Lek bez recepty LEVOSOL zawiera substancję czynną – lewodropropizynę o działaniu przeciwkaszlowym i znoszącym skurcz oskrzeli. Wskazany jest w objawowym leczeniu nieproduktywnego (suchego) kaszlu.
Co to jest zapalenie oskrzeli?
Żeby odpowiedzieć na pytanie, co to jest zapalenie oskrzeli, najpierw należy wyjaśnić czym właściwie są oskrzela. A jest to część układu oddechowego, której początek wyznacza tchawica. Na wysokości IV krążka międzykręgowego ta sprężysta rurka rozdziela się na dwie części, tworząc oskrzela główne prawe i oskrzela główne lewe. Biegnące od nich liczne rozgałęzienia, będące swoistą “koroną drzewa oskrzelowego”, doprowadzają powietrze do płuc, gdzie dochodzi do wymiany gazowej.
Oskrzela wyściela błona śluzowa i nabłonek migawkowy. Obecne w nim rzęski filtrują powietrze docierające do płuc i pomagają usunąć wydzielinę z organizmu, przesuwając ją ku górnym partiom układu oddechowego.
Kiedy do dolnych dróg oddechowych wnikają patogeny lub alergeny, w oskrzelach może rozwinąć się stan zapalny. Wówczas pojawia się więcej wydzieliny (katar i kaszel) ważnej w procesie samooczyszczania dróg oddechowych. Ponadto w wyniku stanu zapalnego, dochodzi do obrzęku – to właśnie zwężenia w obrębie oskrzeli powodują charakterystyczne świszczenie i furczenie, słyszane przez lekarza osłuchującego dziecko z zapaleniem oskrzeli.
- Zapalenie oskrzeli z wyraźnie słyszalnymi świstami to najczęściej obturacyjne zapalenie oskrzeli, występujące u dzieci do 2. roku życia.
- Zapalenie oskrzeli, w przebiegu którego pojawiają się lub nie świsty, to ostre zapalenie oskrzeli występujące u dzieci starszych, przeważnie w wieku szkolnym.
Jak objawia się zapalenie oskrzeli u dzieci?
Mokry kaszel, gorączka, bóle głowy, mięśni, świszczący oddech to częste objawy zapalenia oskrzeli u dzieci. Zdarza się jednak, że ta choroba przebiega inaczej. Dzieje się tak dlatego, że wywołują ją różne patogeny – przeważnie wirusy, rzadziej bakterie – dające różne objawy.
Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki.
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną.
Spray wspomagający leczenie stanów zapalnych gardła, spowodowanych przez infekcje bakteryjne i wirus...
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Pastylki na gardło z ektoiną przeznaczone do stosowania podczas objawów przeziębienia.
Pastylki do ssania na chrypkę, pieczenie błony śluzowej jamy ustnej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Pierwszy oryginalny syrop z porostu islandzkiego. Skutecznie łagodzi suchy kaszel.
Jakie wirusy wywołują zapalenie oskrzeli u dzieci?
Wirusy odpowiadają za 90% przypadków zapalenia oskrzeli u dzieci. Przeważnie to wirusy oddechowe tj.:
- wirusy grypy A i B,
- wirusy paragrypy,
- syncytialne wirusy oddechowe (RSV),
- koronawirusy,
- adenowirusy,
- rinowirusy.
Mniej niż 10% przypadków zapalenia oskrzeli u dzieci wynika z zakażenia bakteryjnego, wywoływanego przede wszystkim przez:
- Bordetella pertussis (pałeczki krztuśca),
- Mycoplasma pneumoniae,
- Chlamydophila pneumoniae.
W zależności od patogenu, który wywołał chorobę, jej objawy mogą się nieznacznie różnić. Na przykład infekcje adenowirusowe często przebiegają z zapaleniem spojówek i dolegliwościami jelitowo-żołądkowymi. Natomiast wirusy grypy i paragrypy powodują znaczny wzrost temperatury ciała, bóle głowy, mięśni i stawów. Podobnie jest z zakażeniami bakteryjnymi, które często objawiają się wysoką gorączką. Zdarza się też zapalenie oskrzeli u dziecka bez kaszlu, świstów czy gorączki – wówczas mówi się o zakażeniu atypowym.
Jak przebiega zapalenie oskrzeli u dzieci?
Zasadniczo zapalenie oskrzeli zaczyna się jak zwykłe przeziębienie (może być też jego powikłaniem). Najpierw dziecko ma suchy, męczący kaszel, surowiczy katar, bóle głowy, podniesioną temperaturę ciała. Do tego, w zależności od przyczyny zapalenia oskrzeli, mogą dołączyć inne objawy, jak zaczerwienienie i łzawienie oczu czy bóle brzucha i luźne stolce. Po 3-4 dniach suchy kaszel przechodzi w mokry, nasilający się nad ranem i w nocy. Dziecko odkrztusza ropną lub śluzową wydzielinę, do tego ma gęsty, obfity katar, a gdy oddycha, słychać charczenie.
Zapalenie oskrzeli u dziecka – kiedy do lekarza?
Zapalenie oskrzeli w pierwszej fazie przebiega podobnie do przeziębienia, przez co niełatwo stwierdzić co dziecku dolega i zdecydować, czy już czas odwiedzić pediatrę. W wielu przypadkach początkowo rodzice próbują własnymi siłami pokonać infekcję i nie dopuścić, by katar przerodził się w coś poważniejszego. Oczyszczają nos pociechy, robią inhalacje, oklepują plecy, a gdy kaszel nie daje zasnąć, podają syrop z porostu islandzkiego. Kiedy jednak nic nie pomaga, dolegliwości nie ustępują, a wręcz nabierają na sile, należy skonsultować się z lekarzem. Na wizytę w przychodni nie ma też co czekać, gdy dziecko ma wysoką gorączkę, bardzo męczący kaszel, biegunkę. I najważniejsze – im młodsze, tym szybciej powinno być zbadane przez lekarza!
Sygnały alarmowe:
- przedłużające się objawy przeziębienia,
- nasilające się dolegliwości oddechowe,
- intensywny, napadowy, męczący kaszel,
- gorączka, zwłaszcza >39 stopni C.,
- ból w klatce piersiowej nasilający się przy wdechu,
- duszność, świszczenie, charczenie,
- biegunka, wymioty.
Zapalenie oskrzeli u dziecka – kiedy do szpitala?
Na hospitalizację z powodu zapalenia oskrzeli najbardziej narażone są małe dzieci. Jeśli oprócz uciążliwego kaszlu występuje ciężki oddech, przyspieszona akcja serca, obniżona saturacja – wówczas bezpieczniejsze dla małego pacjenta jest leczenie szpitalne niż domowe.
Na oddziale pediatrycznym niemowlę z zapaleniem oskrzeli jest objęte profesjonalną, całodobową opieką. Ma wykonane niezbędne badania, otrzymuje potrzebne leki i poddawane jest zabiegom (nawadnianie, odsysanie wydzieliny, tlenoterapia), dzięki czemu może wrócić do zdrowia i uniknąć groźnych powikłań.
Jak rozpoznać zapalenie krtani u dziecka?
Lekarzowi często wystarczy wywiad i badania fizykalne, aby rozpoznać zapalenie oskrzeli u dziecka. Zanim jednak postawi diagnozę i ustali leczenie, musi wykluczyć zapalenie płuc i inne choroby o podobnym przebiegu. Dlaczego to takie ważne?
- Zapalenie oskrzeli może rozwinąć się w zapalenie płuc, które w odróżnieniu od niego ma głównie przyczynę bakteryjną i wymaga leczenia antybiotykiem.
- Podobnie jest na przykład z grypą, która może objawiać się podobnie jak wirusowe zapalenie oskrzeli, z tą różnicą, że w jej przypadku stosuje się odpowiednie leki przeciwwirusowe.
Zapalenie oskrzeli a zapalenie płuc u dziecka
Zarówno zapalenie oskrzeli, jak i zapalenie płuc objawia się męczącym wilgotnym kaszlem, bólami mięśni, gorączką. Ponadto w obu przypadkach podczas badania stetoskopem dają się słyszeć rzężenia, furczenia i świsty. Tym, co pozwala odróżnić zapalenie płuc od zapalenia oskrzeli jest:
- częstotliwość rytmu serca <100/min,
- częstotliwość oddechów <24/min,
- temperatura ciała mierzona w jamie ustnej <38 stopni C.
Przy podejrzeniu zapalenia płuc u dziecka lekarz może skierować pacjenta na badanie RTG klatki piersiowej.
Zapalenie oskrzeli a grypa u dziecka
Zapalenie oskrzeli, które występuje w sezonie jesienno-zimowym (X-III), może być mylone z grypą. Jeśli w wywiadzie rodzic zgłasza nagłe wystąpienie objawów, gorączki, kaszlu, bólu głowy, mięśni, stawów, uczucia rozbicia, lekarz może zlecić wykonanie szybkiego testu na grypę.
Jak leczyć zapalenie oskrzeli u dzieci?
Zapalenie oskrzeli u dzieci w 90% przypadkach jest wirusowe i nie wymaga podania antybiotyku!
Małym pacjentom zaleca się wyłącznie leczenie objawowe, polegające na stosowaniu:
- leków przeciwgorączkowych, przeciwzapalnych,
- syropów przeciwkaszlowych (np. z lewodropropizyną),
- preparatów hipertonicznych do inhalacji.
Sterydy na zapalenie oskrzeli
W leczeniu zapalenia oskrzeli u dzieci raczej nie stosuje się glikokortykosteroidów ani leków rozszerzających oskrzela. Inaczej jest z obturacyjnym zapaleniem oskrzeli u małych dzieci – wówczas takie leki mogą okazać się niezbędne. Na ogół jednak się ich nie przepisuje.
Inhalacje na zapalenie oskrzeli
Zamiast tego do inhalacji zaleca się hipertoniczne roztwory chlorku sodu (1,5-3% NaCl), wspomagające samooczyszczanie dróg oddechowych. Dzieci, które źle tolerują nebulizację roztworami chlorku sodu w wyższych stężeniach, można zaproponować ampułki hipertoniczne wzbogacone o ektoinę i kwas hialuronowy – które nawilżają śluzówkę, łagodząc kaszel i katar.
Zmniejsza suchy, drażniący kaszel, intensywnie nawilża drogi oddechowe.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Roztwór do inhalacji szczególnie polecany osobom wrażliwym na wyższe stężenie chlorku sodu.
Antybiotyk na zapalenie oskrzeli
Antybiotyk na zapalenie oskrzeli stosuje się wyłącznie w przypadku zakażenia (lub nadkażenia) bakteryjnego – co zdarza się naprawdę rzadko. Jeśli jednak pacjent wykazuje objawy bakteryjnego zapalenia oskrzeli, np. wynikającego z zakażenia pałeczką krztuśca, wówczas może mieć zlecone badania laboratoryjne i obrazowe (np. wymaz z gardła, RTG), których wynik pozwoli ustalić diagnozę i leczenie.
Syrop na zapalenie oskrzeli
W leczeniu zapalenia oskrzeli u dzieci mogą być pomocne syropy mukolityczne lub przeciwkaszlowe.
- Te pierwsze, działające wykrztuśnie, stosuje się, gdy dziecko ma problem z odkrztuszaniem wydzieliny, która jest zbyt gęsta i lepka.
- Te drugie, hamujące odruch kaszlu, pomagają powstrzymać uciążliwy kaszel, przez który dziecko nie może spać czy jeść. Nie należy ich jednak nadużywać.
Kaszel jest bardzo korzystnym i pożądanym odruchem – to dzięki niemu drogi oddechowe oczyszczają się z wydzieliny i zanieczyszczeń. Hamując go, można nasilić przebieg infekcji. Dlatego syropy przeciwkaszlowe stosuje się tylko w ściśle określonych sytuacjach – gdy przez kaszel dziecko chodzi niewyspane albo ma uporczywe wymioty.
O tym, który syrop na zapalenie oskrzeli podać, powinien zdecydować lekarz.
Leczenie zapalenia oskrzeli u dzieci – domowe sposoby
Bardzo ważne, aby podczas ostrej infekcji dziecko było dobrze nawadnianie. Warto często proponować mu coś do picia – oprócz wody i soków owocowych, także ciepłą herbatę czy mleko z miodem – łyżeczka miodu podana wieczorem może złagodzić napady nocnego kaszlu. Co ważne, miód, podobnie zresztą jak czosnek, jest odpowiedni dla dzieci powyżej 3. roku życia.
Dieta dziecka z zapaleniem oskrzeli powinna być lekkostrawna i odżywcza. Warto włączyć do niej pożywne zupy-kremy i rozgrzewające gulasze np. z dodatkiem kaszy. W powrocie do zdrowia może pomóc suplementacja cynku i witaminy C. Dodatkowo trzeba kontynuować podawanie preparatów z witaminą D.
Aby złagodzić dolegliwości oddechowe, należy zadbać o korzystny mikroklimat w mieszkaniu. Temperatura powietrza nieprzekraczająca 21 stopni C. i wilgotność na poziomie 70% zapewnią optymalne warunki na czas rekonwalescencji. Oczywiście przy dziecku nie można palić – bierne palenie sprzyja rozwojowi chorób oddechowych i bardzo szkodzi rozwojowi dziecka.
Domowe sposoby na zapalenie oskrzeli u dziecka:
- nawadnianie organizmu,
- higiena nosa (oczyszczanie np. wodą morską),
- łyżka miodu na kaszel przed snem,
- lekkostrawna dieta,
- suplementacja preparatów z cynkiem, witaminą C i D,
- utrzymywanie korzystnego mikroklimatu w mieszkaniu,
- ochrona dziecka przed smogiem, dymem tytoniowym i innymi zanieczyszczeniami.
Ile trwa zapalenie oskrzeli u dziecka?
Ostre zapalenie oskrzeli u dziecka trwa średnio 7-10 dni. Większość objawów ustępuje w przeciągu 2-3 tygodni, choć zdarza się, że kaszel po zapaleniu oskrzeli utrzymuje się nieco dłużej. W niektórych przypadkach, gdy dochodzi do nadreaktywności oskrzeli, dziecko może pokasływać przez 3-4 miesiące i nie oznacza to wcale przewlekłego zapalenia!
W przypadku przewlekłego zapalenia oskrzeli objawy są mniej nasilone niż w zakażeniu ostrym, ale utrzymują się znacznie dłużej. Mokry kaszel z odkrztuszaniem ropnej wydzieliny pojawia się co jakiś czas z większym nasileniem, niewykluczone, że pod wpływem szkodliwych czynników.
Przewlekłe zapalenie oskrzeli u dzieci może wynikać z nawracających infekcji układu oddechowego, być objawem zaburzeń pracy rzęsek albo świadczyć o chorobie przewlekłej (astma, mukowiscydoza).
Zapalenie oskrzeli u dziecka – czy jest groźne?
Ostre (wirusowe) zapalenie oskrzeli u dzieci raczej nie zagraża ich życiu ani zdrowiu. Niemniej jednak nie powinno być lekceważone. Nieleczone zapalenie oskrzeli może rozwinąć się w zapalenie płuc, doprowadzić do groźnych powikłań i wymagać hospitalizacji.
W większości przypadków choroba przebiega jednak łagodnie i przemija samoistnie w ciągu 2-3 tygodni.
Zapalenie płuc u dzieci – powikłania
Powikłania po zapaleniu oskrzeli u dzieci zdarzają się rzadko, ale jeśli już do nich dochodzi najczęściej to:
- nadreaktywność oskrzeli objawiająca się długotrwałym kaszlem,
- nadkażenie bakteryjne, prowadzące do bakteryjnego zapalenia oskrzeli,
- rozwój zakażenia rozszerzający chorobę na kolejne partie układu oddechowego – oskrzeliki i płuca.
Czy dziecko z zapaleniem oskrzeli może wychodzić na dwór?
Wszystko zależy od nasilenia objawów i samopoczucia. W przypadku łagodnego zapalenia oskrzeli u dziecka bez gorączki, spacery są nawet zalecane. Chłodne powietrze sprzyja obkurczaniu śluzówki i może pomóc złagodzić objawy choroby. Trzeba jednak pamiętać, aby wychodząc na dwór z dzieckiem z zapaleniem oskrzeli, ubrać je odpowiednio do pogody, tak by nie zmarzło ani się nie przegrzało. Poza tym lepiej nie zachęcać go do wzmożonej aktywności fizycznej – spokojny, niedługi spacer tak, ale bieganie zdecydowanie nie.
Jeśli dziecko ma gorączkę, intensywny kaszel i widocznie czuje się źle, powinno zostać w domu.
Czy zapalenie oskrzeli u dzieci jest zaraźliwe?
Ostre zapalenie oskrzeli, zarówno wirusowe, jak i bakteryjne jest zaraźliwe. Największa zakaźność przypada na początek choroby i czas nasilenia się objawów. W tym czasie wskazany jest reżim łóżkowy i izolowanie chorego członka rodziny od pozostałych.
Sposobem na to, by zapobiec zapaleniom oskrzeli u dzieci, jest dbanie o higienę osobistą i przestrzeganie zasad zdrowego trybu życia. W sezonie infekcyjnym warto unikać zatłoczonych miejsc. Dobrze pomyśleć też o naturalnym wzmocnieniu odporności dziecka, na przykład z pomocą syropu z aronii czy kwiatu czarnego bzu. Do tego bardzo pomocne są szczepienia ochronne, zwłaszcza przeciw grypie i krztuścowi.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Ostre zapalenie oskrzelików [w:] Interna Szczeklika. Mały podręcznik, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020
Z. Doniec, M. Woźniak, Zapalenie oskrzeli u dzieci, Pediatria Po Dyplomie, 2014/18
K. Grzela. K. Zagórska, Postępowanie w zapaleniach oskrzeli u dzieci, Pediatria po Dyplomie, 2016/05
Ostre zapalenie oskrzeli u dzieci – (mamapediatra.pl)
Zapalenie oskrzeli. Zapalenie oskrzelików, oprac. W. Feleszko, The Medical University of Warsaw – (wum.edu.pl)