Dlaczego warto rzucić palenie w ciąży?
Przede wszystkim u palących kobiet ryzyko poronienia oraz powikłań w trakcie ciąży jest dwukrotnie większe. Rośnie też ryzyko porodu przedwczesnego, a także tzw. śmierci łóżeczkowej, czyli zespołu nagłej śmierci noworodków.
Zarówno nikotyna, jak i substancje smoliste przenikają przez łożysko i wnikają do krwi dziecka, a później kumulują się w tkankach. Wraz ze wzrostem stężenia nikotyny we krwi płodu, rośnie także stężenie tlenku węgla. To z kolei powoduje niedotlenienie małego organizmu, a w konsekwencji zahamowanie wzrostu. Inne skutki palenia papierosów w ciąży to m.in.:
- wzrost ryzyka wad wrodzonych dziecka, np. wodogłowia, wad serca, naczyniaków czy zniekształceń stóp,
- uszkodzenie DNA w komórkach łożyska, co ogranicza transport substancji odżywczych do płodu oraz produkcję hormonów niezbędnych do prawidłowego przebiegu ciąży. Co ciekawe, DNA naprawia się po miesiącu od rzucenia palenia,
- zwiększenie predyspozycji dziecka do chorób serca i naczyń,
- wzrost ryzyka zaburzeń procesów poznawczych i emocjonalnych w okresie dorastania,
- nasilenie u dziecka skłonności do uzależnień w dorosłości.
Jak rzucić palenie w ciąży?
W ciąży nie powinno się stosować żadnych preparatów pomagających odstawić papierosy. Albo zawierają nikotynę, która nie służy dziecku, albo ich bezpieczeństwo nie zostało wystarczająco przebadane. To może być lekkie utrudnienie, chociaż wiele osób rzuca palenie bez żadnych wspomagaczy. Poniżej znajdziesz kilka porad, które ułatwią Ci zerwanie z nałogiem.
Wybierz metodę dla siebie
Są 2 sposoby na rzucenie palenia. Możesz radykalnie, z dnia na dzień odstawić nikotynę, albo robić to stopniowo, codziennie zmniejszając liczbę wypalonych papierosów. Oczywiście w ciąży ta pierwsza opcja byłaby znacznie lepsza i tak właśnie robi wiele kobiet. Jeśli jednak czujesz, że to nie metoda dla Ciebie, wybierz drugi sposób. Każdy niewypalony papieros to mniejsze ryzyko powikłań ciąży.
Nie trać z oczu motywacji
Każdy palacz wie, że sobie szkodzi, a mimo to pali dalej. Ty masz jednak dużo większą motywację – odpowiadasz nie tylko za siebie, ale i za swoje dziecko. Wykorzystaj to w walce z nałogiem. Codziennie rano wychodzisz zapalić na balkon? Powieś na oknie zdjęcie z USG. Palisz poza domem? Wrzuć do torebki coś, co będzie Ci przypominać o maluchu w momencie sięgania po papierosy, np. smoczek.
Nastaw się pozytywnie
Nie traktuj rzucenia papierosów jak kary, wręcz przeciwnie! To coś, z czego trzeba się cieszyć. Pozbywasz się nałogu, który trzymał Cię od lat. Zmniejszasz w ten sposób ryzyko wielu chorób, poprawiasz wygląd skóry i pozbywasz się zapachu przetrawionych papierosów. Wystarczy przetrwać te pierwsze tygodnie, a potem będzie już tylko lepiej.
Pomyśl o korzyściach
I to nie tylko zdrowotnych. Wyprawka dla dziecka to niemały wydatek. Tymczasem z dymem papierosowym każdego miesiąca uciekają setki złotych. Policz, ile rzeczy mogłabyś kupić, gdybyś nie wydawała tych pieniędzy na palenie.
Unikaj sytuacji, które mogą Cię złamać
Nie jest łatwo powstrzymać się od nałogu, kiedy ktoś pali na Twoich oczach. Jeśli więc Twoi znajomi to palacze, ogranicz z nimi kontakty. Możesz też poprosić ich, żeby nie palili w Twojej obecności. Unikaj osób, które bagatelizują problem palenia w ciąży. Również wsparcie partnera może zdziałać cuda. Jeśli pali, poproś go, żeby nie robił tego w domu. A może będzie chciał rzucić nałóg razem z Tobą?
Jeśli Twój partner również chciałby rzucić palenie, może wspomóc się preparatami z apteki. Do wyboru są środki z nikotyną (gumy do żucia, spraye, plastry) lub tabletki z cytyzyną. To substancja, która wpływa na te same receptory, co nikotyna. Dzięki temu organizm otrzymuje podobne bodźce, co podczas palenia. Łatwiej więc powstrzymać się od sięgnięcia po papierosa. Pełna kuracja cytyzyną trwa zaledwie 25 dni. Co ważne, już po 5. dniach powinno się całkowicie odstawić papierosy.
To lek bez recepty wskazany w odzwyczajaniu się od palenia tytoniu i zmniejszeniu głodu nikotynowego u osób, które chcą przestać palić. Celem stosowania leku DENICIT jest trwałe zaprzestanie używania produktów zawierających nikotynę. Zawiera cytyzynę, która zwiększa ok. 3-krotnie szansę na rzucenie palenia¹.
¹Hajek P et al.: Efficay of cytisine in helping smokers quit;systematic review and meta-analysis. Thorax, 2013
Znajdź zastępstwo dla starych nawyków
Często palenie to także rytuały wypracowane latami, np. poranna kawa i papieros. Wypracuj nowe nawyki, które zastąpią te stare. Do kawy możesz np. przeczytać parę stron książki czy przejrzeć Internet. W pierwszych dniach od odstawienia papierosów postaraj się całkowicie wypełnić czas. Nie daj sobie chwili na rozmyślanie o potrzebie zapalenia.
Palacze są też przywiązani do samego trzymania papierosa w ustach. Zadbaj więc o to, żeby mieć pod ręką coś do przegryzienia w chwili słabości. To mogą być suszone owoce czy warzywa pokrojone w słupki. Pij też dużo wody mineralnej, co najmniej 2 l dziennie. Jedz produkty, które pogarszają smak papierosów, np.:
- napoje mleczne,
- jajka,
- seler naciowy,
- cukinia,
- ogórek,
- soki owocowe.
Jeśli mimo starań nie udaje Ci się pozbyć nałogu, porozmawiaj o tym z lekarzem. W niektórych sytuacjach może zalecić preparaty z nikotyną, mimo że są przeciwwskazane w ciąży. Podczas walki z nałogiem warto też skorzystać z pomocy psychologa. Możesz też skontaktować się z Telefoniczną Poradnią Pomocy Palącym.
Myślisz o powiększeniu rodziny? Rzuć palenie już teraz!
Papierosy obniżają płodność obu płci. Palacze potrzebują nawet dwukrotnie więcej czasu, żeby zajść w ciążę, w porównaniu do osób niepalących. U kobiet zaburzają równowagę hormonalną oraz proces dojrzewania komórek jajowych. Z kolei u mężczyzn pogarszają jakość i ilość spermy, a także osłabiają potencję.
Jeśli zdecydujesz się rzucić palenie przed zajściem w ciążę, możesz skorzystać ze wszystkich rozwiązań, które oferuje współczesna medycyna. Preparaty z nikotyną czy tabletki z cytyzyną ułatwiają cały proces, chociaż nawet wtedy najważniejsza jest silna wola.
Pamiętaj, że nikotynowa terapia zastępcza wymaga czasu. Rzucanie palenia może trwać od kilku tygodni, do nawet kilku miesięcy. W tym czasie stopniowo ogranicza się papierosy, zastępując je preparatami z nikotyną. To dość drogie rozwiązanie, bo oprócz papierosów dodatkowo kupujesz leki. Kuracja cytyzyną jest szybsza i tańsza. W wielu przypadkach do rzucenia palenia wystarczy 1 opakowanie leku, które pokrywa pełny 25. dniowy cykl.
Ciąża to dobry czas na radykalne zmiany w Twoim życiu, które niedługo i tak wywróci się o 180 stopni. Jedną z nich może być rezygnacja z papierosów i alkoholu. Organizm będzie Ci za to wdzięczny.
Źródła:
- Sitarz, A., Wójtowicz, A. (2015). Wpływ dymu tytoniowego na płodność kobiety. Medycyna Środowiskowa, 18(2): 11-16.
- Baldwicki, Ł. (2020). Ocena narażenia na dym tytoniowy ciężarnych z małych miast i wsi [Rozprawa doktorska]. Gdański Uniwersytet Medyczny.
- Wachulska, M., Skoniecka, A., Tymińska, A. & Cichorek, M. (2015). Prenatalne zmiany w rozwoju płodu i łożyska indukowane paleniem tytoniu, GinPolMedProject, 1: 9-19.
- Wahl, W., Jędrzejczyk-Okońska, D., & Fronczak, A. (2019). Epidemiologia palenia tytoniu i metody efektywnie wspierające walkę z uzależnieniem od nikotyny. Biul. Wydz. Farm. WUM, 17(5): 24-28.