Czym jest przezierność karkowa?
Przezierność karkowa płodu (NT, ang. Nuchal Translucency) jest jednym z wielu istotnych parametrów określanych w badaniu USG ciężarnych. To limfatyczna przestrzeń w okolicy karku dziecka – odległość między tkanką podskórną, a skórą. Dla danej długości płodu określone są normy przezierności karkowej.
Kiedy należy wykonać badanie przezierności karkowej?
Badanie przezierności karkowej zalecane jest każdej kobiecie ciężarnej, bez względu na wiek lub ryzyko wystąpienia możliwych wad.
Ważne, aby badanie było wykonane między 11-14 tygodniem ciąży, w momencie, gdy długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu wynosi od 45-84 mm. To do niej lekarz odnosi pomiar przezierności karkowej. Im płód jest większy, tym większa jest średnica NT. Badanie wykonane w innym terminie nie da wiarygodnych wyników.
Może być wykonane na Narodowy Fundusz Zdrowia lub prywatnie. Nie jest wymagane skierowanie. Aby było refundowane, należy spełnić przynajmniej jeden z warunków:
- wiek powyżej 35. lat,
- wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka
- zwiększone ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenetycznie lub wieloczynnikową
- wystąpienie strukturalnych aberracji chromosomowych u kobiety lub ojca dziecka
- w badaniu USG i/lub badaniach biochemicznych płodu wystąpienie nieprawidłowości wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
Przeczytaj także: Przenośny aparat KTG – czy, kiedy i jak z niego korzystać
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak wygląda badanie?
Badanie przeprowadzane jest podczas wykonywania USG macicy ciężarnej. W przypadku trudnej oceny przezierności przez powłoki brzuszne badanie może odbyć się przez sondę dopochwową. Nie wymaga specjalnego przygotowania.
Pacjentka układa się jak do typowego badania ultrasonograficznego. Najlepszym ułożeniem płodu w macicy do badania przezierności karkowej jest pozycja strzałkowa lub swobodna. Ustawienie przygięciowe, odgięciowe lub owinięta pępowina na szyi płodu może być powodem zafałszowania wyniku. W takiej sytuacji zwykle konieczne jest powtórzenie badania.
Ginekolog dokonuje pomiarów według techniki obrazu 2D. Oblicza odległość między tkankami miękkimi, a skórą w okolicy odcinka kręgosłupa szyjnego płodu. Dodatkowo w czasie badania USG ocenia się:
- długość kości nosowej lub jej brak,
- obecność torbieli splotu naczyniowego,
- ustawienie stóp i dłoni,
- kształt czaszki,
- długość kości udowej,
- a także czy występuje przepuklina pępkowa po 11. tygodniu ciąży.
Badanie to jest procedurą nieinwazyjną, bezpieczną dla kobiety i dziecka. Trwa ok 30 minut. Istotne, aby osoba je wykonująca była doświadczonym specjalistą i pracowała na odpowiednim, certyfikowanym sprzęcie.
Co jeśli wynik wyjdzie nieprawidłowy?
Prawidłowa przezierność karkowa u płodu nie powinna być większa jak 3 mm. Jednak przekroczenie tej normy nie świadczy o rozpoznaniu wady genetycznej lub innych nieprawidłowości. Wskazuje jedynie na większe ryzyko ich wystąpienia, które należy potwierdzić lub wykluczyć.
Dlatego przy przekroczeniu norm przezierności karkowej wskazana jest pogłębiona diagnostyka prenatalna i dodatkowe badania. Często przy podwyższonym wyniku zalecane jest wykonanie testu PAPP-A lub badanie wolnego płodowego DNA z krwi matki. Wysoka przezierność karkowa często ma związek z wadami serca, dlatego w celu rozszerzenia diagnostyki może być konieczne wykonanie echa serca płodu. Może zajść również konieczność wykonania badań inwazyjnych jak np. biopsja kosmówki lub amniopunkcja.
Ryzyko wystąpienia wad płodu wzrasta proporcjonalnie do wielkości przezierności karkowej, np.:
- > 3mm ryzyko nieprawidłowości jest 3 razy większe
- > 4 mm ryzyko nieprawidłowości jest 18 razy większe
- > 5mm ryzyko nieprawidłowości jest 28 razy większe
Wysoka przezierność karkowa nie zawsze świadczy o rozwijających się wadach serca czy genetycznych. Może sugerować także o zastoju żylnym spowodowanym uciskiem głowy lub szyi, niedokrwistości płodu, niewydolności krążenia, hipoproteinemii, infekcji wewnątrzmacicznej płodu, obrzękiem limfatycznym, czy innym zaburzeniem rozwijającym się pod wpływem czynników odmatczynych.
Dobry wynik przezierności karkowej także nie zapewnia o prawidłowym rozwoju płodu. Potwierdza natomiast brak ujawnionych wad rozwojowych w tym okresie.
W bardzo wielu przypadkach, gdzie wynik przezierności karkowej był podwyższony rodziły się całkowicie zdrowe dzieci. Mimo, że nie każda kobieta decyduje się na wykonanie badań prenatalnych, to właśnie dzięki nim możemy dowiedzieć się jak rozwija się dziecko w jej łonie. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości jesteśmy w stanie odpowiednio wcześnie zareagować i podjąć działania. W momencie potwierdzenia wady u płodu rodzice są kierowani do wyspecjalizowanych ośrodków o odpowiednich stopniach referencyjności.
Może zainteresować Cię również: 6 pytań do położnej – krew pępowinowa
Silikonowe plastry na bliznę po cesarskim cięciu
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Opracowany specjalne dla kobiet w ciąży.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Roztwór doustny do wspomagania leczenia refluksu żołądkowo-przełykowego
Dla zdrowia układu moczowego.
Bibliografia:
Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników oraz Polskiego Towarzystwa Genetyki Człowieka dotyczące badań przesiewowych oraz diagnostycznych badań genetycznych wykonywanych w okresie prenatalnym; Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2022 tom 7, nr 1, strony 20–33