Sprawdź co teraz pyli – zobacz kalendarz pyleń
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Alergia na ambrozję – co to za roślina?
Ambrozja należy do rodziny roślin astrowatych (Asteraceae). Większość z 40 jej poznanych gatunków pochodzi z Ameryki Północnej. Jest jednoroczną rośliną zielną lub byliną (ambrozja zachodnia). Najbardziej uczulającymi odmianami ambrozji są ambrozja bylicolistna (Ambrosia artemisiifolia L.) i ambrozja trójdzielna (Ambrosia trifida L.). Pozostałe odmiany to ambrozja zachodnia (Artemisia psilostachya L.) oraz ambrozja nadmorska (Ambrosia martime L.). W Polsce występują trzy z powyższych odmian ambrozji:
- ambrozja bylicolistna,
- ambrozja zachodnia,
- ambrozja trójdzielna.
Najczęściej występuje ambrozja bylicolistna. Roślina najlepiej czuje się na glebach niezbyt żyznych i suchych. Stanowisko jej występowania jest zazwyczaj osłonięte i nasłonecznione. Łodyga może osiągać od 30 do 200 cm, jest kanciasta i bruzdowana. Liście są pierzastodzielne, od góry ciemnozielone, od dołu szare. Kwiaty męskie mają żółty kolor, są pogrupowane po 5-25 sztuk w koszyczki. Kwiaty żeńskie są zgrupowane w pęczki po 5-6 sztuk. Owoc ambrozji bylicolistnej jest brązową niełupką o nieregularnym kształcie. Ma bardzo duże zdolności przetrwania w niesprzyjających warunkach, takich jak niskie temperatury powietrza. Nasiona mogą zalegać w glebie przez kilka lat, nie tracąc przy tym zdolności wykiełkowania.
Nasiona ambrozji najczęściej spotyka się w ziarnach zbóż, śrutach paszowych, nasionach soi, słonecznika i kukurydzy. Roślina występuje przy drogach, na suchych murawach i na polach uprawnych, a także w miejscach przeładunku zbóż. Ambrozja preferuje klimat umiarkowany, kontynentalny, ciepły. Obecnie obserwuje się rozprzestrzenianie ambrozji na północy Europy, co świadczy o wysokich zdolnościach adaptacyjnych tej rośliny. W rolnictwie ambrozja uważana jest za roślinę konkurencyjną dla roślin uprawnych. Szybko się rozprzestrzenia i zabiera dużo światła, wody i składników pokarmowych roślinom hodowlanym. Ambrozja, zajmując coraz to nowe obszary bez ingerencji człowieka, może skutecznie zubożyć różnorodność biologiczną, ponieważ wypiera roślinność endemiczną.
Alergia na ambrozję – jak silnym alergenem jest ambrozja?
Za wywoływanie reakcji alergicznej odpowiedzialne są głównie dwa gatunki ambrozji: ambrozja bylicolistna i ambrozja trójdzielna. Ponad 12% populacji wykazuje nadwrażliwość na pyłki tej rośliny. Intensywne objawy alergii może wywołać już 5-10 ziaren pyłku ambrozji w 1 m3 powietrza. W miejscach, w których ambrozja występuje na skalę masową objawy alergii u ludzi obserwuje się wówczas, gdy stężenie pyłku ambrozji w powietrzu osiąga 40-200 ziaren/m3. Pyłki ambrozji są lekkie, dzięki czemu mogą być przenoszone przez wiatr na bardzo duże odległości. Pyłek ambrozji występuje na terenie całej Polski z mniejszym lub większym natężeniem. Warto wspomnieć jako ciekawostkę, że ambrozja bylicolistna jest najczęstszą przyczyną alergii wziewnej w Ameryce Północnej – alergenem, na który uczulonych jest nawet 10-20% Amerykanów.
Ziarna pyłku ambrozji, bez względu na to, czy pochodzą z roślin rosnących lokalnie, czy są przenoszone przez wiatr na duże odległości z innych krajów, muszą być uwzględniane jako potencjalne alergeny. Wynika to ze zmian klimatycznych, przez które coraz więcej terenów środkowej i północnej Europy będzie zasiedlanych przez te rośliny. Zasadne wydaje się więc, by włączyć ziarna pyłku ambrozji do puli alergenów w testach skórnych stosowanych w Polsce.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jakie są objawy alergii na ambrozję?
Alergia na ambrozję może dawać się we znaki osobom uczulonym w okresie od sierpnia do początku października. Warto wykonać testy alergiczne, aby zweryfikować podejrzenie alergii na ambrozję. Alergia na pyłki ambrozji może przypominać objawy przeziębienia, jednak trwa ona znacznie dłużej, niż chwilowe przeziębienie. Do symptomów alergii wziewnej na ambrozję zaliczamy:
- alergiczny nieżyt nosa,
- salwy kichania,
- świąd, podrażnienie okolic nosa,
- zaczerwienienie, pieczenie, swędzenie oczu,
- suchy kaszel,
- chrypkę, drapanie w gardle,
- pokrzywkę, podrażnienie skóry,
- napady duszności,
- uczucie osłabienia, rozbicia,
- bóle głowy,
- zmęczenie, senność.
Jak unikać ekspozycji na alergen pyłku ambrozji?
W okresie wiosny, lata i wczesnej jesieni, kiedy stale jesteśmy na zewnątrz, a pogoda jest piękna, bardzo trudno jest odseparować się od alergenów wziewnych. Mając jednak świadomość uczulenia na ambrozję można poczynić latem i jesienią pewne kroki, by ten kontakt z alergenami zredukować do niezbędnego minimum. Co konkretnie możesz wprowadzić do codziennej rutyny?
- Unikaj wieszania prania na balkonie czy w ogrodzie, by pyłki nie osiadały na tkaninach, ponieważ później, po wyschnięciu mają one bezpośredni kontakt z naszym ciałem.
- Wietrz pomieszczenia po deszczu, a także wcześnie rano lub późno wieczorem. Wówczas stężenie pyłków w powietrzu jest najmniejsze.
- Wychodząc na zewnątrz zabierz ze sobą okulary – chronią one oczy przed wnikaniem alergenów.
- Sprawdzaj kalendarz pylenia i alerty pyłkowe dla swojej miejscowości, by ograniczyć przebywanie na zewnątrz wówczas, gdy stężenie pyłków jest najwyższe.
- Po przebywaniu na zewnątrz weź prysznic, zmień ubranie na czyste. Oczy możesz przemyć roztworem soli fizjologicznej.
- Podczas podróży autem używaj klimatyzacji zamiast otwierać okna – zapobiegniesz przedostawaniu się dużej ilości pyłków do wnętrza samochodu.
- Stosuj preparaty z ektoiną na alergię – pomogą one w łagodzeniu nieprzyjemnych objawów.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Alergia na ambrozję – jak łagodzić jej objawy?
Alergik zazwyczaj ma w domowej apteczce kilka preparatów, które na wypadek pojawienia się objawów alergii można szybko zaaplikować po to, by poczuć się lepiej bez konieczności wychodzenia do apteki. Co powinno się znaleźć w takiej apteczce? Poniżej kilka przykładów!
Krople do oczu z ektoiną
W przypadku wystąpienia objawów alergicznego zapalenia spojówek warto zastosować krople do oczu z ektoiną. Skutecznie łagodzą swędzenie, pieczenie czy łzawienie oczu, powstałe w wyniku podrażnienia przez alergeny. Dzięki zastosowaniu kropli do oczu z ektoiną objawy alergicznego zapalenia spojówek nie będą aż tak dotkliwe. Krople zmniejszają zaczerwienienie oczu, a także nawilżają ich powierzchnię.
Spray do nosa z ektoiną
Objawy alergicznego nieżytu nosa skutecznie można zmniejszyć stosując spray do nosa z ektoiną. Katar alergiczny niesie za sobą szereg nieprzyjemnych objawów, takich jak salwy kichania, świąd i zaczerwienienie nosa i jego okolic, a także przekrwienie błony śluzowej. Stan zapalny błony śluzowej nosa może skutecznie utrudnić alergikowi codzienne funkcjonowanie. Nadmiar wydzieliny może spływać po tylnej ścianie gardła i podrażniać drogi oddechowe. Aby temu zapobiec, warto zastosować spray do nosa z ektoiną, który nawilża błonę śluzową nosa i przyczynia się do zmniejszenia zalegającej w nim wydzieliny.
Sól fizjologiczna do inhalacji
Jest ona nieoceniona w łagodzeniu objawów alergii wziewnej. Inhalacje na alergię z soli fizjologicznej z kwasem hialuronowym i ektoiną wspomagają nawilżanie błony śluzowej dróg oddechowych osoby uczulonej. Ponadto inhalowanie wspomaga procesy oczyszczania układu oddechowego z alergenów, które się do niego przedostały z powietrza. Warto więc zastosować izotoniczny roztwór chlorku sodu z ektoiną i kwasem hialuronowym (NaCl 0,9%). Ochronna warstwa wodna wytworzona dzięki ektoinie skutecznie zapobiega osiadaniu pyłków na ścianach dróg oddechowych alergika. Kwas hialuronowy to polisacharyd o właściwościach zbliżonych do właściwości ektoiny. Ma wysoką zdolność wiązania wody – jedna jego cząsteczka jest w stanie związać aż 250 cząsteczek wody. Dzięki temu jest szeroko wykorzystywany w medycynie, ale również w kosmetologii. Sól fizjologiczna z dodatkiem ektoiny i kwasu hialuronowego ma więc wyższe zdolności nawilżające, co pozytywnie wpływa na śluzówkę dróg oddechowych.
Sól fizjologiczna do przemywania oczu
Roztwór soli fizjologicznej to uniwersalny preparat do przemywania ran i nie tylko. Można stosować go na rany powstałe zarówno u małych dzieci, dorosłych, jak i osób starszych. Ten uniwersalny preparat może posłużyć również do przemywania oczu po kontakcie z alergenem. Roztwór soli fizjologicznej działa oczyszczająco, wypłukuje pyłki i redukuje podrażnienia.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Alergia na ambrozję – jak ją leczyć?
Jeśli łagodzenie objawów alergii na pyłki ambrozji bylicolistnej okaże się niewystarczające ze względu na wysokie stężenie alergenów w powietrzu – można sięgnąć po leki przeciwhistaminowe. Reakcja alergiczna wiąże się każdorazowo z wyrzutem histaminy – neuroprzekaźnika w ośrodkowym układzie nerwowym. Histamina uwalnia się podczas kontaktu z alergenem, a alergik może to odczuć po pojawiających się niedługo później objawach alergii, takich jak wodnisty katar, swędzenie i pieczenie oczu, napadowe kichanie czy duszący kaszel. Leki przeciwhistaminowe przyjmuje się po to, by zahamować wystąpienie powyższych objawów w organizmie. Mają za zadanie blokować receptory histaminowe H1, udaremniając histaminie przyłączanie się do nich, co w konsekwencji nie pozwala na rozwinięcie się reakcji alergicznej. Wszystkie te mechanizmy składają się na skuteczne wyciszenie reakcji alergicznej.
Zdiagnozowani alergicy, którzy poddali się testom skórnym i wiedzą, jakie alergeny pyłku roślin powodują u nich reakcję alergiczną, mogą poddać się immunoterapii alergenowej, potocznie nazywanej odczulaniem. Do odczulania kwalifikuje pacjenta alergolog. Polega ono na wprowadzaniu do organizmu alergenu w rosnących dawkach. Terapia jest rozłożona w czasie i ma na celu budowanie odporności organizmu na kontakt z czynnikiem uczulającym. Lekarz może zadecydować o rozpoczęciu odczulania najwcześniej u dzieci, które ukończyły dwa lata.
Alergia na ambrozję – podsumowanie
Ambrozja jest gatunkiem napływowym, pochodzącym z Ameryki Północnej. Jest rośliną silnie uczulającą, która porasta pola uprawne i nieużytki, miejsca ciepłe i słoneczne. Występuje coraz powszechniej nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie Północnej. Pyłek ambrozji ma właściwości silnie uczulające. W okresie pylenia ambrozji warto postarać się zastosować pewne rutyny, które pozwolą ograniczyć kontakt z alergenem.
Ulgę na co dzień może przynieść stosowanie preparatów z ektoiną, która jest związkiem chemicznym wytwarzanym przez bakterie ekstremofilne. Pomaga ona przetrwać tym organizmom w trudnych warunkach, tworząc wokół organelli komórek ochronną warstwę wodną, mocno nawilżającą i zapobiegającą utracie wody. To właśnie te właściwości ektoiny skutecznie pomagają nawilżać błony śluzowe i wspomagają regenerację komórek, stąd też warto sięgać po produkty zawierające ektoinę.
Bibliografia:
- Rapiejko P., Alergeny pyłku roślin, Alergeny pyłku ambrozji, Medical Education 2012, str. 10-15.
- Dadas-Stasiak E., Kalicki B., Jung A., Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii, Pediatr Med Rodz 2010, 6 (2), p. 92-99.
- Majkowska-Wojciechowska B., Pyłek roślin i alergeny sezonowe w Polsce, Alergia Astma Immunologia 2016, 21 (1): 5-15.
- Jura-Szołtys E., Rogala B., Immunoterapia w alergiach sezonowych, Alergia Astma Immunologia 2016, 21 (1): 44-48.