Jak powinna wyglądać dieta rocznego dziecka?
Po pierwszym roku życia dziecka nadal trwa okres rozszerzania diety. Drugie półrocze życia dziecka oraz drugi rok życia to czas, w którym dziecko osiąga kolejne umiejętności prowadzące do gotowości spożywania pokarmów innych niż mleko. Dziecko potrafi już stabilnie utrzymać pozycję siedzącą ze stabilną głową, potrafi chwytać i przyciągać przedmioty do ust. Obserwuje się także zmiany w obrębie mięśni twarzy, języka i wzorca ssania oraz odruchy oralne – odruch wypychania języka, wymiotny czy odkasływania. W tym czasie rośnie także zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze w diecie takie jak żelazo, cynk czy białko [1].
Energia potrzebna dziecku dodatkowo oprócz tej z matczynego mleka, między 9-11 miesiącem życia wynosi 300 kcal, a między 12, a 23 miesiącem życia 550 kcal. Ilość jedzenia potrzebna do zaspokojenia rosnącej luki energetycznej wzrasta wraz z wiekiem i zmniejszeniem się w diecie ilości mleka.
WHO zaleca, aby pokarmy uzupełniające dietę niemowląt miały taką kaloryczność w 100 g produkt jak mleko kobiece, czyli około 70 kcal.
Pomiędzy 12. a 23. miesiącem życia dziecko powinno otrzymywać 3-4 posiłki uzupełniające. W zależności od apetytu dziecka można proponować 1-2 dodatkowe przekąski. Średnia kaloryczność posiłków na dzień (oprócz mleka), powinna wynosi 550 kcal, a średnia wielkość porcji ¾ 250 ml filiżanki. WHO zaleca stopniowe zwiększanie ilości posiłków w diecie dziecka, a także kontynuowanie karmienia piersią na żądanie do końca drugiego roku życia lub dłużej [2].
Jeśli gęstość posiłków jest mała, dziecko zjada niewiele albo nie jest już karmione piersią czy mlekiem modyfikowanym, to może potrzebować większej liczby posiłków. Ilość mleka modyfikowanego w diecie dziecka po pierwszym roku życia może się zmniejszać w miarę wprowadzania do diety innych źródeł białka, wapnia i żelaza. Co więcej, ilość mleka matki czy mleka modyfikowanego będzie także zależała od indywidualnych czynników, np. od tego,
- jak dziecko szybko rośnie i przybiera na wadze,
- jak duża jest gęstość odżywcza posiłków,
- jakie dziecko ma doświadczenia związane z rozszerzaniem diety.
Po pierwszym roku życia dziecka kluczowe jest ograniczenie picia mleka z butelki ze smoczkiem. Wynika to z tego, iż jedzenie z butelki ze smoczkiem (im dłużej trwa) przyczynia się do występowania wad zgryzu i zwiększa ryzyko występowania próchnicy. Niektóre zalecenia sugerują także, iż należy dążyć do tego, aby dziecko po pierwszym roku życia nie było karmione mlekiem w nocy, dlatego że obecność jakiegokolwiek pokarmu na zębach dziecka, będzie sprzyjała rozwojowi próchnicy [3]. Istnieją jednak duże rozbieżności w metodologii badań i brakuje uwzględnienia dodatkowych czynników (duże spożycie cukrów prostych, niewystarczająca higiena jamy ustnej), które również wpływają na ryzyko pojawienia się próchnicy u dziecka. Nie pozwala to na wyciągnięcie jednoznacznego wniosku dotyczącego nocnego karmienia po pierwszym roku życia, a zwiększonym ryzykiem próchnicy.
Nawilża śluzówkę nosową.
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Krople enzymatyczne z laktazą kwaśną i neutralną.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Co mogą jeść dzieci po pierwszym roku życia?
W żadnych zaleceniach dotyczących żywienia dzieci nie ma wzmianki o konieczności podawania dzieciom specjalnej żywności pod postacią kaszek czy słoiczków. Dużą rolę przypisuje się żywności rodzinnej, która przede wszystkim powinna być bezpieczna (higienicznie przygotowywana i bezpiecznie przechowywana), a także przygotowana w sposób adekwatny do możliwości i umiejętności psychomotorycznych dziecka.
Bezpieczeństwo żywności jest bardzo ważne. Z uwagi na niską masę ciała dziecka oraz niedojrzały układ odpornościowy, potencjalne zatrucia pokarmowe mogą być bardzo niebezpieczne. Żywność dla dzieci powinna być przede wszystkim zdrowa i zróżnicowana, a także uboga w sól, cukry proste i produkty wysokoprzetworzone. Właściwie przygotowane posiłki domowe, to okazja do wprowadzenia większej różnorodności, odpowiednich kulturowo smaków i konsystencji, z większa gęstością odżywczą (porównując do żywności komercyjnej).
Należy uwzględnić, że dzieci po pierwszym roku życia często jedzą niewielkie porcje posiłków, a dieta wymaga uzupełnienia w szczególności o dodatkowe źródła energii, żelaza, cynku, witamin z grupy B oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Dlatego podstawową zasadą przy wybieraniu żywności dla dziecka jest sięganie po żywność gęstą odżywczo i regularne podawanie produktów bogatych w żelazo.
Do produktów o dużej gęstości odżywczej zaliczamy produkty bogate w:
- białko (takie jak: mięso, ryby, nasiona roślin strączkowych),
- tłuszcze (np. oleje roślinne, mielone nasiona i orzechy),
- produkty zbożowe (np. kasza, pieczywo, płatki zbożowe).
Dowiedz się więcej: Czy chrupki kukurydziane są zdrowe dla dziecka?
Zmiana mleka modyfikowanego – czy jest konieczna?
Czy po pierwszym roku życia dziecka konieczna jest zmiana mleka modyfikowanego z numeru 2 na mleko oznaczone numerem 3? Nie ma takiej potrzeby. Po pierwszym roku życia dziecka można podawać nadal to samo mleko, które dziecko spożywało jako niemowlę, ale zmniejszając stopniowo jego ilość. Jednak, jeśli mleka w diecie jest niewiele (np. mniej niż 500ml), dziecko ma wystarczająco urozmaiconą dietę, nie potrzebuje już picia z butelki, można mleko modyfikowane zastąpić krowim lub zamiennikami.
Czy trzeba podawać dziecku mleko modyfikowane po pierwszym roku życia?
Wszystko zależy od tego, jak wygląda obecna dieta dziecka. Jeśli dziecko jest karmione piersią i odstawiamy je od piersi z końcem pierwszego roku życia, to najczęściej mleko modyfikowane nie jest już potrzebne. Jeśli dieta dziecka po pierwszym rok życia jest stale rozszerzana i obecne są w niej produkty mleczne, źródła wapnia, żelaza i białka to nie trzeba wprowadzać dodatkowo mleka modyfikowanego.
Trudno jednak odstawić mleko modyfikowane z dnia na dzień. Najlepiej odstawiać je poprzez powolne zmniejszanie ilości, na rzecz pokarmów stałych. Jeśli dziecko nie będzie w stanie najadać się pokarmami stałymi, być może będzie potrzebowało jeszcze mleka modyfikowanego również w drugim roku życia. Natomiast jeśli dieta jest urozmaicona, dziecko je chętnie stałe posiłki, to mleko modyfikowane po pierwszym roku życia można z diety wyeliminować.
Może zainteresować Cię również: 6 pytań do fizjoterapeutki o asymetrię ułożeniową u niemowląt
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Bibliografia:
1. Szajewska H. i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci Standardy Medyczne/Pediatria 2021, T. 18,
2. WHO Guiding principles for feeding non-breastfed children 6-25 months of age.
3. Policy on Dietary Recommendations for Infants, Children, and Adolescents. Pediatr Dent 2017;39:64-66.