Dieta półrocznego dziecka – co można podać?
Na początku rozszerzania diety można podać w zasadzie każdy bezpieczny produkt: zmiksowane mięso i ryby, gotowane i rozgniecione warzywa oraz owoce, jajka, kasze i kleiki. Warto postawić na lokalne i sezonowe produkty. Również produkty potencjalnie alergizujące, do których zaliczamy pszenicę, jaja, mleko krowie, orzeszki ziemne, orzechy i soję, mogą zostać wprowadzone już na początku rozszerzania diety, wraz z innymi produktami stałymi.
Rekomendacje polskie, europejskie oraz światowe podają, że w drugim półroczu życia dziecka może ono dostawać zarówno posiłki o konsystencji gładkiego puree (5.-6. m.ż.), rozdrobnionej, posiekanej, jak i w formie kawałków do samodzielnego jedzenia (7.-12. m.ż.). Śmiało można również stosować coraz powszechniejszą wśród młodych rodziców metodę BLW.
Dieta półrocznego dziecka – czego unikać?
Są pewne produkty, których dziecku nie powinniśmy podawać zarówno w pierwszym roku życia, jak i w późniejszych latach, gdyż mogą stanowić zagrożenie dla jego zdrowia i życia. W diecie najmłodszych unikamy:
- soli (dosalania i produktów o wysokiej zawartości sodu – do 1. r.ż. i dłużej),
- cukru i jego zamienników (w tym miodu – do 1. r.ż. i dłużej),
- soków (do 1. r.ż.),
- herbaty z kopru włoskiego (do 4. r.ż.),
- mleka krowiego, koziego i owczego jako napój (do 5. r.ż.),
- napoju ryżowego (do 5. r.ż.),
- surowego mięsa, ryb, jaj, kiełków i niepasteryzowanego nabiału (do 5. r.ż.),
- grzybów leśnych (do 12. r.ż.),
- dań przyrządzonych z alkoholem (całkowite wykluczenie z diety dzieci).
Produkty te są zakazane w diecie dzieci. W diecie półrocznego dziecka należy zwracać również uwagę na formę podania posiłku, aby nie niosła ona ryzyka zadławienia lub uduszenia. Unikamy podawania produktów twardych, z którymi dziecko może sobie nie poradzić (np. orzechów w całości), a także produktów o owalnym przekroju, gdyż mogą one zatkać drogi oddechowe (np. borówki lub winogrona w całości lub przekrojone na pół).
Kiedy w ciągu dnia podać posiłek półrocznemu dziecku?
Dzieci w wieku 6. miesięcy, mimo rozpoczęcia wprowadzania do ich diety produktów stałych, nadal powinny być karmione mlekiem mamy lub mlekiem modyfikowanym – są to podstawowe posiłki. Na początku rozszerzania diety posiłek stały powinien być proponowany około 30-60 minut po mleku, aby dziecko zasiadając do posiłku było zadowolone, chętne na próbowanie nowych smaków i niedomagające się mleka.
Półrocznemu dziecku stopniowo zwiększamy ilość proponowanych w ciągu dnia posiłków – zaczynamy od jednego, na przykład obiadu, a w kolejnych miesiącach dodajemy śniadanie, kolację i przekąski. W 6. miesiącu życia orientacyjna wielkość porcji to 150-160 ml, ale pierwsze podanie nowego produktu należy zaczynać od 2-3 łyżeczek.
Co podać do picia półrocznemu dziecku?
Dotychczas dziecko piło jedynie mleko mamy lub mleko modyfikowane. Wprowadzając posiłki stałe, powinniśmy także zacząć proponować wodę – niskozmineralizowaną (<500 mg/l) lub źródlaną. Można wybierać tę z oznaczeniem małego dziecka i mamy na etykiecie lub z rekomendacjami towarzystw naukowych.
Regularne picie wody przyzwyczaja do jej smaku i kształtuje prawidłowe nawyki żywieniowe na kolejne lata. Woda powinna być zawsze w zasięgu dziecka, tak aby swobodnie mogło po nią sięgnąć w razie potrzeby ugaszenia pragnienia. Dzieci do 6. miesiąca życia potrzebują 700-1000 ml wody z całodziennej diety, której źródłem są również mleko, owoce i zupy. Półroczne dziecko nie powinno pić soków i herbat.
Gotować w domu czy podać słoiczki?
Rodzice często głowią się, czy lepiej gotować samodzielnie w domu, czy kupować gotowe, przebadane pod kątem jakości słoiczki. Na półkach znajdziemy produkty zalecane „po 6. miesiącu”. Są to produkty określane jako środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Po pierwsze: należy pamiętać, że każda żywność dostępna w sklepie powinna być bezpieczna i tak samo jak gotowe dania podlega regularnym kontrolom i nadzorowi.
Gotowe słoiczki są produktami przydatnymi i w niektórych sytuacjach ratującymi sytuację matek i ojców, jednak nie zawsze ich skład jest idealny. Pomocne w prawidłowym doborze żywności dla dzieci jest czytanie etykiet produktów spożywczych, na których producenci mają obowiązek umieszczać informacje o pełnym składzie ilościowym i jakościowym. Na co dzień warto proponować posiłki przygotowywane w domu, co wyrabia nawyk wspólnego zasiadania do stołu i jedzenia tego samego.
Dieta półrocznego dziecka – podsumowanie
Sześciomiesięczne niemowlę właśnie powinno rozpoczynać rozszerzanie diety. Może otrzymywać wszystkie bezpieczne dla niego produkty z zachowaniem odpowiedniej formy – rozdrobnione, posiekane, w postaci kawałków. Unikamy produktów zakazanych, które mogą zaszkodzić maluchowi.
Półroczny maluch powinien mieć proponowany jeden gęsty odżywczo posiłek stały dziennie, po posiłku mlecznym. Dziecku regularnie proponujemy wodę niskozmineralizowaną lub źródlaną.
Gotowe dania w słoiczkach mogą stanowić dobre rozwiązanie na wyjazdach oraz w momentach ograniczonych zasobów czasowych rodziców. Jednak na co dzień, w celu kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych i wspólnego celebrowania rodzinnych posiłków, warto podawać te przygotowywane samodzielnie. Dla niemowlęcia w pierwszym półroczu życia jedynym i najlepszym pokarmem jest mleko mamy, jednak na początku drugiego półrocza należy zacząć rozszerzać dietę o posiłki stałe.
Nawilża śluzówkę nosową.
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Krople enzymatyczne z laktazą kwaśną i neutralną.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Bibliografia:
Szajewska, H., Horvath, A. (2023). Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin. https://1000dni.pl/wp-content/uploads/2023/01/poradnik-zywienia-niemowlat-1341.pdf.
Szajewska, H., Socha, P., Horvath, A., Rybak, A., Zalewski, B. M., Nehring-Gugulska, M., … & Jackowska, T. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Pediatria 2021;11, 321-338
Komsta, M., Lech-Fitowska, M., Matyjak, D., Szpak, M. Rozszerzanie diety niemowląt. Wydawnictwo Wymagające, Warszawa 2021
Jarosz, M., Rychlik, E., Stoś, K., & Charzewska, J. (2020). Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie (Vol. 83). Warsaw, Poland: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny.
Fewtrell M., i in. Complementary feeding. A position paper by the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 2017. 64(1), 119-132.