Dlaczego jesień jest sezonem chorobowym?
Jesień sprzyja infekcjom z kilku powodów. Przede wszystkim to wynik coraz niższych temperatur i coraz gorszych warunków atmosferycznych. Gdy robi się zimno i ponuro, wolimy spędzać czas w ciepłym domu niż spacerować z dziećmi po parku, zwłaszcza w pochmurne dni. Do tego słońce zachodzi wcześniej, a po zmroku jeszcze trudniej zdobyć się na ruch na świeżym powietrzu…
W rezultacie jesień spędzamy w domach. A trzeba wiedzieć, że w sezonie grzewczym pogarsza się mikroklimat w naszych mieszkaniach. Przez to nie tylko oddychamy suchym powietrzem, osłabiając kondycję nabłonka dróg oddechowych, ale i dajemy wirusom dobre warunki do rozprzestrzeniania się. Dodając do tego niedobór witaminy D i spadek odporności, staje się jasne, dlaczego jesienią chorujemy częściej. Tym bardziej, że środowisko przedszkolne czy szkolne gwarantuje stały kontakt z patogenami.
Dlaczego jesienią dzieci chorują częściej?
Dziecięcy organizm gorzej radzi sobie ze zwalczaniem infekcji niż ten dorosły, dojrzały. Układ odpornościowy kilkulatka wciąż uczy się pokonywać zagrożenie, przez co jest bardziej na nie podatny. Każda infekcja jest jak trening, po którym zostaje ślad w pamięci immunologicznej. To dzięki niej organizm wie, jak zwalczać patogeny i nie dopuścić do rozwoju choroby. Zanim jednak posiądzie się taką wiedzę-odporność, musi minąć trochę czasu, a dziecko swoje odchorować.
Ponadto wciąż kształtująca się dziecięca odporność jest osłabiana przez różne czynniki. Oprócz wyżej wymienionej niekorzystnej jesiennej aury, na niekorzyść wpływa także stres i mało zróżnicowana dieta.
Jakie choroby najczęściej atakują jesienią?
Jesienią najczęściej łapiemy infekcje wywołane przez tzw. wirusy oddechowe – to patogeny, dla których wrotami zakażenia są nos i usta. Do tej grupy zaliczają się przenoszone drogą kropelkową rinowirusy, koronawirusy, wirusy grypy i paragrypy, a także RSV i inne, które w skupiskach dzieci potrafią wywołać lokalne epidemie.
Na co najczęściej dzieci chorują jesienią?
Na czele jesiennych infekcji znajduje się przeziębienie, czyli infekcja wywołana przez szereg różnych wirusów – rinowirusów, adenowirusów, koronawirusów, enterowirusów i innych. Powoduje łagodne objawy nieżytowe: katar, zatkany nos, kaszel początkowo suchy, z czasem mokry, ból i drapanie w gardle. W zależności od przyczyny mogą do tego dojść także inne dolegliwości. Na przykład zakażenie adenowirusowe często powoduje zapalenie spojówek, a enterowirusy mogą wywoływać wysypkę. Zwykle przeziębienie nie jest jakoś szczególnie uciążliwe. Inaczej jest z grypą.
Grypa ma bardzo gwałtowny przebieg i charakteryzuje się wysoką gorączką sięgającą 40 stopni C., bólami mięśni, silnym, napadowym, suchym kaszlem. Sezon grypowy w Polsce zaczyna się w październiku, a kończy w marcu. Szczyt zachorowań przypada na miesiące zimowe. Niemniej jednak już jesienią grypa potrafi zebrać wielkie żniwa, tym bardziej, że może powodować poważne powikłania.
Równie niebezpieczną dla dzieci jesienną infekcją jest zakażenie wywołane przez RSV (syncytialny wirus oddechowy), które daje podobne co grypa objawy: nieżyt nosa, kaszel, ból gardła. O ile starsze dzieci zwykle znoszą to dobrze, te najmłodsze (do 2. r.ż.) przeważnie wymagają hospitalizacji.
Kolejną chorobą, na którą często zapadają dzieci jesienią jest angina. Charakterystycznym objawem jest tu silny ból gardła utrudniający przełykanie. Do tego dochodzi katar i podwyższona temperatura ciała.
Warto wspomnieć też o zapaleniu zatok. Właściwie jest to zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. To infekcja częściej wywoływana przez wirusy niż bakterie. Objawia się katarem zatykającym nos i spływającym po tylnej stronie gardła oraz charakterystycznym bólem głowy nasilającym się przy pochylaniu. Zapalenie zatok potrafi być bardzo dokuczliwe, a w wielu przypadkach ma tendencję do nawracania.
Wymieniając jesienne choroby, nie sposób pominąć opryszczki. Bolesne pęcherzyki wypełnione płynem pojawiające się na ustach, choć nie tylko, to wynik działania HSV-1 (Herpes simplex virus). Kto raz się nim zarazi, już się go nie pozbędzie – a dotyczy to zdecydowanej większości ludzi. Wirus HSV-1 przenosi się drogą kropelkową. Do pierwotnego zakażenia najczęściej dochodzi we wczesnym dzieciństwie i od tego czasu wirus w postaci utajonej przebywa w naszym organizmie. Aktywizuje się pod wpływem określonych czynników, w tym jesiennego spadku odporności.
Co zrobić, by dzieci jesienią chorowały mniej?
Istnieje kilka sposobów, które mogą zmniejszyć częstotliwość jesiennych przeziębień. Zacznijmy od poprawy mikroklimatu w mieszkaniu. Postarajmy się utrzymywać optymalną temperaturę i wilgotność powietrza. W tym celu ustawmy kaloryfery nie na 5 a na 3, tak aby temperatura oscylowała w granicy 20-22 stopni C. Do tego pamiętajmy o regularnym wietrzeniu, ale uważajmy, aby przypadkiem nie wpuścić przez okno smogu. Zadbajmy też o nawilżanie – wystarczy położyć na ciepły grzejnik wilgotny ręcznik, choć znacznie łatwiej włączyć elektroniczny nawilżacz czy oczyszczacz powietrza z filtrem HEPA.
Kolejna sprawa to dbanie o odporność organizmu, na którą wpływa kilka istotnych czynników. Przede wszystkim zróżnicowana dieta. Dla rodziców niejadków to poważne wyzwanie, ale bardzo pomocne może okazać się dodanie niewielkich porcji warzyw do ulubionych dań, oczywiście za zgodą dziecka (oszustwo nie popłaca i na pewno nie sprawi, że dziecko pokocha szpinak). Możecie razem zrobić ulubiony koktajl, ale tym razem dodając do niego kilka listków jarmużu, zblendować warzywa z zupy, robiąc z niej krem albo wspólnie przyrządzić buraczane muffinki z czekoladą. Urozmaicanie jest znacznie lepsze niż przemycanie!
Ponadto warto wesprzeć się suplementami – poza witaminą D, na dziecięcą odporność dobrze wpływają kwasy DHA – wielonienasycony kwas tłuszczowy aktywizuje procesy immunologiczne i pomaga zwalczyć stany zapalne. Dobrym wyborem są też syropy na odporność oparte na składnikach roślinnych – czarnym bzie i aronii – które wykazują działanie immunostymulujące, przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne..
Oprócz diety, na odporność organizmu wpływa też regularna aktywność fizyczna, wysokiej jakości sen oraz komfort psychiczny. Dbając o każdy z tych obszarów, można uzyskać zaskakująco dobre efekty! Dlatego mimo jesiennej aury, wychodźmy z dziećmi z domu. Pamiętajmy przy tym, aby ubierać się adekwatnie do pogody – przegrzanie jest tak samo szkodliwe, jak wychłodzenie organizmu.
Oczywiście kluczowym punktem są szczepienia ochronne i codzienna higiena osobista. W przypadku najmłodszych dzieci jej utrzymanie sprawia niemały problem, ale przecież praktyka czyni mistrza! Przypominajmy przedszkolakom, aby często myły ręce wodą z mydłem i w razie możliwości korzystały ze środków antyseptycznych. Ważne jest też zachowanie dystansu z chorymi. Jeśli ktoś kaszle, kicha, powinien zasłonić usta i nos, aby nie zarażać innych. A gdy już tak się stanie i nasze dziecko czymś się zarazi? Niech zostanie w domu, wypocznie. W razie przeziębienia warto nie tylko łagodzić dokuczliwe objawy, ale i zapewnić odpowiednie nawodnienie oraz odżywienie organizmu.
Zapobieganie jesiennym infekcjom – podsumowanie
Podsumujmy teraz wszystkie powyższe punkty. Aby zapobiegać jesiennym infekcjom, warto dbać każdego dnia o:
- zdrową dietę, pełną owoców i warzyw, w tym kiszonych, ale także ryb, orzechów i nabiału,
- aktywność fizyczną – ruch zwiększa wydolność organizmu i wzmacnia odporność,
- regenerację organizmu podczas snu – przedszkolaki powinny przesypiać 10-13 godzin, a uczniowie 9-11 godzin,
- dobrostan psychiczny – stres osłabia odporność, warto więc minimalizować go ćwiczeniami relaksacyjnymi, zabawą, pozytywną komunikacją i bezwarunkowym rodzicielskim wsparciem,
- korzystny mikroklimat w mieszkaniu, na który składa się m.in. optymalna temperatura i wilgotność powietrza.
Wydaje się, że trochę tego jest. Być może. Jeśli jednak małymi kroczkami będziemy zamieniać te punkty w rutynę, dość szybko staną się czymś oczywistym i przyniosą zdrowie całej rodzinie!
Tego wam życzymy – cieszcie się piękną złotą jesienią bez chorowania!
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Wspomaga naturalną odporność.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego