Czym się różnią kaszel suchy i mokry?
Kaszel to odruch obronny organizmu, który jest potrzebny do oczyszczenia dróg oddechowych. Pojawia się w reakcji np. na ciało obce, pył, gaz, a także w trakcie infekcji. Rozwijający się podczas niej stan zapalny podrażnia zakończenia nerwowe w drogach oddechowych, które odpowiadają za przenoszenie bodźców do ośrodka kaszlu w mózgu.
W czasie infekcji w oskrzelach może dojść do nadmiernej produkcji kleistej wydzieliny, której trudno się pozbyć. Pojawia się wtedy kaszel mokry, który pozwala ją odkrztusić. Zalegający, gęsty śluz sprzyja rozwojowi nadkażenia bakteryjnego, dlatego głównym celem leczenia mokrego kaszlu jest jego upłynnienie. Dzięki temu będzie łatwiejszy do usunięcia.
Z kolei kaszel suchy pojawia się wtedy, kiedy w czasie infekcji nie produkuje się nadmiar wydzieliny. Nie przynosi on żadnych korzyści – nie ma czego odkrztuszać, więc kaszel jest nieprzydatny i jeśli jest bardzo uciążliwy, można go hamować lekami przeciwkaszlowymi. Kaszel suchy męczy mięśnie klatki piersiowej, a także wysusza i podrażnia śluzówkę dróg oddechowych.
Jak odróżnić kaszel suchy od mokrego?
Suchy kaszel jest chrapliwy i męczący. Często pojawia się napadowo, ale nie towarzyszy mu odkrztuszanie śluzu. Zazwyczaj nasila się wieczorem. Kaszel mokry jest natomiast bardziej intensywny rano, ponieważ w nocy w oskrzelach gromadzi się sporo flegmy, której trzeba się pozbyć. Jest zwykle mniej męczący niż suchy.
Zmniejsza suchy, drażniący kaszel, intensywnie nawilża drogi oddechowe.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Roztwór do inhalacji szczególnie polecany osobom wrażliwym na wyższe stężenie chlorku sodu.
Inhalacje na suchy kaszel
Celem inhalacji na suchy kaszel jest przede wszystkim nawilżenie dróg oddechowych oraz łagodzenie bodźców drażniących zakończenia nerwowe. Stosowane w tym celu roztwory są izotoniczne – mają takie samo stężenie, jak płyny w tkankach organizmu. Należy do nich sól fizjologiczna, czyli roztwór chlorku sodu (NaCl) w stężeniu 0,9%.
Oprócz tego w ampułkach do inhalacji znajdziesz też dodatkowe składniki. Do łagodzenia suchego kaszlu sprawdzą się:
- ektoina– to substancja o działaniu o działaniu intensywnie nawilżającym. Łagodzi stany zapalne i stabilizuje nabłonek dróg oddechowych. Dodatkowo wiąże wodę na swojej powierzchni, przez co wzmacnia barierę ochronną przed czynnikami drażniącymi, a także chroni śluzówkę przed wyschnięciem;
- kwas hialuronowy – to silnie nawilżający składnik, który również wiąże cząsteczki wody. Dzięki temu nawilża błonę śluzową dróg oddechowych i zapobiega jej dalszemu wysuszaniu.
Inhalacje na suchy kaszel mogą być stosowane nawet u najmłodszych pacjentów. Wspomniane wyżej substancje są bezpieczne dla dzieci już od 1. dnia życia. Inhalacje z soli fizjologicznej możesz wykonywać do 4. razy na dobę.
Inhalacje na mokry kaszel
W mokrym kaszlu inhalacje pomagają pozbyć się wydzieliny z oskrzeli. W tym celu stosuje się preparaty, które zmniejszają jej lepkość i gęstość, dzięki czemu jest łatwiejsza do odkrztuszenia. Możesz wykorzystać do tego roztwory hipertoniczne chlorku sodu. Mają one wyższe stężenie (zazwyczaj 1,5-3%) niż płyny w tkankach organizmu. To wymusza przepływ wody z mniej do bardziej stężonego roztworu, czyli w praktyce z komórek do światła dróg oddechowych. To nie tylko rozrzedza zalegającą tam wydzielinę, ale też zmniejsza obrzęk śluzówki.
Do inhalacji na kaszel mokry wykorzystuje się roztwory 3% NaCl, które również znajdziesz pojedynczo lub z dodatkiem składników wzmacniających ich działanie. Jednym z nich jest ektoina, której nawilżające działanie jest pomocne w każdym rodzaju kaszlu.
Walkę z mokrym kaszlem ułatwi też N-acetylocysteina. To substancja, którą możesz kojarzyć z syropów i tabletek wykrztuśnych. W formie inhalacji podaje się ją precyzyjnie w miejsce, w którym jej działanie jest potrzebne. N-acetylocysteina wpływa bezpośrednio na śluz. Rozrywa obecne w nim wiązania disiarczkowe, które odpowiadają za jego gęstość i kleistą konsystencję.
Hipertoniczne roztwory soli również mogą być stosowane u maluchów od 1. dnia życia, a N-acetylocysteina jest bezpieczna już od 2. roku życia. Inhalacje z jej wykorzystaniem możesz powtarzać 2 razy na dobę, najpóźniej 3-4 godziny przed snem. W trakcie zabiegu czasem czuć siarkowy zapach, który jest naturalny i wynika z budowy N-acetylocysteiny.
Przed inhalacją sprawdź w ulotce wybranego preparatu, do jakiego typu inhalatora jest przeznaczony. Sól fizjologiczna może być stosowana we wszystkich urządzeniach, ale np. kwas hialuronowy ma zbyt duże cząstki dla inhalatorów ultradźwiękowych i siateczkowych. Pamiętaj też, żeby umyć dziecku buzię po każdej inhalacji, nawet tej wykonanej solą fizjologiczną. Chlorek sodu pozostawiony zbyt długo na delikatnej skórze malucha może ją podrażnić.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Źródła:
- Tran, B. H., Dao, V. A., Bilstein, A., Unfried, K., Shah-Hosseini, K., & Mösges, R. (2019). Ectoine-containing inhalation solution versus saline inhalation solution in the treatment of acute bronchitis and acute respiratory infections: a prospective, controlled, observational study. BioMed research international, 2019.
- Krenke, K., Doniec, Z., Mastalerz-Migas, A., Mazurek, H., Bieńkowski, P., Jackowska, T., & Kulus, M. (2022). Zalecenia postępowania diagnostyczno – terapeutycznego w kaszlu u dzieci – aktualizacja. Lekarz POZ, 8(3): 173-192.
- Jędrzejek, M., Pokorna-Kałwak, D., & Mastalerz-Migas, A. (2020). Praktyczne zastosowanie leków mukoaktywnych. Lekarz POZ, 1: 14-19.
- Elkins, M. R., & Bye, P. T. (2011). Mechanisms and applications of hypertonic saline. Journal of the Royal Society of Medicine, 104(1): 2-5.