- Najczęściej alergia na pyłki ujawnia się między 10. a 20. rokiem życia, ale może występować także u młodszych pacjentów – nawet u niemowląt po 6. miesiącu życia.
- Objawy alergii mogą niekiedy pokrywać się z objawami infekcji, jednak w przypadku alergii czas ich trwania jest zdecydowanie dłuższy.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Czym jest alergia na pyłki roślin?
Alergia na pyłki roślin, nazywana również pyłkowicą, to nadmierna reakcja układu odpornościowego na nieszkodliwe dla zdrowych osób pyłki, unoszące się w powietrzu w okresie kwitnienia. Organizm alergika rozpoznaje pyłki jako zagrożenie i zaczyna się przed nimi bronić, produkując przeciwciała. To z kolei wywołuje stan zapalny, który może się objawiać w różny sposób.
Alergia na pyłki roślin u dziecka – przyczyny
Jakie są przyczyny pyłkowicy u dzieci? Tak naprawdę do tej pory nie udało się określić konkretnych przyczyn wywołujących alergię. Wiadomo tylko, które czynniki sprawiają, że maluchy mogą mieć skłonność do alergii.
O jakich czynnikach mowa?
- o czynnikach genetycznych – jeśli jeden rodzic ma alergię, ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej u dziecka wynosi od 30 do 50%, jeśli zaś mama i tata mają alergię, ryzyko wzrasta i wynosi od 50 do 80%; dla porównania u dzieci, których rodzice nie mają alergii, ryzyko wynosi około 12%;
- o czynnikach środowiskowych – długotrwały kontakt z zanieczyszczonym powietrzem, zwłaszcza ze spalinami i dymem papierosowym, a także z substancjami silnie alergizującymi w niektórych przypadkach może powodować wystąpienie alergii;
- o czynnikach związanych ze stylem życia – nadmierne unikanie drobnoustrojów i dążenie do sterylności wpływa na brak równowagi układu immunologicznego i może zmniejszać odporność na wybrane alergeny.
Co uczula?
Jakie pyłki znajdujące się w powietrzu mogą powodować wystąpienie objawów alergii? Zazwyczaj reakcję uczuleniową obserwuje się po kontakcie z pyłkami traw i zbóż lub pyłkami drzew. Najpopularniejszymi alergenami są pyłki:
- leszczyny,
- olszy,
- brzozy,
- topoli,
- dębu,
- traw,
- babki,
- szczawiu,
- pokrzywy,
- komosy,
- bylicy,
- ambrozji.
Część z nich pyli już w lutym i marcu – mowa o leszczynie, olszy i topoli, ale główny okres pylenia przypada na miesiące od kwietnia do września. Warto jednak pamiętać, że kalendarze pyleń są różne dla różnych rejonów kraju. Najwcześniej pylenia rozpoczynają się w południowo-zachodniej części Polski, dlatego osoby żyjące np. w okolicy Wrocławia mogą odczuwać symptomy uczulenia na dany alergen szybciej niż te mieszkające w Warszawie.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Najczęstsze objawy alergii na pyłki roślin
A jak objawia się alergia na pyłki roślin u dziecka? Najczęstszymi symptomami pyłkowicy są:
- wodnisty, lejący się katar,
- ograniczona drożność nosa – uczucie zatkania,
- swędzenie nosa i kichanie,
- zaczerwienienie, swędzenie i łzawienie oczu,
- chrypka,
- trudności z oddychaniem,
- napadowy kaszel, głównie suchy,
- zaczerwienienie gardła.
Czasami u maluchów obserwuje się również niespecyficzne objawy, takie jak nadpobudliwość, problemy z koncentracją czy ze snem.
W związku z tym, że wymienione symptomy przypominają te występujące w infekcjach wirusowych górnych dróg oddechowych, alergia na pyłki często bywa mylona z zapaleniem gardła, przeziębieniem czy zapaleniem krtani i przez to niewłaściwie leczona. Jest to potencjalnie niebezpieczne, ponieważ późne wprowadzenie leków na alergię zwiększa ryzyko rozwoju astmy oskrzelowej – przewlekłej choroby zapalnej dróg oddechowych prowadzącej do ograniczenia ich wydolności.
Kiedy można podejrzewać, że dziecko ma alergię na pyłki?
Jak zatem odróżnić alergię na pyłki od infekcji wirusowej? Kluczowe są trzy kwestie – rodzaj objawów, czas ich trwania i okres występowania.
Jeśli u dziecka pojawia się gorączka, wydzielina z nosa zmienia kolor na zielonkawy albo żółty, a dodatkowo mały pacjent skarży się na bóle stawów lub mięśni, prawdopodobnie mamy do czynienia z infekcją. Alergia raczej nie powoduje wzrostu temperatury ani innych z wymienionych objawów.
A co z czasem trwania symptomów? Zazwyczaj objawy infekcji ustępują w ciągu kilku dni. Wtedy, gdy np. lejący katar utrzymuje się przez kilka tygodni bez przerwy i nasila się po wyjściu na zewnątrz, można założyć, że ma to związek z alergią.
Przy podejrzeniu pyłkowicy istotny jest również okres występowania objawów. Jeżeli pojawiają się co roku mniej więcej o tej samej porze, np. w lutym i marcu, warto skonsultować się z pediatrą i przeprowadzić diagnostykę.
Jak diagnozuje się alergię na pyłki roślin u dzieci? W zależności od wieku dziecka wykonuje się badania przeciwciał IgE całkowitych i swoistych we krwi – u najmłodszych pacjentów lub testy skórne – u maluchów powyżej 3. roku życia.
Jak łagodzić objawy alergii na pyłki u dzieci?
Co można zrobić, żeby łagodzić objawy pyłkowicy u dzieci? Leczenie alergii na pyłki polega przede wszystkim na ograniczeniu kontaktu z alergenem, to znaczy rezygnacji ze spacerów w okresie pylenia, a gdy to niemożliwe myciu rąk i twarzy po powrocie do domu oraz zmienianiu ubrań, a także na podawaniu preparatów zmniejszających dolegliwości.
Powszechnie stosuje się leki przeciwhistaminowe, hamujące reakcję zapalną, krople do oczu z ektoiną łagodzące zaczerwienienie, swędzenie i łzawienie oczu, spray’e do nosa z ektoiną przeznaczone do leczenia objawów alergicznego nieżytu nosa oraz inhalacje z roztworu soli fizjologicznej z dodatkiem ektoiny i kwasu hialuronowego nawilżające śluzówkę.
Podsumowując, alergia na pyłki roślin u dzieci może dawać objawy, które mylone są z infekcjami wirusowymi górnych dróg oddechowych takimi jak wodnisty katar, uczucie zatkanego nosa, łzawienie i zaczerwienienie oczu, suchy kaszel i/lub chrypka. Jeśli te symptomy utrzymują się dłużej niż przez kilka dni albo pojawiają się regularnie w konkretnym okresie w roku, warto przeprowadzić diagnostykę i sprawdzić, czy to nie jest alergia. W tym celu wykonuje się badania krwi na obecność przeciwciał lub testy skórne. Wtedy, gdy potwierdzi się, że objawy wynikają z alergii, małym pacjentom podaje się leki antyhistaminowe łagodzące reakcję zapalną oraz preparaty miejscowe z ektoiną – krople do oczu lub do nosa.
Naturalna pomoc w alergicznym zapaleniu spojówek.
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Intensywne nawilżenie suchych i podrażnionych oczu.
Lekko hipertoniczny spray do nosa z ektoiną na alergię
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Bibliografia
1. Kiedy dziecko ma alergię, https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/kiedy-dziecko-ma-alergie [dostęp na: 20.01.2025].
2. Alergia u (bardzo) małych dzieci, https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/alergia-u-bardzo-malych-dzieci [dostęp na: 20.01.2025].
3. Napiórkowska-Baran K. i wsp., Trudności diagnostyczne w rozpoznawaniu chorób alergicznych, „Alergia Astma Immunologia” 2018, nr 23(2), s. 79–85.
4. E. Dadas-Stasiak, B. Kalicki, A. Jung, Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii, Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej CSK MON, Warszawa.