To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Dlaczego oczy łzawią?
Dlaczego oczy łzawią? To bardzo proste. Film łzowy ma za zadanie utrzymywać prawidłowy stopień nawilżenia powierzchni całego oka. Oprócz tego zapobiega on zakażeniom oczu, a także odżywia warstwę nabłonkową rogówki. Bez bariery, jaką dają łzy, w oku mogłoby dochodzić do częstych zakażeń bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Film łzowy skutecznie nawilża powierzchnię oka, zapewniając jej tym samym ochronę. Dlatego też samo w sobie łzawienie oka u dziecka nie jest niewłaściwym zjawiskiem. Jednak długotrwałe, nasilone łzawienie może świadczyć o podrażnieniu oka lub rozwijającym się zakażeniu. Nasilająca się produkcja łez wynika z reakcji obronnej organizmu.
Częstą przyczyną łzawienia oczu u dziecka jest alergia wiosenna, dotyczy ona nawet 15-20% populacji ludzi na świecie. Nawet 40-60% dolegliwości związanych z łzawieniem oczu jest powodem wizyt w gabinetach alergologicznych. Łzawienie oczu związane z alergią dotyczy głównie dzieci w wieku szkolnym i właśnie wówczas objawy są najdotkliwsze. Szczytowy wiek, w którym dzieci najintensywniej cierpią z powodu alergii, swędzenia i łzawienia oczu to 10 rok życia.
Oprócz alergii powodem łzawienia oczu u dzieci może być także postęp cywilizacyjny. Uprzemysłowienie, postępująca urbanizacja, zmniejszanie się terenów leśnych kosztem miejskich, duże ilości samochodów – a więc i spalin – to wszystko powoduje smog, który bardzo szkodzi naszym narządom, zarówno wewnętrznym, jak i tym zewnętrznym, mającym bezpośredni kontakt z zanieczyszczonym powietrzem.
Oczy mogą łzawić również z powodu przemęczenia. Dzieci w dzisiejszych czasach wiele godzin spędzają przed ekranami. Często rodzice nie mają nawet świadomości, że ich pociechy przez większość dnia korzystają z telefonu, tabletu czy oglądają telewizję. Tak intensywne nadwyrężanie narządu wzroku również może prowadzić do łzawienia, swędzenia i zaczerwienienia oczu.
Bez względu na to, dlaczego oczy łzawią, należy udać się z tym problemem do lekarza, który postawi właściwą diagnozę i wprowadzi odpowiednie leczenie.
Łzawienie oczu u dziecka – przyczyny
Częstą i niekiedy dość trudną do zdiagnozowania przyczyną łzawienia oczu jest alergia, a konkretniej alergiczne zapalenie spojówek (Allergic Conjunctivitis – AC). Z wielu postaci klinicznych tego schorzenia warto wyróżnić tutaj dwie:
- Ostre sezonowe zapalenie spojówek (Seasonal Allergic Conjunctivitis – SAC)
- Przewlekłe zapalenie spojówek (Persistent Allergic Conjunctivitis – PAC)
Zarówno ostre sezonowe zapalenie spojówek, jak przewlekłe zapalenie spojówek wiążą się z patogenetyczną reakcją IgE zależną. Towarzyszą jej subiektywne i obiektywne objawy. Subiektywnym objawem sezonowego zapalenia spojówek jest pieczenie, świąd i łzawienie oczu. Obiektywne objawy to obrzęk, zaczerwienienie, brodawki lub/i przerost drobnogrudkowy.
Alergiczne zapalenie spojówek (AC) jest zapalną odpowiedzią spojówek na alergeny sezonowe, takie jak pyłki roślin czy zarodniki grzybów, ale również na alergeny całoroczne, takie jak sierść zwierząt domowych i hodowlanych oraz roztocze kurzu domowego, czy też inne alergeny środowiskowe. Alergiczne zapalenie spojówek rozwija się w konsekwencji narażenia na alergen, które powoduje degranulację mastocytów i wyrzut histaminy, a także aktywację cytokin zapalnych. Międzynarodowe Badanie Astmy i Alergii u dzieci ISAAC III wysnuło koncepcję mówiącą, że sezonowe alergiczne zapalenie spojówek współwystępuje z zapaleniem błony śluzowej nosa. Berger i współpracownicy potwierdzili ten mechanizm współwystępowania SAC i alergicznego nieżytu nosa (ANN) w osobnym badaniu.
Silne łzawienie oczu u dziecka – co może oznaczać?
Jeżeli dziecko skarży się na silne łzawienie oczu, które utrudnia codzienne funkcjonowanie, należy udać się z nim do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Łzawienie oka może bowiem oznaczać, że w obrębie narządu wzroku dziecka rozwija się zapalenie spojówek o podłożu alergicznym bądź infekcyjnym. Nadmierne łzawienie oka zazwyczaj może świadczyć o stanie chorobowym. Oprócz alergii objawiających się łzawieniem oczu u dziecka może rozwijać się również zespół suchego oka. Narząd wzroku może być ponadto narażony na choroby zakaźne typowe dla oczu i brzegów powiek, a także schorzenia w obrębie gałki ocznej.
Łzawienie oczu u małego dziecka – jakie mogą być przyczyny?
Oczy małych dzieci nie są jeszcze w pełni wykształcone, dlatego mogą mieć wąskie drogi łzowe. Poszerzają się one wraz z rozwojem dziecka, jednak u małych dzieci ta przypadłość może powodować zwiększone wydzielanie łez, które jest prowokowane przez czynniki środowiskowe, takie jak ekspozycja na:
- kurz,
- mróz,
- światło,
- wiatr.
Zwiększone łzawienie jest wówczas odruchowe, a przypadłość ustępuje najczęściej w okolicach 2 lub 3 roku życia. Wspomniane wyżej czynniki środowiskowe prowokują wydzielanie łez, a organizm nie jest w stanie odprowadzić ich nadmiaru przez zbyt wąskie kanaliki do nosa. Wydzielina zbiera się w kącikach oka, a pojawia się najczęściej po nocy lub po drzemce maluszka.
U noworodków i niemowląt łzawienie oczu może być również objawem jaskry. Wówczas symptomem alarmującym dla rodzica powinien być – oprócz łzawienia – światłowstręt, a także powiększenie gałek ocznych.
Łzawienie jednego oka u dziecka – co oznacza?
Jeśli dziecko skarży się na ból i dyskomfort wyłącznie w jednym oku niewykluczone, że łzawienie oka może być spowodowane wniknięciem ciała obcego. Może ono wbić się w spojówkę, rogówkę lub wewnętrzną stronę powieki. Jeżeli mamy do czynienia z ziarnkiem piasku, opiłkiem metalu, innego typu okruchem, rzęsą czy niewielkim owadem – tego typu ciało obce może przemieszczać się pod powieką powodując podrażnienie w różnych miejscach, a ponadto łzawienie i świąd.
Uraz mechaniczny spowodowany uderzeniem w oko też może sprawić, że będzie ono łzawić. Urazy można podzielić na:
- pęknięcia,
- rany perforujące gałkę oczną,
- rany penetrujące,
- ciała obce wewnątrz gałki ocznej.
Każdy z powyższych urazów wymaga jak najszybszej interwencji lekarskiej i jeżeli tylko coś niepokoi rodziców, powinni oni niezwłocznie udać się z dzieckiem do lekarza.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Łzawienie oczu u dziecka – kiedy udać się do lekarza?
W przypadku łzawienia oczu u dziecka wizyta u lekarza może okazać się nieodzowna. Oko jest niezwykle cennym i wrażliwym organem, dlatego w razie dyskomfortu należy umówić się na wizytę. W przypadku bólu i łzawienia oczu pierwszą wizytę warto umówić u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Wówczas lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad, w którym spróbuje ustalić:
- czy występują zaburzenia widzenia jednoocznego,
- czy nie ma zaburzeń neurologicznych, zaburzeń pola widzenia,
- gdzie zlokalizowany jest ból, jeśli występuje,
- w którym oku występuje łzawienie,
- od kiedy pacjent odczuwa dyskomfort,
- czy występuje alergia,
- czy pacjent choruje na choroby przewlekłe, przyjmuje leki itd.
Jeśli w trakcie wizyty pojawią się wątpliwości na temat tego, co powoduje łzawienie oczu, lekarz może podjąć decyzję o skierowaniu dziecka do alergologa na wykonanie testów alergicznych lub do okulisty, który będzie w stanie poszerzyć diagnostykę w poszukiwaniu źródła problemu.
Łzawienie oczu u dziecka – jak temu zaradzić?
Łzawienie oczu u niemowląt i dzieci spowodowane schorzeniami alergicznymi można rozpoznać po tym, że występuje ono obuocznie. Alergeny oddziałują wówczas w ten sam sposób na lewe i na prawe oko, powodując najczęściej:
- intensywne łzawienie,
- pieczenie,
- silny świąd oka,
- zaburzenia widzenia,
- światłowstręt.
Trafna diagnoza
Postawienie odpowiedniej diagnozy jest kluczowe w przebiegu dalszego leczenia przeciwalergicznego. Do tego celu stosuje się testy diagnostyczne – najczęściej oznacza się z krwi stężenie swoistej immunoglobuliny E (IgE) dla wybranego alergenu i na podstawie ilości tych białek ocenia się podatność organizmu na badany alergen.
Leczenie objawowe
Leczenie alergicznego zapalenia spojówek polega w dużej mierze na zmniejszaniu dokuczliwych objawów, takich jak łzawienie, pieczenie i świąd. Leczenie objawowe pozwala kontrolować symptomy i przyczynia się do poprawy komfortu życia dziecka. Skuteczne w walce z objawami alergicznego zapalenia spojówek mogą okazać się krople do oczu z ektoiną.
Ektoina to organiczny związek chemiczny produkowany przez bakterie zasiedlające niesprzyjające środowiska, takie jak kratery wulkanów czy zasolone wody mórz. Stosowana jest w leczeniu alergii błon śluzowych nosa, alergii oczu, a także w problemach skórnych charakterystycznych dla atopowego zapalenia skóry. Mechanizm działania ektoiny polega na tym, że jest ona zdolna do wiązania cząsteczek wody, z którą łączy się, tworząc ochronną warstwę wodną. Warstwa ta działa korzystnie na błony śluzowe, nie pozwalając na wnikanie alergenów. Ektoina skutecznie łagodzi objawy alergii. Krople do oczu na alergię z ektoiną chronią powierzchnię oka przed wnikaniem alergenów, a ponadto zapewniają odpowiednie nawilżenie na powierzchni oka.
Kolejnym sposobem na przyniesienie dziecku ulgi przy łzawieniu i swędzeniu oczu jest przemywanie ich izotonicznym roztworem chlorku sodu (NaCl 0,9%). W aptece dostępne są jednorazowe, 5 ml ampułki z solą fizjologiczną, dzięki którym w bezpieczny sposób można zmyć z powierzchni oka zanieczyszczenia, a także osiadłe pyłki.
Leczenie przeciwhistaminowe
W terapii alergicznego zapalenia spojówek lekami przeciwhistaminowymi wyróżnia się skuteczność dwóch substancji czynnych. Pierwszą z nich jest cetyryzyna, którą można zastosować u dzieci powyżej 2 roku życia. Druga to bilastyna, którą można podawać starszym dzieciom, powyżej 6 roku życia. Oprócz tego lekarz może zalecić leki zawierające stabilizatory mastocytów.
Ograniczanie kontaktu z alergenem
W celu zmniejszenia nasilenia objawów warto w miarę możliwości zredukować styczność z alergenem, jeśli się wie, co uczula. Aby zmniejszyć kontakt z pyłkami, warto zastosować się do kilku zasad i przestrzegać ich w okresach pylenia roślin, na które dziecko jest uczulone:
- sprawdzaj kalendarz pylenia, unikaj spacerów z dzieckiem i wizyt na placach zabaw kiedy stężenie pyłków jest wysokie,
- po zabawie na zewnątrz przyprowadź dziecko do domu, wykąp je i zmień mu ubranie, by zminimalizować ilość przyniesionych z zewnątrz pyłków,
- pierz pościel co tydzień,
- w pomieszczeniach, w których przebywa dziecko stosuj oczyszczacze powietrza z filtrami HEPA,
- podczas podróży samochodem z dzieckiem nie otwieraj okien, stosuj klimatyzację,
- zamykaj okna w mieszkaniu w ciągu dnia, wietrz wieczorami lub nad ranem, gdy stężenie pyłków jest niższe,
- staraj się nie wywieszać prania na zewnątrz w sezonie pylenia, by pyłki nie osiadały na ubraniach.
Łzawienie oczu u dziecka – podsumowanie
Łzawienie oczu u dziecka to problem, z którym należy zgłosić się do lekarza w każdej sytuacji, by poznać jego przyczynę. W leczeniu urazów oka lub w usuwaniu ciała obcego podrażniającego oko pomoże okulista, natomiast schorzenia oka o podłożu alergicznym należy zgłaszać do alergologa.
Bibliografia:
- K. Stencel-Gabriel, “Choroby alergiczne oka u dzieci z punktu widzenia lekarza praktyka”, Alergia Astma Immunologia 2018, 23 (3): 128-132.
- A. Zaleska-Żmijewska, “Rola lekarza POZ w leczeniu najczęstszych schorzeń powierzchni oka”, Lekarz POZ 4/2016.
- K. Janik, J. Antoniewicz-Papis, R. Pogłód, M. Łętowska, “Zespół suchego oka – możliwości leczenia z wykorzystaniem autologicznych sztucznych łez”, Journal of Transfusion Medicine 2013, tom 6, nr. 2, str 60-65.
- E. Bogacka, Kontaktowe zapalenie spojówek i skóry powiek i cbc (Contact Blepharo-Conjuncitivis) na podstawie opisu 2 przypadków, Alergia Astma Immunologia 2018, 23 (3): 157-159