- Alergia wiosną u dzieci objawiają się przede wszystkim katarem, kichaniem, łzawieniem oczu oraz świądem nosa i oczu, a ich diagnostyka opiera się na wywiadzie lekarskim, testach skórnych oraz badaniach krwi na obecność przeciwciał IgE.
- Leczenie alergii sezonowych u dzieci powinno być kompleksowe i obejmować zarówno unikanie alergenów, stosowanie leków przeciwhistaminowych, kropli do oczu czy sprayów do nosa, jak również edukację dziecka i rodziców na temat profilaktyki, ze szczególnym uwzględnieniem monitorowania kalendarza pylenia.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Katar, kichanie i łzawienie oczu u dziecka – przyczyny
Wiosenne dolegliwości u dzieci mogą mieć różne podłoże. Najczęstszą przyczyną sezonowych objawów alergicznych jest nadwrażliwość na pyłki roślin – drzew, traw czy chwastów. Każda z tych grup roślin ma swój okres pylenia, co sprawia, że objawy mogą pojawiać się w różnych momentach wiosny i lata. Wczesną wiosną (marzec-kwiecień) najbardziej dokuczliwe są pyłki drzew, jak brzoza, olcha czy leszczyna. W późniejszym okresie (maj-lipiec) dominują pyłki traw, a pod koniec lata (sierpień-wrzesień) – bylicy i innych chwastów.
Poza pyłkami roślin przyczyną podobnych objawów mogą być także zarodniki grzybów pleśniowych, między innymi Cladosporium i Alternaria, które uwalniają się do powietrza szczególnie po deszczu i w wilgotnych warunkach. U dzieci często występuje również nadwrażliwość na roztocze kurzu domowego, które choć obecne przez cały rok, mogą nasilać objawy w okresie wiosennych porządków.
Objawy alergii sezonowych u dzieci: na co zwrócić uwagę?
Alergie sezonowe u dzieci mogą manifestować się na różne sposoby, jednak pewne objawy są szczególnie charakterystyczne. Do najczęstszych symptomów należą:
- Katar alergiczny (alergiczny nieżyt nosa) – wodnista wydzielina z nosa, uczucie zatkanego nosa, świąd w nosie prowadzący do częstego pocierania (tzw. „alergiczny salut”), kichanie w seriach.
- Alergiczne zapalenie spojówek – zaczerwienienie oczu, łzawienie, świąd, obrzęk powiek, nadwrażliwość na światło. Dzieci często pocierają oczy, co może prowadzić do pogorszenia objawów.
- Kaszel – suchy, szczekający, nasilający się w nocy lub po wysiłku, niekiedy prowadzący do duszności, szczególnie u dzieci z tendencją do astmy.
- Zmiany skórne – nasilenie atopowego zapalenia skóry, pokrzywka, świąd skóry.
- Objawy ogólne – zmęczenie, rozdrażnienie, problemy z koncentracją, zaburzenia snu, brak apetytu.
U młodszych dzieci objawy mogą być mniej typowe – maluch może być marudny, pocierać nos i oczy, mieć trudności z jedzeniem czy spaniem. Starsze dzieci potrafią już opisać swoje dolegliwości, ale mogą bagatelizować problem, szczególnie jeśli objawy nie są bardzo nasilone. Na alergię sezonową warto zwrócić szczególną uwagę, jeśli objawy pojawiają się o podobnej porze każdego roku, nasilają się podczas pobytu na zewnątrz, a ustępują w pomieszczeniach z klimatyzacją lub po deszczu (który „zmywa” pyłki z powietrza).
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak rozpoznać alergię u dziecka? Testy i diagnostyka
Właściwa diagnostyka alergii sezonowych u dzieci jest kluczowa dla skutecznego leczenia. Proces zazwyczaj rozpoczyna się od dokładnego wywiadu medycznego, w którym pediatra lub alergolog zbiera informacje o objawach dziecka, ich nasileniu, okresie występowania oraz czynnikach, które je łagodzą lub nasilają.
Kolejnym krokiem są zazwyczaj testy alergiczne, które mogą być przeprowadzone różnymi metodami:
- Testy skórne (punktowe) – najczęściej stosowana metoda, polegająca na naniesieniu kropli roztworu zawierającego podejrzany alergen na skórę przedramienia lub pleców, a następnie nakłuciu naskórka. Wynik odczytuje się po 15-20 minutach, obserwując reakcję skórną (bąbel, zaczerwienienie).
- Testy z krwi – polegają na oznaczeniu poziomu swoistych przeciwciał IgE skierowanych przeciwko konkretnym alergenom. Są szczególnie przydatne, gdy wykonanie testów skórnych nie jest możliwe (np. przy zmianach skórnych, przyjmowaniu leków antyhistaminowych).
- Testy prowokacyjne – rzadziej stosowane u dzieci, polegają na podaniu podejrzanego alergenu (np. w formie wziewnej) i obserwacji, czy wywołuje objawy. Ze względu na ryzyko silnej reakcji, wykonuje się je w warunkach szpitalnych.
Wiosenne kichanie, kaszel i łzawienie oczu – leczenie objawowe
Leczenie alergii sezonowych u dzieci ma na celu przede wszystkim złagodzenie objawów i poprawę jakości życia. Podejście terapeutyczne powinno być kompleksowe i dostosowane do wieku dziecka oraz nasilenia objawów.
Co na katar sienny dla dziecka?
W leczeniu alergicznego nieżytu nosa u dzieci stosuje się przede wszystkim:
- Płukanie nosa – prosta, ale skuteczna metoda oczyszczania błony śluzowej z alergenów i nadmiaru wydzieliny. Do płukania stosuje się sól fizjologiczną (0,9% NaCl) lub gotowe preparaty wody morskiej.
- Lekko hipertoniczne krople do nosa z ektoiną, które utrzymują właściwe nawilżenie błony śluzowej nosa i zapobiegają wnikaniu alergenów.
- Leki przeciwhistaminowe – dostępne w formie syropów, tabletek lub kropli.
- Kromony – leki stabilizujące komórki tuczne, mniej skuteczne od wyżej wymienionych, ale o bardzo dobrym profilu bezpieczeństwa, stosowane głównie u młodszych dzieci.
Co na alergiczne zapalenie spojówek dla dziecka?
W przypadku objawów ocznych pomocne są:
- Krople do oczu z ektoiną – szybko (w zaledwie 30 sekund) skutecznie łagodzą zaczerwienienie, swędzenie i łzawienie oczu,
- Krople przeciwhistaminowe do oczu – zmniejszają świąd, łzawienie i zaczerwienienie oczu. Dla dzieci zalecane są preparaty zawierające olopatadynę, ketotifen czy azelastynę,
- Sztuczne łzy – nawilżają i przepłukują oczy, usuwając alergeny i łagodząc podrażnienia.
Co na kaszel alergiczny u dziecka?
Kaszel alergiczny bywa trudny do opanowania. W jego leczeniu stosuje się:
- Inhalacje z soli fizjologicznej – nawilżają i oczyszczają drogi oddechowe,
- Syropy przeciwkaszlowe – należy stosować ostrożnie, po konsultacji z lekarzem, gdyż nie zawsze są wskazane przy kaszlu alergicznym.
- Leki przeciwhistaminowe – pomagają zarówno w przypadku kaszlu, jak i innych objawów alergii.
We wszystkich przypadkach kluczowe znaczenie ma regularne stosowanie zaleconych leków, często w sposób zapobiegawczy, jeszcze przed pojawieniem się objawów lub ich nasileniem.
Alergie sezonowe u dzieci – jak przetrwać sezon pylenia?
Poza farmakoterapią istnieje wiele działań profilaktycznych, które mogą znacząco zmniejszyć narażenie dziecka na alergeny i złagodzić objawy alergii sezonowej:
- Monitorowanie kalendarza pylenia – śledzenie informacji o stężeniu pyłków w powietrzu pozwala przewidzieć, kiedy objawy mogą się nasilić. Obecnie dostępne są aplikacje mobilne, które dostarczają takich informacji.
- Ograniczenie aktywności na zewnątrz – w dni o wysokim stężeniu pyłków warto ograniczyć czas spędzany przez dziecko na dworze, szczególnie w godzinach największego stężenia pyłków (zazwyczaj rano i przy suchej, wietrznej pogodzie).
- Odpowiednia higiena – codzienny prysznic i mycie włosów po powrocie do domu, zmiana ubrań noszonych na zewnątrz, częste pranie pościeli w wysokiej temperaturze.
- Unikanie suszenia prania na zewnątrz – pyłki mogą osiadać na wilgotnych tkaninach.
Bibliografia
1. Kaczmarski, M. (2018). Pyłkowo-pokarmowe reakcje krzyżowe a atopowo-alergiczne zmiany skórne u dzieci i młodzieży. Dermatologia po Dyplomie. Dostęp online: https://podyplomie.pl/dermatologia/29634,pylkowo-pokarmowe-reakcje-krzyzowe-a-atopowo-alergiczne-zmiany-skorne-u-dzieci-i-mlodziezy
2. Emeryk, A., Emeryk-Maksymiuk, J., & Janeczek, K. (2019). New guidelines for the treatment of seasonal allergic rhinitis. Postępy Dermatologii i Alergologii, 36(3), 255–260. Dostęp online https://doi.org/10.5114/ada.2018.75749
3. Lakhani, N., North, M., & Ellis, A. K. (2012). Clinical manifestations of allergic rhinitis. Journal of Allergy Therapy, S5(007). Dostęp online: https://doi.org/10.4172/2155-6121.S5-007