- Zakażenie wirusem różyczki kobiety ciężarnej może skutkować poronieniem, przedwczesnym porodem, a także niesie ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u dziecka.
- Różyczka nabyta, czyli ta, która wystąpiła u dziecka już po urodzeniu, ma często łagodny przebieg i nie jest tak groźna, jak różyczka wrodzona.
- Aktualnie Polska uczestniczy w programie eliminacji odry i różyczki, który jest koordynowany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Różyczka – co to za choroba? Występowanie, objawy
Rubella, czyli różyczka, to choroba wirusowa o zwykle łagodnym przebiegu. Występuje wyłącznie u ludzi, a można zarazić się nią drogą kropelkową, a także poprzez kontakt z wydzielinami na powierzchni przedmiotów codziennego użytku: śliną, krwią, moczem czy kałem. Choroba rozwija się przez około 2-3 tygodnie. Po tym czasie uwidaczniają się dolegliwości, takie jak:
- pogorszenie samopoczucia,
- powiększenie węzłów chłonnych za uszami i w tylnej części głowy (potylicznych),
- wysypka, która pojawia się do 24 godzin po powiększeniu węzłów chłonnych,
- zapalenie spojówek,
- zapalenie gardła,
- katar, kaszel,
- gorączka (nie zawsze występuje),
- zapalenie stawów (nie zawsze występuje),
- plamy lub wybroczyny na podniebieniu (nie zawsze występują).
Wysypka, która występuje w przebiegu różyczki ma postać plamisto-grudkową, jest drobna i obejmuje swoim zasięgiem najczęściej najpierw twarz, a w kolejnej dobie resztę ciała. Gorączka – jeśli wystąpi – zazwyczaj nie przekracza 38,5℃.
U nawet 20-50% osób zakażonych nie występują żadne widoczne objawy, dlatego może się zdarzyć, że będą one nieświadomie przenosić wirusa na innych. Zakaźność choroby jest dość długa – chory może zarażać nawet na 7 dni przed pojawieniem się wysypki i nawet do 8 dni po jej ustąpieniu.
Przechorowanie różyczki może prowadzić do mniej spotykanych powikłań, takich jak:
- zapalenie jąder,
- zapalenie mózgu,
- małopłytkowość,
- obrzęk stawów.
Różyczka kiedyś i dziś
Różyczka, znana kiedyś jako odra niemiecka to choroba, która w dużej mierze została wygaszona dzięki obowiązkowi szczepień. Przed ich wprowadzeniem epidemie różyczki występowały średnio co 7 lat. Obecnie ilość zachorowań jest raczej niewielka, ponieważ zarówno Polska, jak i inne kraje uczestniczą w programie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), który ma na celu eliminację odry i różyczki.
W latach dwutysięcznych (wyrywkowo) zachorowalność na różyczkę w Europie (Dane CISID) wyglądała tak:
- 9464 zachorowania w roku 2011,
- 29601 zachorowań w roku 2012,
- 39526 zachorowań w roku 2013,
- 6529 zachorowań w roku 2014,
- 713 zachorowań w roku 2017,
- 243 zachorowania w roku 2023.
- 192 zachorowania w roku 2024.
Kraje, które wprowadziły obowiązkowe szczepienia na różyczkę w latach 70-tych XX wieku, wyeliminowały tę chorobę prawie całkowicie. W Polsce szczepienie na różyczkę jest objęte Programem Szczepień Ochronnych od 2004 roku i jest obowiązkowe.
To jest wyrób medyczny
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Różyczka w ciąży – dlaczego jest niebezpieczna?
Różyczka, choć niegroźna w wieku dziecięcym, może być śmiertelnie niebezpieczna dla dziecka w łonie matki. Wirus różyczki przechodzi wówczas od zakażonej matki do płodu poprzez łożysko, a rozwijającą się w ten sposób chorobę określa się jako zespół różyczki wrodzonej. To powikłanie ciąży może prowadzić do tzw. “triady różyczkowej Gregga”, czyli:
- wystąpienia wad serca i zaburzeń krążenia,
- wystąpienia wad wzroku – niedorozwoju gałki ocznej, jaskry, zaćmy lub uszkodzenia siatkówki
- wystąpienia wad słuchu – np. głuchoty spowodowanej uszkodzeniem nerwu słuchowego.
To jednak nie wszystkie problemy rozwojowe, jakie mogą wystąpić u dziecka, którego matka w ciąży zaraziła się różyczką. Wyróżnia się ponadto:
- zaburzenia neurologiczne, w tym upośledzenie rozwoju umysłowego,
- problemy z rozwojem mowy,
- deformacje i ubytki kości,
- niedorozwój kości szczęki,
- wewnątrzmaciczne upośledzenie wzrastania płodu,
- małopłytkowość,
- niską masę urodzeniowa,
- powiększenie śledziony i wątroby,
- zaburzenia funkcjonowania gruczołów dokrewnych (np. cukrzyca).
Jak sprawdzić, czy jest się odpornym na różyczkę?
Szczepienia z okresu dziecięcego nie zawsze pamięta się w każdym szczególe, podobnie jest z przechorowaniem niektórych chorób. Jednak zarówno szczepienie, jak i przechorowanie różyczki pozostawia w organizmie przeciwciała odpornościowe, których ilość można sprawdzić, wykonując badanie krwi w tym kierunku. Skierowanie na takie badanie można otrzymać od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), można również zbadać ilość przeciwciał w laboratorium odpłatnie – na własną rękę.
Ponadto, informacje o szczepieniach z okresu dziecięcego można znaleźć w książeczce zdrowia dziecka, a także w karcie uodpornienia w punkcie szczepień.
Kto może się zaszczepić przeciwko różyczce?
Bezpłatną szczepionkę MMR przeciw odrze (measles), śwince (mumps) oraz różyczce (rubella) mogą otrzymać dzieci. Jest to szczepionka zawierająca osłabione wirusy. Ten rodzaj szczepionki podaje się w dwóch dawkach:
- dawce podstawowej w 13.-15. miesiącu życia,
- dawce uzupełniającej w 6. roku życia.
Ponadto, szczepienia odpłatne zaleca się osobom, które dotychczas nie zostały zaszczepione przeciwko śwince, odrze i różyczce w ramach obowiązkowych szczepień. W takim przypadku zaleca się przyjęcie dwóch dawek szczepionki w odstępie minimum 4 tygodni. Wśród niezaszczepionej części populacji nacisk na szczepienia warto położyć przede wszystkim na młodych mężczyzn i młode kobiety, które w dzieciństwie nie zostały objęte Programem Szczepień Ochronnych. Może to zapobiec zachorowaniu na różyczkę w czasie ciąży i wystąpieniem różyczki wrodzonej u ich dzieci.
Dlaczego kobiety ciężarne nie mogą się zaszczepić przeciwko różyczce?
Niestety, szczepienie przeciw różyczce nie jest zalecane kobietom będącym w ciąży. Dlatego tak ważne jest sprawdzenie przeciwciał i ewentualne zaszczepienie się przed planowaną ciążą. Kobieta, która zaszczepiła się przeciwko różyczce nie powinna zachodzić w ciążę przez około 1 miesiąc.
Przeciwwskazania do szczepienia przeciwko różyczce
Do istotnych przeciwwskazań przeciwko szczepieniu zalicza się:
- ciążę,
- uczulenie na składnik lub składniki szczepionki,
- wrodzone lub nabyte niedobory odporności,
- transplantację narządów,
- leczenie wpływające na obniżenie odporności,
- choroby nowotworowe,
- przeszczep szpiku.
Po szczepieniu mogą ponadto wystąpić niepożądane odczyny poszczepienne (NOP), w postaci zaczerwienienia, bólu lub obrzęku w miejscu wkłucia, łagodnego powiększenia węzłów chłonnych lub wysypki, bóle stawów (u dorosłych). Nie są to jednak groźne powikłania zagrażające życiu.
Różyczka – leczenie
Leczenie różyczki polega na łagodzeniu objawów, które są najbardziej dokuczliwe. Tej choroby nie leczy się w inny sposób, niż objawowo. W przypadku wystąpienia bólu gardła, można zastosować spray do gardła z koloidem srebra, który łagodzi ból i pieczenie oraz ogranicza rozwój drobnoustrojów. Oprócz tego można stosować pastylki do ssania z ektoiną, które nawilżą błonę śluzową gardła. Na katar można zastosować hipertoniczny spray do nosa z ektoiną. Dokuczliwy kaszel warto złagodzić syropem na bazie porostu islandzkiego, a gorączkę zbijać preparatami przeciwgorączkowymi.
W przebiegu różyczki zaleca się pozostanie w domu przez około dwa tygodnie. Choć choroba nie jest intensywna, to niestety może okazać się groźna dla osób z naszego otoczenia, dlatego nie warto ryzykować zarażania innych – głównie chodzi tu o kobiety będące w ciąży.
Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki.
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną.
Spray wspomagający leczenie stanów zapalnych gardła, spowodowanych przez infekcje bakteryjne i wirus...
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Pastylki na gardło z ektoiną przeznaczone do stosowania podczas objawów przeziębienia.
Pastylki do ssania na chrypkę, pieczenie błony śluzowej jamy ustnej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Pierwszy oryginalny syrop z porostu islandzkiego. Skutecznie łagodzi suchy kaszel.
Bibliografia:
1. Różyczka, Pediatria po Dyplomie Vol. 15 Nr 3, Czerwiec 2011,
2. Różyczka – czy to groźna choroba? pacjent.gov.pl.