Dlaczego warto regularnie się badać?
„Przecież nic mnie nie boli, nic mi nie dolega. Po co mam iść do lekarza?” Znasz to? Niestety takie podejście do regularnych wizyt w gabinecie lekarskim to duży błąd, ponieważ wiele chorób w początkowym stadium rozwoju przebiega bezobjawowo. A gdy objawy się pojawiają, bardzo często zmiany w organizmie są już tak duże, że nie da się ich odwrócić.
Regularne badania profilaktyczne pozwalają wykryć choroby na wczesnym etapie rozwoju, co znacznie zwiększa szansę na ich całkowite wyleczenie. Krótka wizyta w gabinecie lekarskim może uchronić Cię od kosztownej, skomplikowanej – a często również bolesnej – terapii.
Dzień Matki to idealny moment, aby zatroszczyć się o własne zdrowie. W końcu to Twoje święto! Pamiętaj, że dbając o siebie, dbasz również o osoby, którym na Tobie zależy.
Przeczytaj także: Dieta a nowotwory. Czy to, co jemy, może uchronić nas przed rakiem?
Badania profilaktyczne dla kobiet – co badać i jak często?
Rodzaj, a także częstotliwość wykonywania badań profilaktycznych to kwestie zależne przede wszystkim od wieku, płci, historii chorób oraz predyspozycji genetycznych. Poniżej znajdziesz listę badań, które każda kobieta powinna robić regularnie.
Ogólne badanie ginekologiczne i cytologia
Ogólne badanie ginekologiczne składa się zwykle z oglądu zewnętrznych narządów płciowych, badania palpacyjnego wnętrza pochwy oraz badania ujścia szyjki macicy za pomocą wziernika. W zależności od informacji uzyskanych w trakcie wywiadu ginekolog może wykonać również USG dopochwowe. Te czynności pozwalają postawić wstępną diagnozę na temat stanu zdrowia pacjentki.
Cytologia to natomiast analiza komórek szyjki macicy. Jest podstawową metodą diagnostyczną w kierunku raka szyjki macicy.
Jak często?
| 20-30 lat | 30-40 lat | 40-50 lat | 50+ | |
| Podstawowe badanie ginekologiczne | raz w roku | raz w roku | raz w roku | raz w roku |
| Cytologia | co 3 lata | co 3 lata | co 3 lata | co 3 lata |
Kobiety z grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia raka szyjki macicy powinny wykonywać cytologię raz w roku.
Badanie mammograficzne
Mammografia (MRTG) to metoda obrazowa, pozwalające przebadać piersi w kierunku raka i wykryć zmiany w początkowej fazie rozwoju.
Jak często?
| 40-50 lat | 50 + |
| co 2 lata | raz w roku |
Zgodnie ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, wykonywanie mammografii zaleca się kobietom po ukończeniu 40. roku życia (ze względu na bardzo rzadkie występowanie raka piersi u młodszych kobiet).
Morfologia i OB
Morfologia to podstawowe badanie krwi, pozwalające ocenić ogólny stan zdrowia, a także wykryć wiele nieprawidłowości oraz chorób we wczesnym stadium rozwoju (np. niedokrwistość, zakażenie wirusowe, stan zapalny, białaczka).
OB (Odczyn Biernackiego) to podstawowa metoda diagnostyczna w kierunku chorób autoimmunologicznych i nowotworowych.
Jak często?
Zarówno morfologię krwi, jak i OB należy wykonywać przynajmniej raz w roku, niezależnie od wieku.
Stężenie glukozy we krwi
Badanie poziomu glukozy we krwi pozwala wykryć stan przedcukrzycowy lub cukrzycę, a dzięki temu odpowiednio szybko wdrożyć odpowiednie leczenie i zatrzymać rozwój choroby.
Jak często?
Poziom cukru we krwi warto sprawdzać przynajmniej raz w roku, niezależnie od wieku.
Badanie moczu
Badanie moczu ma na celu wykrycie m.in. chorób nerek, wątroby oraz dróg moczowych. Ułatwia też diagnostykę cukrzycy i niektórych innych chorób cywilizacyjnych.
Jak często?
Badanie moczu należy wykonywać raz w roku, niezależnie od wieku.
Lipidogram
Lipidogram to badanie służące do oceny gospodarki lipidowej, czyli inaczej poziomu substancji tłuszczowych w organizmie. Lekarz pobiera niewielką próbkę krwi żylnej lub wykonuje test paskowy (pobranie kropli krwi z opuszki palca). Lipidogram pomaga wykryć nieprawidłowości w stężeniu lipidów, które mogą prowadzić do różnych chorób układu sercowo-naczyniowego (np. miażdżycy).
Poziom substancji tłuszczowych we krwi może zmienić się również w wyniku wystąpienia zapalenia trzustki czy przewlekłej choroby nerek.
Jak często?
| 20-30 lat | 30-40 lat | 40-50 lat | 50+ |
| co 5 lat | co 5 lat | co 2 lata | raz w roku |
Jeśli w rodzinie występują choroby układu sercowo-naczyniowego, badanie należy wykonywać raz w roku, niezależnie od wieku.
Próby wątrobowe
Próby wątrobowe to biochemiczne badanie krwi, pozwalające wykryć m.in. takie choroby i patologie jak: zapalenie wątroby, zaburzona praca trzustki, choroby kości, nowotwór wątroby. Zmiany w aktywności enzymów produkowanych w komórkach wątrobowych występują również w przypadku nadużywaniu alkoholu i prowadzeniu niezdrowego trybu życia.
Jak często?
Próby wątrobowe warto wykonywać minimum raz w roku, niezależnie od wieku.
EKG
EKG to bezbolesne i nieinwazyjne badanie, służące do oceny pracy serca. Pozwala na wczesne wykrycie m.in. takich chorób i patologii jak: częstoskurcz, migotanie przedsionków, choroba niedokrwienna serca.
Jak często?
| 20-30 lat | 30-40 lat | 40-50 lat | 50+ |
| co 3 lata | co 3 lata | co 1-3 lata | raz w roku |
USG jamy brzusznej
USG jamy brzusznej pozwala zbadać narządy w obrębie jamy brzusznej i wykryć ich choroby, schorzenia oraz wszelkie nieprawidłowości (np. zmiany nowotworowe, torbiele i guzy, stany zapalne otrzewnej, uszkodzenia organów po urazach).
Jak często?
| 20-30 lat | 30-40 lat | 40-50 lat | 50+ |
| co 3-5 lat | co 3-5 lat | co 3-5 lat | raz w roku |
Kontrola stomatologiczna
Regularny przegląd uzębienia i jamy ustnej, a także usuwanie osadu i kamienia zmniejszają ryzyko wystąpienia poważnych problemów z zębami. Wszyscy wiemy, jak ogromny potrafi być ból zęba, i jak kosztowne może być jego leczenie.
Warto też wspomnieć, że nieleczone schorzenia w obrębie jamy ustnej mogą przerodzić się w poważne dolegliwości ogólnoustrojowe.
Jak często?
Każda dorosła osoba powinna chodzić na wizyty kontrolne do stomatologa przynajmniej dwa razy w roku.
Badanie wzroku
Współczesny styl życia, który często obejmuje długotrwałe przebywanie przed ekranem komputera w nieodpowiednio oświetlonym pomieszczeniu, to jedna z najczęstszych przyczyn problemów ze wzrokiem. Wielogodzinne patrzenie w monitor prowadzi do podrażnienia i suchości oczu oraz do pogorszenia widzenia.
Badania profilaktyczne u okulisty pozwalają wykryć nie tylko typowe wady wzroku i patologie w obrębie oczu, ale również choroby takie jak jaskra czy zaćma.
Jak często?
| 20-30 lat | 30-40 lat | 40-50 lat | 50+ |
| co 3-5 lat | co 3 lata | co 1-2 lata | co 1-2 lata |
Osoby ze zdiagnozowanymi wadami wzroku powinny pojawiać się w gabinecie okulisty częściej – zgodnie z zaleceniami lekarza.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Samobadanie piersi – co to jest i dlaczego warto?
Samobadanie piersi to proste i darmowe narzędzie diagnostyczne, z którego możesz korzystać w zaciszu własnego domu. Nawyk badania swoich piersi warto wyrobić sobie jak najwcześniej. Każda kobieta po 20. roku życia powinna wykonywać takie badanie co miesiąc! To pozwoli odpowiednio szybko wykryć guzki i inne zmiany, które z czasem mogą przerodzić się w coś niebezpiecznego.
Samobadanie piersi składa się z trzech kroków:
- Oglądanie piersi w pozycji stojącej:
Stań przed lustrem z rękami swobodnie opuszczonymi wzdłuż ciała. Przyjrzyj się uważnie każdej piersi. Zwracaj uwagę na zmiany w kształcie piersi, wgłębienia, nabrzmiałe żyły, zaczerwienienia, guzki, zrogowacenie brodawki, a także wyciek z brodawki.
Gdy dokładnie obejrzysz każdą pierś, unieś ręce, połóż je z tyłu głowy i ponownie zacznij obserwację. To samo wykonaj z dłońmi ułożonymi na biodrach.
- Badanie palpacyjne piersi w pozycji stojącej:
Stań prosto. Unieś prawą rękę i ułóż ją z tyłu na głowie. W tej pozycji lewą dłonią zbadaj swoją prawą pierś, używając do tego trzech środkowych palców. Wykonuj ruchy okrężne, następnie przesuwaj palcami w górę i w dół. Zwróć uwagę na wszelkie stwardnienia i grudki. Tak samo zbadaj lewą pierś.
- Badanie palpacyjne piersi w pozycji leżącej:
Powtórz czynności z kroku drugiego, ale w pozycji leżenia na plecach.
Jeśli zaobserwujesz jakiekolwiek zmiany, umów się na wizytę do specjalisty. Pamiętaj, że nie każda żyła i nie każda grudka jest objawem raka piersi, ale lepiej to sprawdzić.
Kiedy ostatnio robiłaś badania profilaktyczne?
Współczesne kobiety odgrywają na co dzień wiele ról – oprócz tego, że są matkami, pracują zawodowo, zajmują się domem i biorą na swoje barki wiele innych obowiązków. Niestety często zdarza się tak, że kobiety w pierwszej kolejności dbają o swoich bliskich, a własne potrzeby stawiają na ostatnim miejscu.
Jeśli nie pamiętasz, kiedy ostatnio gościłaś w gabinecie lekarskim w celu wykonania badań profilaktycznych, najwyższy czas, aby się tam udać. Wczesna diagnostyka zwiększa szansę na całkowite wyleczenie, a Twoja obecność oraz zdrowie to najcenniejsze, co możesz podarować swoim dzieciom i innym bliskim osobom.
Może zainteresować Cię również: 5 muzycznych technik relaksacji na skołatane nerwy rodziców
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną.
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Pastylki na gardło z ektoiną przeznaczone do stosowania podczas objawów przeziębienia.
Spray do gardła z ektoiną, wspomaga leczenie stanów zapalnych gardła wywołanych przez infekcje bakte...
Nawilżająco – łagodzący żel do nosa.
Intensywne nawilżenie suchych i podrażnionych oczu.
Naturalna pomoc w alergicznym zapaleniu spojówek.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Zmniejsza lepkość i sprężystość wydzieliny śluzowej, intensywnie nawilża i łagodzi stany zapalne dró...
Woda morska z ektoiną. Ochrona przed wnikaniem wirusów.
Adamczyk-Gruszka, A., Niziurski, P., & Gruszka, J. (2012). Rola badań cytologicznych w profilaktyce raka szyjki macicy. Stud Med, 25, 31-6.
Dyzmann-Sroka, A., & Trojanowski, M. (2012). Dlaczego Polki nie robią badań profilaktycznych. Nowiny Lekarskie, 81(3), 258-264.
Jędrzejczak, W. W. (2020). Co można wykryć za pomocą badania morfologii krwi?