Pływanie w ciąży – korzyści i zagrożenia dla mamy i dziecka
Ginekolodzy, położne i inni specjaliści zajmujący się zdrowiem ciężarnych są zgodni co do tego, że pływanie jest jedną z najbezpieczniejszych form aktywności fizycznej dla kobiet spodziewających się dziecka. W wodzie odczuwalna masa ciała jest nawet kilkukrotnie mniejsza niż w rzeczywistości. Zmniejsza się też kompresja stawów, dzięki czemu w środowisku wodnym przyszłe mamy zwykle odczuwają ulgę, jeśli chodzi o dolegliwości bólowe związane z aparatem ruchu. Bolą Cię plecy, stawy biodrowe, kolana albo pachwiny? Regularne wizyty na basenie mogą pomóc!
Jeśli Twój lekarz nie widzi przeciwwskazań, pływać możesz zarówno w pierwszym, drugim, jak i trzecim trymestrze – nawet jeśli nie robiłaś tego przed zajściem w ciąże.
Inne korzyści wynikające z regularnego pływania w ciąży:
- poprawa krążenia i wydolności tlenowej;
- poprawa sprawności fizycznej;
- krótszy i mniej bolesny poród;
- mniejsze ryzyko wystąpienia zaparć, żylaków, retencji wody i innych typowo ciążowych dolegliwości;
- mniejsze ryzyko wystąpienia komplikacji okołoporodowych;
- lepszy rozwój płodu i zdrowsze dziecko po narodzinach;
- szybszy powrót do formy po porodzie.
Warto też wspomnieć, że pływanie na poziomie amatorskim jest sportem nieurazowym i nie wiąże się z ryzykiem złamania kończyny, uszkodzenia płodu przez upadek czy doznania urazu głowy.
Przeczytaj także: Spacery w ciąży, niby nic takiego, a jednak!
Infekcje intymne a pływanie w ciąży
Zagrożeniem wynikającym z pływania w ciąży są infekcje intymne. Niestety korzystanie z publicznych pływalni i naturalnych zbiorników wodnych jest potencjalnym czynnikiem zwiększającym ryzyko pojawienia się infekcji pochwy czy dróg moczowych u każdej kobiety. Dodatkowo w ciąży dochodzi do zaburzeń hormonalnych oraz zachwiania równowagi pomiędzy liczbą pożytecznych szczepów bakterii Lactobacillus (pałeczek kwasu mlekowego) a liczbą szkodliwych drobnoustrojów, co również sprzyja pojawianiu się infekcji intymnych.
Szkodliwe drobnoustroje czają się nie tylko na pływalniach, ale też w jeziorze, morzu czy innych naturalnych zbiornikach wodnych. Spowodowane przez nie zakażenia pochwy i dróg moczowych mogą negatywnie wpłynąć na rozwój płodu. Problematyczne jest też ich leczenie w czasie ciąży, ze względu na duże ograniczenia w zakresie farmakoterapii. Jeśli masz skłonność do infekcji intymnych, przed pójściem na basen lub wyjazdem nad morze koniecznie porozmawiaj ze swoim ginekologiem.
Silikonowe plastry na bliznę po cesarskim cięciu
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Opracowany specjalne dla kobiet w ciąży.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Roztwór doustny do wspomagania leczenia refluksu żołądkowo-przełykowego
Dla zdrowia układu moczowego.
Czy środki do dezynfekcji wody są bezpieczne w ciąży?
Poza infekcjami intymnymi przyszłe mamy obawiają się również negatywnego wpływu chemikaliów basenowych na rozwój płodu, co często powstrzymuje je od regularnego pływania. W tym przypadku jednak nie ma się czego bać, bo zgodnie z badaniami stosowane na pływalniach środki do dezynfekcji wody nie są szkodliwe ani dla matki, ani dla dziecka.
Jak korzystać z basenu w ciąży? 7 zasad bezpieczeństwa
- Skonsultuj się z lekarzem: Przed rozpoczęciem każdej nowej aktywności fizycznej w ciąży należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ niektóre objawy i okoliczności są przeciwwskazaniem do uprawiania sportu – mogą zagrozić życiu dziecka. W przypadku uczęszczania na basen dochodzi jeszcze kwestia infekcji intymnych, dlatego tym bardziej warto porozmawiać ze swoim ginekologiem.
- Wzmocnij swoją odporność: Im silniejszy układ immunologiczny, tym większa odporność na infekcje. W ciąży szczególnie warto zadbać o ten aspekt. Jak? Przede wszystkim za pomocą zdrowej diety. Unikaj cukrów prostych i przetworzonej żywności. Jedz dużo warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, dbaj o prawidłowe nawodnienie. Pamiętaj też o odpowiedniej kaloryczności diety, w ciąży nie należy się odchudzać.
- Nie przesadzaj z intensywnością: Umiarkowany wysiłek fizyczny w ciąży niesie wiele korzyści dla mamy i dziecka, jednak forsowanie organizmu może przynieść odwrotny efekt. W tym wyjątkowym czasie aktywność nie powinna powodować zadyszki, dlatego pływaj z umiarkowaną intensywnością.
- Zabierz dodatkowy ręcznik: Na brzegu basenu, leżaku czy nawet na ławeczce w szatni siadaj na własnym ręczniku (innym niż ten, którym będziesz wycierać ciało po prysznicu). Dzięki temu zminimalizujesz kontakt ze szkodliwymi drobnoustrojami.
- Zabierz klapki: Aby uniknąć poślizgnięcia na mokrych płytkach, a także zakażenia grzybicą stóp, po pływalni zawsze poruszaj się w klapkach.
- Weź prysznic po wyjściu z basenu: Po wyjściu z basenu koniecznie umyj całe ciało pod prysznicem. Do mycia okolic intymnych używaj delikatnych kosmetyków, niezawierających sztucznych barwników czy substancji zapachowych.
- Nie wchodź do jacuzzi: W ciąży nie powinno się korzystać z jacuzzi, basenów termalnych i sauny, ponieważ wysoka temperatura może negatywnie wpłynąć na płód. Do tego ciepłe i wilgotne środowisko to idealne warunki do rozwoju bakterii i grzybów, co oznacza, że w jacuzzi łatwiej o infekcje intymne.
W niektórych przypadkach, na przykład jeśli ciężarna zmaga się z nawracającymi infekcjami intymnymi, lekarz może zalecić przyjmowanie probiotyków, które pozwalają zachować równowagę flory bakteryjnej pochwy i zablokować rozwój szkodliwych drobnoustrojów. Pamiętaj, że w ciąży nie należy przyjmować takich preparatów na własną rękę, ponieważ nie wszystkie są bezpieczne dla rozwijającego się płodu.
Przeciwwskazania do korzystania z basenu w ciąży
Mimo że pływanie jest jedną z najczęściej polecanych aktywności w ciąży, w pewnych sytuacjach i okolicznościach jest ono niewskazane, a nawet zabronione. Przeciwwskazania do korzystania z basenu w ciąży to:
- ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu,
- plamienie i krwawienie z dróg rodnych,
- odpływanie płynu owodniowego,
- aktywna infekcja intymna.
Jak zapewnić sobie bezpieczeństwo nad jeziorem lub morzem?
Nie ma ogólnych przeciwwskazań do korzystania z kąpielisk naturalnych takich jak jezioro czy morze w ciąży. Sytuacja wygląda podobnie jak w przypadku korzystania z basenu – należy w pierwszej kolejności udać się na wizytę do lekarza i upewnić, czy nie ma żadnych przeciwwskazań związanych z przebiegiem ciąży, a także unikać przemęczania organizmu.
Oczywiście i w tym przypadku należy zachować pewne zasady bezpieczeństwa:
- Wybieraj kąpieliska strzeżone: Obecność ratowników zwiększa poziom bezpieczeństwa, ponieważ mogą oni szybko zareagować w przypadku nagłej potrzeby i udzielić profesjonalnej pomocy. W razie nieprzewidzianych sytuacji, takich jak złe samopoczucie czy problemy z utrzymaniem równowagi w wodzie, ratownicy są w stanie natychmiast zainterweniować, co może być niezwykle istotne w przypadku kobiet w ciąży.
- Pływaj z partnerem: Warto zawsze mieć towarzysza podczas pływania w ciąży, zwłaszcza w przypadku kąpieli w naturalnych akwenach, takich jak jeziora czy morze. Partner może pełnić rolę dodatkowego wsparcia i „nadzoru” nad kobietą w ciąży. W razie potrzeby pomoże w wyjściu z wody, odprowadzi na brzeg lub udzieli innej pomocy w razie nagłego pogorszenia samopoczucia.
- Przebierz się po pływaniu: Bakterie i grzyby lubią wilgotne i ciepłe środowisko, co oznacza, że mokry strój kąpielowy na plaży pod promieniami słońca to idealne warunki do ich rozmnażania. Aby zmniejszyć ryzyko infekcji intymnych w trakcie pobytu nad morzem czy jeziorem, warto po kąpieli przebrać się w suche ubranie.
Pływanie w czasie ciąży – podsumowanie
Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, mama dobrze się czuje, a dziecko prawidłowo rozwija, pływanie jest jak najbardziej wskazane i może przynieść naprawdę sporo korzyści – od lepszego samopoczucia, przez lepszy rozwój płodu, po mniej bolesny poród.
Jedynym zagrożeniem są infekcje intymne, ale nie warto od razu nastawiać się na najgorsze, a tym bardziej całkowicie rezygnować z pływania. Pamiętaj o zasadach bezpieczeństwa, skonsultuj się z lekarzem i… baw się dobrze. Aktywność w ciąży ma pozytywnie wpływać nie tylko na ciało, ale też na głowę!
Może zainteresować Cię również: Jak przygotować się w ciąży do lotu samolotem?
Piecha, M., Opala-Berdzik, A., & Chmielewska, D. (2003). Wykorzystanie hydroterapii u kobiet w ciąży. Rehabil. Prakt, 3, 50-53.
Cancela-Carral JM, Blanco B, López-Rodríguez A. Therapeutic Aquatic Exercise in Pregnancy: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Clin Med. 2022 Jan 19;11(3):501.