Jak może wyglądać uczulenie na dłoniach?
Uczulenie na dłoniach u dziecka przeważnie ma postać drobnych czerwonych wyprysków, które zlewają się w większe plamy i wywołują silny świąd, a czasami również pieczenie. U części małych pacjentów pojawiają się także grudki, czyli uniesione zmiany wyczuwalne pod dotykiem o różnych odcieniach – od białego do intensywnie czerwonego lub niebolesne bąble w dowolnych rozmiarach i kształtach. Zdarza się, że wysypce towarzyszy suchość, szorstkość, obrzęk i łuszczenie się skóry.
Trzeba pamiętać, że wysypki, pęcherze i zaczerwienienia występują również w chorobach zakaźnych – w przebiegu infekcji wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, dlatego nigdy nie analizuje się ich osobno. Zawsze należy wziąć pod uwagę inne objawy, jeśli występują.
Uczulenie na dłoniach u dziecka a alergia
Uczulenie na dłoniach u dzieci ma związek z alergią, czyli z nadwrażliwością układu immunologicznego, który silnie reaguje na nieszkodliwe bodźce zewnętrzne. U osób zdrowych te bodźce nie wywołują żadnych objawów, a u tych z alergią powodują nieprzyjemne symptomy.
Zmiany skórne mogą się pojawić w wyniku:
- alergii pokarmowej – występują po spożyciu pokarmu, który zawiera uczulających składnik, np. jajka, mleko krowie, orzechy, owoce morza czy seler; zazwyczaj obejmują całe ciało, w tym zewnętrzne części dłoni i przypominają poparzenie przez pokrzywę;
- alergii wziewnej – występują po kontakcie z alergenem wziewnym, np. pyłkami traw; tak jak zmiany w alergii pokarmowej obejmują całe ciało, w tym zewnętrzne części dłoni i przypominają poparzenie przez pokrzywę;
- alergii kontaktowej – występują po kontakcie skóry z haptenami, czyli drobnocząsteczkowymi substancjami, które przenikają przez barierę naskórkową i wnikają do organizmu; haptenami mogą być metale, lipidy zawarte w kosmetykach, leki; zmiany pojawiają się wyłącznie tam, gdzie skóra miała styczność z alergenem;
- alergii na leki – występują po przyjęciu leku; właściwości uczulające mogą mieć niektóre antybiotyki, kwas acetylosalicylowy, a nawet niesteroidowe leki przeciwzapalne; zazwyczaj zmiany obejmują całe ciało;
- alergii na słońce – występują po wystawieniu skóry na działanie promieni słonecznych i są objawem fotodermatozy; pojawiają się na odsłoniętych częściach ciała, w tym również na dłoniach;
- alergii na jad owadów – występują po ugryzieniu owada i obejmują okolice miejsca ukąszenia.
Z ektoiną
prosto z natury
Uczulenie na dłoniach u dziecka – choroby zakaźne
Zmiany skórne na dłoniach czasami są jednym z objawów choroby zakaźnej. Jeśli pojawiają się wyłącznie na dłoniach i stopach, mogą być wywołane przez wirus Coxsackie i świadczyć o chorobie bostońskiej popularnie nazywanej bostonką. Bostonka dotyka głównie dzieci do 10. roku życia. Zaczyna się pogorszeniem samopoczucia, zmniejszeniem apetytu oraz bólem gardła. Tym symptomom rzadko towarzyszy gorączka, a jeśli się pojawia, ustępuje samoistnie w ciągu 48 godzin. Po kilku dniach obserwuje się wysypkę w postaci płaskich czerwonych plam, czasami również pęcherzyków na dłoniach i podeszwach stóp. Pęcherzyki u niektórych dzieci występują także w jamie ustnej i powodują powstawanie nadżerek przypominających afty.
Drobna wysypka na dłoniach może świadczyć również o różyczce, czyli chorobie wirusowej wywoływanej przez wirus Rubella virus. Różyczkaobjawia się drobnoplamistymi lub plamisto-grudkowymi bladoróżowymi zmianami na całym ciele, których pojawienie się poprzedzają objawy ogólne takie jak gorączka i osłabienie. Wysypka współwystępuje z powiększeniem i tkliwością węzłów chłonnych.
Zdarza się również, że zmiany, które pierwotnie brane były za uczulenie, okazują się być ospą. Charakterystycznym objawem ospy są bowiem swędzące krostki, z czasem przekształcające się w pęcherze wypełnione płynem surowiczym. Wypryski pojawiają się na całym ciele, w tym na dłoniach – na wierzchniej części, na palcach i między palcami.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Kiedy uczulenie na dłoniach wymaga konsultacji lekarskiej? Do specjalisty należy się zgłosić wtedy, gdy symptomy nie ustępują przez dłuższy czas albo stale się nasilają. Jeśli dziecko odczuwa np. uporczywy świąd i rozdrapuje skórę, nie należy dłużej czekać, bo może dojść do nadkażenia bakteryjnego, które bywa niebezpieczne.
Wskazaniem do wizyty są także objawy ogólne takie jak gorączka, dreszcze czy ból, które towarzyszą wysypce, ponieważ zazwyczaj świadczą o rozwoju stanu zapalnego wywołanego infekcją.
Jak leczy się uczulenie na dłoniach?
W jaki sposób leczy się uczulenie na dłoniach u dzieci? To zależy od przyczyny problemu. Jeśli wysypka jest objawem alergii, zaleca się przede wszystkim unikanie kontaktu z alergenem oraz stosowanie miejscowo lub doustnie leków przeciwhistaminowych hamujących reakcję alergiczną. Warto również włączyć do codziennej pielęgnacji produkty zawierające ektoinę, które łagodzą i nawilżają wrażliwą skórę.
Jeżeli zmiany są wywołane przez infekcję wirusową, wdraża się leczenie objawowe mające na celu ograniczenie świądu i zmniejszenie stanu zapalnego. W niektórych przypadkach konieczne jest także podawanie leków antyhistaminowych oraz leków przeciwgorączkowych. Gdy zaś dojdzie do nadkażenia bakteryjnego, należy zastosować antybiotyk.
Podsumowując, uczulenie na dłoniach u dziecka jest objawem alergii. Może być spowodowane przez alergię kontaktową, np. na nikiel lub barwniki, wziewną np. na pyłki traw lub grzyby pleśniowe, pokarmową np. na mleko krowie lub orzechy, na jad owadów, na słońce lub na leki. Przeważnie przybiera formę swędzącej wysypki, która zlewa się w większe plamy. Zdarza się jednak, że tę wysypkę można pomylić ze zmianami skórnymi występującymi w chorobie bostońskiej, ospie albo różyczce. Jeśli krostki są wywołane przez alergię, stosuje się leki antyhistaminowe i zaleca odpowiednią pielęgnację produktami zawierającymi ektoinę. Jeżeli zaś to objaw zakażenia wirusowego, podaje się preparaty zmniejszające stan zapalny i łagodzące świąd.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Bibliografia
1. Szczepańska-Putz M., Wysypki w przebiegu chorób zakaźnych, [w:] Pediatria, pod red. W. Kawalec, R. Grenda, M. Kulusa, Warszawa 2013.
2. Cohen B. A., Dermatologia Pediatryczna, Wrocław 2006.