Czym jest ADHD?
ADHD jest zaburzeniem zachowania, neurorozwojowym, pojawiającym się już u małych dzieci. Mówimy zwykle, że są „nadruchliwe”, „wszędzie ich pełno”. Jest to pewne uproszczenie, a ADHD wpływa na całokształt funkcjonowania. Symptomy w znacznej mierze są uzależnione od wieku dziecka i nierzadko dotykają osoby dorosłe.
Przeczytaj także: Twoje dziecko ma dysleksję? Winne mogą być geny!
ADHD już u niemowlaka
U tak małego dziecka trudno o diagnozę, choć można zauważyć pewne symptomy sugerujące ADHD. Dotyczy to niemowląt, które wydają się szczególnie żywiołowe i absorbujące, a do 1. roku życia pojawia się u nich wiele zachowań wskazujących na wzmożoną nadpobudliwość psychoruchową:
- niespokojny sen, częste wybudzanie się, płytki sen,
- duża płaczliwość,
- problemy z jedzeniem – „wybrzydzanie” podczas karmienia, częste kolki i wymioty,
- nadmierne pobudzenie, nadaktywność i nadruchliwość – przebywanie w ruchu, intensywne poruszanie rękami i nogami,
- wzmożony niepokój – trudność w wyciszaniu i uspokajaniu, nadmierna płaczliwość,
- liczne zmiany aktywność, kłopot z samodzielną zabawą, szybkie nudzenie się,
- gwałtowne reakcje w sytuacjach, gdy coś się nie udaje,
- słabsze „uczenie się na błędach” – nieunikanie miejsc i sytuacji, w których dziecko na przykład uderzyło się lub wywołało nieprzyjemne odczucia,
- częste uderzanie zabawkami, niszczenie ich.
Pojawienie się powyższych symptomów nie oznacza jednoznacznie ADHD. Można w tym kierunku obserwować malucha, ale o ewentualnej diagnozie mówi się najwcześniej w okresie przedszkolnym. Zwykle podczas pobytu w większej grupie okazuje się, czy u dziecka mówimy o czymś więcej niż tylko o żywiołowym temperamencie.
ADHD w wieku przedszkolnym
U przedszkolaka ADHD daje bardziej sprecyzowane symptomy i podlega określonym kryteriom diagnostycznym. Dziecko nadpobudliwe psychoruchowo jest nie tylko nadruchliwe, ale również bardziej impulsywne i mniej skupione niż rówieśnicy.
Nadruchliwość objawia się trudnością w „grzecznym” wysiedzeniu na jednym miejscu, na przykład podczas jedzenia i aktywnością dość chaotyczną (nieporządkiem, wielością przedmiotów). Można odnieść wrażenie, że energia takiego dziecka jest niewyczerpywalna. Natomiast impulsywność jest zauważalna szczególnie w warunkach wymuszających konieczność oceny sytuacji czy zastanowienia się.
Innymi słowy, dziecko nadpobudliwe psychoruchowo najpierw działa, dopiero potem myśli. Dlatego często wpada w kłopoty, nie przewiduje konsekwencji swojego zachowania i podejmowanych działań.
ADHD objawia się trudnością z wyczekiwaniem na własną kolej, przerywaniem innym, wtrącaniem się w rozmowy, z niewysłuchiwaniem do końca drugiej osoby. Ponadto, w przypadku ADH, obok nadruchliwości i impulsywności, pojawiają się również zaburzenia koncentracji uwagi. Dziecku trudno jest wtedy skupić się na czyichś słowach, zdaniach, poleceniach, a do tego jest podatne na oddziaływanie bodźców i rozpraszaczy. Co ciekawe, brak koncentracji jest zauważalny szczególnie w przypadku rzeczy nudnych dla dziecka i mało ważnych, podczas gdy trudno jest go oderwać od czynności dla niego interesujących i przyjemnych.
Dowiedz się więcej: Kwas DHA – dlaczego twoje dziecko tak bardzo go potrzebuje?
ADHD w wieku szkolnym
Okres szkolny jest zwykle wymagającym czasem dla dziecka z ADHD. Stawiane oczekiwania, konieczność przestrzegania ustalonych reguł i zasad, siedzenie w ławce i skupianie się przez 45 minut, zgodne współdziałanie z rówieśnikami czy też hamowanie impulsywności i panowanie nad swoimi emocjami, poddają dziecko niełatwej próbie.
Niezmiernie ważne jest wtedy wsparcie nauczyciela, mądrość wychowawcy i niejednokrotnie duży spokój i cierpliwość najbliższego otoczenia. Zdarza się bowiem, że nadpobudliwości zaczyna towarzyszyć agresja czy inne objawy zaburzeń emocjonalnych. Wszystko to skutkuje często nawarstwieniem się konfliktów rówieśniczych, a także poczuciem wyobcowania i mniejszym poczuciem własnej wartości dziecka z ADHD.
ADHD u dorosłego
Już w okresie dojrzewania objawy ADHD zmieniają się. Nadruchliwość zdecydowanie ustępuje miejsca niepokojowi emocjonalnemu, wzmożonemu napięciu i dalszym trudnościom z koncentracją uwagi. Zdarza się, że pojawiają się postawy opozycyjno-buntownicze czy zachowania nieakceptowane społecznie.
W wieku dorosłym natomiast utrzymują się przede wszystkim zaburzenia koncentracji uwagi. Ponadto nierzadko dorośli z ADHD są odbierani jako niesumienni, mający słomiany zapał, a przy tym nie kończący spraw, łatwo rozpraszający się czy też trudni we współżyciu. Osoby takie są często nadmiernie drażliwe, wybuchowe, niecierpliwe, nie panujące nad swoimi emocjami. Objawom towarzyszy zwykle niskie poczucie własnej wartości, brak wiary we własne siły oraz porównywanie się z innymi. Zachowania te są przyczyną problemów i dopiero diagnoza i podjęta terapia mogą poprawić jakość życia.
Może zainteresować Cię również: Zdrowe dziecko w klasie integracyjnej – zalety i wady
0,9% roztwór soli fizjologicznej o szerokim zastosowaniu. Objawowo łagodzi katar
Suchy spray na rany i blizny.
Silikonowy żel na rany i blizny
Wspomaga gojenie się ran i procesy regeneracji.
Krem na przebarwienia skóry powstałe po operacji.