To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Czym jest alergia pokarmowa?
W związku z tym, że ten artykuł dotyczy rocznych maluchów, skupmy się zatem na alergiach pokarmowych. Czym jest alergia pokarmowa? To niewłaściwa reakcja układu odpornościowego, która powstaje w krótkim czasie od spożycia pokarmu zawierającego określony alergen.
Zdarza się, że alergię myli się z nietolerancją. Trzeba jednak pamiętać, że objawy alergiczne pojawiają się po kontakcie nawet ze śladową ilością uczulającego pokarmu. Zarówno alergie, jak i nietolerancje zaliczane są do tak zwanych nadwrażliwości pokarmowych. Nadwrażliwości pokarmowe dzielimy na:
1.nadwrażliwości niealergiczne (bez udziału mechanizmów immunologicznych), które mogą mieć charakter:
a) zaburzeń enzymatycznych (braku enzymów niezbędnych do prawidłowego trawienia pokarmów),
b) nadwrażliwości na histaminę i podobne związki (spożycie pokarmów zawierających histaminę wywołuje określone objawy),
c) nadwrażliwości na dodatki do żywności (np. konserwanty i słodziki),
d) toksycznego działania żywności (np. zatrucie pokarmowe);
2.nadwrażliwości alergiczne (z udziałem mechanizmów immunologicznych, inaczej nazywane alergią pokarmową) mogące przyjmować postać:
a) alergii zależnej od przeciwciał IgE,
b) alergii niezależnej od przeciwciał IgE,
c) mieszaną (łączącą dwa powyższe mechanizmy).
U najmłodszych dzieci najczęściej występują alergie IgE niezależne.
Co może wywoływać alergię u rocznego dziecka?
Jakie alergeny mogą wywołać alergię pokarmową? Większość reakcji alergicznych u dzieci obserwuje się po spożyciu:
- mleka krowiego,
- jajek,
- orzeszków ziemnych i innego rodzaju orzechów,
- ryb i skorupiaków,
- soi,
- glutenu.
Oprócz tego należy pamiętać, że mogą występować tak zwane alergie krzyżowe – wówczas objawy pojawiają się po spożyciu innego pokarmu, który zawiera alergizujące białka o podobnej budowie do tych, na które dziecko jest uczulone.
Objawy alergii pokarmowej u niemowlaka
O jakich objawach mowa? Najbardziej typowymi symptomami alergii pokarmowej są:
- zmiany skórne, w tym suchość skóry, wysypki, pokrzywki i zmiany atopowe.
- bóle brzucha,
- wzdęcia i przelewania,
- biegunki i wymioty,
- brak przyrostu masy ciała,
- krew i śluz w stolcu,
- zaparcia (rzadziej).
Zmiany skórne występują zazwyczaj na policzkach, ale mogą pojawić się również na innych częściach ciała. Najczęściej nie obejmują okolicy pieluszkowej.
Uwaga – objawy alergii mogą się nasilać m.in. po wysiłku fizycznym, w trakcie infekcji lub wtedy, gdy dochodzi do zaburzenia prawidłowej flory bakteryjnej w jelitach.
Co sprzyja wystąpieniu alergii u dziecka?
Jeśli podejrzewa się alergię u niemowlaka, warto jeszcze wziąć pod uwagę tak zwane czynniki ryzyka. Badania pokazują, że alergia częściej występuje u dzieci, których rodzice są alergikami, u dzieci mających ciężkie atopowe zapalenie skóry w pierwszych 3. miesiącach życia oraz małych – także u tych jedno- czy dwumiesięcznych.
Jak diagnozuje się alergię?
W jaki sposób można zdiagnozować alergię u niemowląt? Przeważnie zaleca się najpierw podjęcie prób eliminacji i prowokacji. Takie próby wykonuje się pod kontrolą pediatry, na pewien czas wykluczając z diety mamy – jeśli karmi piersią – i dziecka określony składnik np. na 2 tygodnie, a później włączając go ponownie np. na 1 tydzień. Jeśli w trakcie odstawienia zauważa się poprawę – objawy ustępują – zaś po włączeniu pogorszenie, podejrzewa się, że dziecko ma alergię.
Przeprowadza się również testy z krwi, które wykrywają przeciwciała IgE skierowane przeciwko konkretnym alergenom. Trzeba jednak pamiętać, że takie testy wykonuje się zazwyczaj u dzieci powyżej 6. miesiąca życia i że ich wyniki mogą być niejednoznaczne. Jak wspomniano wcześniej, u niemowląt występują przede wszystkim alergie IgE niezależne, a więc takie, które nie wiążą się z powstawaniem przeciwciał, dlatego testy nie są w stanie ich wykryć. Poza tym obecność przeciwciał nie jest równoznaczna z alergią – przeciwciała muszą współwystępować z objawami klinicznymi. Większość dzieci wyrasta z alergii pokarmowych, dlatego nawet po stwierdzeniu alergii prowokacje powtarza się co jakiś czas.
Leczenie alergii u rocznego dziecka
Jak wygląda leczenie alergii u rocznych maluchów? Przede wszystkim polega na wspomnianej eliminacji alergenu z diety. Jeśli mimo wszystko objawy nie ustępują, w przypadku zmian skórnych zaleca się stosowanie m.in. kremów i balsamów zawierających ektoinę, które łagodzą dyskomfort powodowany przez podrażnienia, zmniejszają reakcję zapalną i wspierają regenerację komórek.
Podsumowując, u małych dzieci najczęściej obserwuje się alergie pokarmowe dające objawy ze strony układu pokarmowego i powodujące zmiany skórne. Do popularnych alergenów należą m.in. białka mleka krowiego, jajka, orzechy, ryby, soja oraz gluten. Żeby upewnić się, że maluch ma alergię, przeprowadza się testy z krwi, a także próby eliminacji i prowokacji. Jeśli symptomy ustępują w okresie odstawienia pokarmów zawierających alergen, a powracają po jego włączeniu do diety, diagnozuje się alergię.
Bibliografia:
- Wiernicka A., Matuszczyk M., Kierkuś J., Alergia pokarmowa − aktualny stan wiedzy, „Medycyna po Dyplomie”, 2016, nr 3.
- Napiórkowska-Baran K. i wsp., Trudności diagnostyczne w rozpoznawaniu chorób alergicznych, „Alergia Astma Immunologia” 2018, nr 23(2), s. 79–85.
- E. Dadas-Stasiak, B. Kalicki, A. Jung, Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii, Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej CSK MON, Warszawa.