Śpiewając dziecku kołysanki, przekazujesz tradycję
Może uznasz to za błahy powód, ale większość dziedzictwa kulturowego przekazujemy kolejnym pokoleniom właśnie ustnie. Jeśli nie opowiemy historii, nie przedstawimy mitu, nie będziemy powtarzać przysłów, nie będziemy śpiewać piosenek i melodii typowych dla naszej kultury, istnieje ryzyko, że pamięć o nich zaginie. Odkryta będzie tylko, jeśli przetrwają serwery internetowe, a kolejne pokolenia pozostaną wytrwałe w ich wyszukiwaniu. Przekazywanie tradycji to ważny powód, dla którego warto śpiewać dzieciom kołysanki. Ważny, choć nie jedyny!
Dzięki kołysankom budujesz relację z maleństwem
Wydaje się, że istotą śpiewania kołysanek dziecku jest budowanie z nim relacji. Warto zacząć jeszcze zanim maluszek pojawi się na świecie. Z pomocą kołysanek oswoi się z głosem mamy i innych domowników, pozna bliżej świat zewnętrzny. Kołysanki można zacząć śpiewać już od około 16. tygodnia ciąży. To wtedy zaczyna kształtować się narząd słuchu, więc od tego momentu śpiewanie i mówienie „do brzucha” nabiera wyjątkowego sensu. Dlaczego to takie istotne?
Przeczytaj także: Jaką muzykę puszczać dziecku w brzuchu mamy?
Więzi międzyludzkie najlepiej budują i spajają wspólne rytuały. Pamiętasz niedziele, kiedy na śniadanie tata zawsze robił naleśniki? Może lepiej wspominasz wspólne czytanie bajek z mamą przed snem? To dzięki tym zdarzeniom zbudowaliście silną więź, ponieważ były pozytywne i zdarzały się w Twoim dzieciństwie regularnie (nawet jeśli któryś wieczór bajkowy został pominięty). Ten sam proces możesz rozpocząć ze swoim dzieckiem, właśnie poprzez śpiewanie kołysanek.
Kołysankowy rytuał umacnia poczucie bezpieczeństwa
Wspólne rytuały to nie tylko przekazywanie tradycji i budowanie więzi i pięknych wspomnień już w dorosłości. Powtarzalne schematy budują poczucie bezpieczeństwa u malucha. Jeśli wiesz, że zawsze rano jest śniadanie, a wieczorem śpiewanie kołysanek, to masz na czym oprzeć swoją rzeczywistość. Wiesz, że, co by się nie działo, pewne elementy codzienności się wydarzą, a to napawa spokojem. Zapewnienie tego małemu człowiekowi jest bardzo cenne dla późniejszego budowania jego własnego „ja”.
Śpiewem uspokoisz malucha
Śpiewanie kołysanek-usypianek to nie tylko świetna metoda, aby oddać maluszka w ręce Morfeusza. Jest także sposobem na uspokojenie dziecka, gdy czegoś się przestraszy, ma kolki lub ząbkuje. Wszystko ze względu terapeutyczne działanie muzyki. I to dosłownie. Spokojne i powolne kołysanki uspokajają przyspieszone bicie serca oraz mają zbawienny wpływ układ nerwowy. Pozwalają wrócić organizmowi do standardowego rytmu.
Pozytywne oddziaływanie kołysanek potęguje głos bliskiej osoby, który wyśpiewuje piękne melodie. Jest to holistyczne podejście do procesu muzykoterapii, w którym wspieramy nie tylko dziecko, ale i rodzica aktywnie uczestniczącego w tym rytuale. Naukowcy są zgodni, że tak przeprowadzona muzykoterapia i jej rola nie może być niczym innym zastąpiona. Pozwala bowiem rodzicom nauczyć się reakcji dziecka i coraz lepiej dobierać narzędzia do uspokajania maleństwa.
Kołysanki wzbogacają dziecięcą wyobraźnię
Nieco starsze dzieci inaczej odbierają śpiewane im kołysanki. To już nie tylko uspokajające melodie. Zaczynają się interesować tekstem i rozumieć jego znaczenie. Pozwala to tworzyć szczególne obrazy w ich głowie. Pojedyncze scenki przeobrażają się w całą historię, która każdego wieczoru może być zupełnie inna. Stymulowanie w ten sposób wyobraźni pobudza dalszą kreatywność. Następnego dnia prowadzi dziecko wprost do kartki i kredek, by odwzorować swoje marzenia przed-senne, a niejednokrotnie i do szkoły muzycznej, aby samodzielnie mogło zagrać zasłyszaną melodię.
Kołysanki wykształcają w dziecku potrzebę śpiewania
Głos to naturalny instrument, który nosi w sobie każdy z nas. Pozwala na komunikację z innymi, ale i uzewnętrznianie emocji. Jeśli mama mówi – dziecko też zaczyna podchwytywać pojedyncze słowa, zwroty, a później całe zdania. Gdy zaczyna śpiewać – budzi się w maleństwie również potrzeba śpiewania. Może ona być później fantastycznie rozwijana, w dodatku, zupełnie za darmo.
Spędzasz czas z maleństwem śpiewająco
Dużo w tym tekście było o Twoim dziecku i wpływie kołysanek na jego rozwój. Co istotne, śpiewanie kołysanek to także moment dla Ciebie, Drogi Rodzicu. Jest to te parę chwil, które w 100% poświęcasz dziecku. Możesz się skupić tylko na nim i śpiewaniu. Nie musisz się tu ograniczać do znanych melodii i tekstów. Samodzielne kreowanie to też zabawa, pobudzenie Twojej kreatywności i… relaks. Spokój, którego w zabieganym świecie tak bardzo potrzeba każdemu z nas.
Teraz przejdźmy do części praktycznej :)
Jakie kołysanki śpiewać niemowlakowi, a jakie starszakowi?
Zasada jest niezwykle prosta. Im łatwiejsza melodia i mniej skomplikowany tekst, tym bardziej odpowiedni dla młodszego dziecka. Świetnym przykładem prostej kołysanki jest „Aaa…kotki dwa”, czy „Stary niedźwiedź mocno śpi”, gdzie każdy wers śpiewamy na kilku dźwiękach, położonych blisko siebie. Teksty zaś bazują na prostych do zrozumienia, powtarzających się zdaniach.
Z biegiem czasu możemy śpiewać trudniejsze piosenki. Tym bardziej, że wraz z praktyką Twoje umiejętności wokalne też się przecież rozwijają. 😊 Dobrze, dobrze – tylko, jak rozpoznać to, co jest na kolejnym etapie zaawansowania? Włącz nagranie kołysanki i spróbuj śpiewać razem z wokalistą. Jeśli trudno Ci nadążyć za zmianami melodii, to znak, że jest bardziej skomplikowana. Dla ułatwienia poniżej przygotowałam gotową listę kołysanek, ułożonych od najprostszych tytułów.
Jeśli jednak czujesz, że Twojemu noworodkowi spodoba się „Ach, śpij Kochanie” (które znasz na pamięć, bo śpiewali Ci ją rodzice), nie czekaj. Zaśpiewaj i sprawdź, czy zadziała, tj. czy melodia uśpi Twojego maluszka.
Najpopularniejsze kołysanki dla dzieci – wybrane przykłady
Poniżej prezentuję Ci najpopularniejsze polskie kołysanki dla dzieci. Poukładałam je od tych najprostszych w śpiewaniu, do nieco bardziej skomplikowanych.
- Aaa… kotki dwa;
- Stary niedźwiedź mocno śpi;
- Ta Dorotka, ta malusia;
- Dobrej nocy i sza;
- Uśnijże mi, uśnij;
- Kołysanka dla Okruszka;
- Był sobie król;
- Na Wojtusia z Popielnika iskiereczka mruga;
- Co dzieci widziały w drodze (Jadą, jadą dzieci drogą) do słów M. Konopnickiej;
- Złotowłosa królewna;
- Idzie niebo ciemną nocą;
- Ach, śpij Kochanie.
Nie czujesz się dziś na siłach? Kołysanki dla dzieci w profesjonalnym wykonaniu
Nie zawsze musisz czuć się w pełni sił, aby zaśpiewać maluszkowi do ucha kołysankę. Postaw na profesjonalne nagrania, które wyręczą Cię w takich chwilach. Spróbuj poniższych playlist z kołysankami dla dzieci, które wybrałam dla Was:
- 2-godzinne nagranie Białego Szumu, które może docenić noworodek;
- Słynna Kołysanka J. Brahmsa w zapętleniu
- Mozart: Twinkle, twinkle, little star w zapętleniu;
- Hity muzyki klasycznej w formie relaksujących kołysanek (aż 7-godzinne nagranie. Jest, w czym wybierać!);
- Zbiór popularnych polskich kołysanek dla dzieci;
- Grzegorz Turnau & Magda Umer – Kołysanki Utulanki.
Może zainteresowaćCię również: 6 pytań do dietetyka – dieta dla mózgu
Nawilża śluzówkę nosową.
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Roztwór do inhalacji dla dzieci, bez konserwantów.
Krople enzymatyczne z laktazą kwaśną i neutralną.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Muzykoterapia jako forma wczesnej interwencji na oddziale intensywnej terapii noworodka. Studium przypadku – Sara Knapik-Szweda (Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej Nr 44/2021)