy z wymienionych lęków może być związany z sytuacjami, kiedy do klas integracyjnych przyjmowane są dzieci ze zdiagnozowanym niedostosowaniem społecznym, które mają trudności z okazywaniem empatii, odznaczają się wrogością, nie przestrzegają norm społecznych (do typowych klas również mogą uczęszczać dzieci o podobnych trudnościach). Obecność uczniów z takimi problemami, może być problematyczna dla rodziców dzieci zdrowych. Jednak w klasie integracyjnej, która jest mniejsza, łatwiej korygować takie zachowania, a dodatkowo reaguje na nie dwóch nauczycieli, a nie jeden.
Poziom przekazywanej wiedzy w klasie integracyjnej jest na takim samym poziomie jak w typowych klasach, a nawet może być wyższy. Obecność drugiego nauczyciela, możliwość indywidualnego wsparcia oraz większej uwagi może pomóc każdemu dziecku z klasy integracyjnej osiągnąć wyższe wyniki w nauce.
Obawy rodziców często nie mają realnych podstaw, dlatego warto sprawdzić, jak wygląda funkcjonowanie klasy integracyjnej w konkretnej, rozważanej szkole.
Może zainteresować Cię również: Dlaczego warto się przytulać i co to zmienia w naszym życiu?
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Pierwszy preparat z fukoidanem, który wspomaga pracę zatok.
Kompleksowe wsparcie prawidłowego rozwoju.
Spray usuwający złogi woskowiny usznej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Woda morska z ektoiną. Ochrona przed wnikaniem wirusów.