Ile posiłków powinno jeść 9-miesięczne dziecko?
Zgodnie z zaleceniami WHO 9-miesięczne dzieci, które są częściowo karmione piersią lub mlekiem modyfikowanym powinny otrzymywać 3-4 posiłki uzupełniające oraz 1-2 przekąski. Do przekąsek zalicza się łatwe do podawania kawałki pokarmu np. owoców, warzyw czy pieczywa. Poza tym, rodzice powinni rozpoznawać oznaki głodu i sytości u swojego dziecka, aby odpowiednio dostosować częstotliwość karmienia.
Zwracanie uwagi na to, kiedy dziecko okazuje chęć kontynuowania jedzenia, na przykład poprzez uśmiechanie się, gaworzenie, wskazywanie na jedzenie palcem lub wpatrywanie się w opiekuna jest kluczowe dla odpowiedniego reagowania podczas karmienia – ten sposób nazywany jest karmieniem w reakcji na zachowanie dziecka (responsive feeding).
Objawy głodu u niemowlęcia mogą obejmować takie sygnały jak płacz, energiczne ruchy rąk i nóg na widok jedzenia, otwieranie ust czy podążanie wzrokiem w kierunku łyżeczki. Natomiast oznaki sytości to np. zasypianie, niechęć do jedzenia, spowolnienie tempa przyjmowania pokarmu, wypluwanie jedzenia lub odmawianie smoczka. Ważne jest, aby rodzice zachęcali dziecko do jedzenia zgodnie z jego potrzebami i unikali podawania jedzenia jako formy nagrody lub kary.
Co powinno znaleźć się w diecie 9-miesięcznego dziecka?
Okres wprowadzania nowych smaków i konsystencji to nie tylko okazja do zapewnienia niezbędnych składników odżywczych, ale także do kształtowania zdrowych nawyków żywieniowych na przyszłość. Warto pamiętać o stopniowym wprowadzaniu nowych produktów, unikaniu produktów niezalecanych oraz obserwowaniu reakcji dziecka na poszczególne pokarmy, aby zapewnić mu prawidłowy rozwój i zdrowie.
Co powinno znaleźć się w diecie dzieci w tym okresie? Przede wszystkim warzywa i owoce, które stanowią podstawę diety dziecka. Warto wprowadzać warzywa w formie puree lub drobno posiekane, np. marchew, dynię, ziemniaki, brokuły, cukinię.
Owoce należy podawać jako przecier, drobno starte lub w małych kawałkach, np. jabłko, gruszkę, banana, brzoskwinię czy śliwkę. Należy wprowadzać również różnorodne produkty zbożowe, takie jak kasza jaglana, manna, ryż, owsianka czy makaron. Dobrym pomysłem będzie również sięganie po pełnoziarniste produkty zbożowe.
W diecie 9-miesięcznego dziecka nie należy zapominać o źródłach białka np. mięsie (drobiowe, z królika, indyka) w formie ugotowanej i rozdrobnionej, a także jajkach czy produktach mlecznych (bez dodatku cukru). Można także podać gotowaną rybę, np. dorsza, ale unikać gatunków o wysokiej zawartości rtęci. Do posiłków należy dodawać niewielką ilość zdrowych tłuszczów, takich jak oliwa z oliwek, olej rzepakowy lub masło.
Co jest ważne w diecie 9-miesięcznego dziecka? Konsystencja posiłków
W diecie 9-miesięcznego dziecka bardzo ważna jest konsystencja posiłków, która powinna być dostosowana do wieku oraz umiejętności dziecka. Zaleca się, aby pokarmy zawierające grudki znalazły się w diecie dziecka w 8., a najpóźniej 10. miesiącu życia dziecka. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻD) dotyczące konsystencji pokarmów w diecie niemowląt są zgodne z wytycznymi WHO i sugerują stopniowe wprowadzanie posiłków o różnej konsystencji.
W 6-8 miesiącu życia dziecka zaleca się podawanie gęstej kaszy, gładkiego puree lub owsianki, a następnie stopniowo wprowadzanie bardziej rozdrobnionych produktów, takich jak puree z małymi grudkami lub rozgniecione potrawy. W wieku 9-11 miesięcy dziecko powinno już otrzymywać posiekane i rozdrobnione pokarmy, a także miękkie produkty, które można podawać do rączki. Natomiast od 12. do 23. miesiąca życia zaleca się podawanie dziecku posiłków z rodzinnego stołu, dostosowując konsystencję do jego umiejętności – ewentualnie posiekanych lub rozdrobnionych, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Czego nie powinno się podawać 9-miesięcznemu dziecku?
Podczas rozszerzania diety niemowląt i małych dzieci należy unikać podawania im pewnych produktów ze względu na potencjalne zagrożenia zdrowotne. Przede wszystkim nie zaleca się dodawania soli ani cukru do posiłków uzupełniających – słodzone napoje, soki i produkty bogate w cukry także powinny być ograniczone.
Miód można wprowadzić dopiero po ukończeniu 12. miesiąca życia dziecka z powodu ryzyka zakażenia bakterią Clostridium botulinum. Produkty zawierające koper włoski, takie jak olejek czy herbatka, nie są zalecane przed ukończeniem 4. roku życia, gdyż estragole mogą mieć potencjalne działanie rakotwórcze. Ponadto, napojów ryżowych należy unikać zarówno u niemowląt, jak i małych dzieci, ze względu na obecność szkodliwego nieorganicznego arsenu.
Dodatkowo, nie powinno się podawać surowego mięsa, surowych jaj czy ryb z powodu ryzyka zatrucia pokarmowego różnymi bakteriami, jak Salmonella czy Listeria. Należy również unikać podawania grzybów leśnych, niepasteryzowanego mleka, produktów wysoko przetworzonych, smażonych potraw, produktów bogatych w sól i cukier, a także wędlin niskiej jakości ze względu na ich niską wartość odżywczą. Szczególną uwagę należy zwrócić na unikanie małych, twardych produktów, takich jak orzechy czy oliwki, które mogą stanowić ryzyko zadławienia. Z ryb nie zaleca się podawania gatunków takich jak miecznik, rekin, makrela królewska czy tuńczyk, ze względu na możliwość zanieczyszczenia dioksynami, polichlorowanymi bifenolami i metalami ciężkimi.
Bibliografia:
- Szajewska H., Socha P., Horvath A. i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne/Pediatria 2014; 11: 321––338.
- Krupa- Kotara K. Dietetyka pediatryczna. Wydawnictwo Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Katowice 2021.