- Po zimie organizm dziecka często zmaga się z niedoborami witamin i minerałów, co dodatkowo osłabia jego naturalne mechanizmy obronne.
- Rodzice często stają przed wyzwaniem, jak skutecznie chronić swoje pociechy przed wiosennymi infekcjami.
Najczęstsze wiosenne infekcje u dzieci
Czy istnieją sprawdzone metody wzmacniania odporności? Jakie suplementy mogą wspierać układ immunologiczny dziecka? Kiedy objawy powinny zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza? Te pytania nurtują wielu opiekunów, szczególnie gdy w przedszkolu czy szkole pojawia się kolejna fala przeziębień.
Okres wiosenny charakteryzuje się zwiększoną zachorowalnością wśród dzieci na różnego rodzaju infekcje. Wynika to z kilku czynników, takich jak zmienne warunki atmosferyczne, większa aktywność wirusów i bakterii w środowisku oraz wzmożony kontakt z rówieśnikami po okresie zimowym. Do najczęstszych infekcji wiosennych u dzieci należą:
Infekcje górnych dróg oddechowych
Przeziębienie, zapalenie gardła, zapalenie ucha środkowego czy zapalenie zatok to jedne z najczęstszych dolegliwości u dzieci w okresie wiosennym. Wywoływane są głównie przez wirusy, rzadziej przez bakterie. Charakteryzują się kaszlem, katarem, bólem gardła, a czasem także podwyższoną temperaturą ciała.
Infekcje żołądkowo-jelitowe
Wraz z ociepleniem aktywizują się patogeny jelitowe, które mogą powodować biegunkę, wymioty, bóle brzucha i utratę apetytu. Szczególnie niebezpieczne są rotawirusy, norowirusy oraz niektóre bakterie, jak Salmonella czy E. coli.
Choroby zakaźne wieku dziecięcego
Wiosną często obserwuje się wzrost zachorowań na takie choroby jak ospa wietrzna, szkarlatyna czy odra. Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym są szczególnie narażone ze względu na bliski kontakt z rówieśnikami.
Zapalenie spojówek
Zarówno infekcyjne (wirusowe, bakteryjne), jak i alergiczne zapalenie spojówek jest częstym problemem wiosennym. Objawia się zaczerwienieniem, swędzeniem i łzawieniem oczu oraz występowaniem wydzieliny z oka.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak odróżnić objawy wiosennej infekcji u dziecka od alergii?
Rozróżnienie między infekcją a alergią sezonową może być wyzwaniem dla rodziców, ponieważ niektóre objawy są podobne. Istnieją jednak charakterystyczne cechy, które mogą pomóc w prawidłowej identyfikacji problemu:
Cechy charakterystyczne infekcji
- Nagły początek objawów,
- Gorączka lub podwyższona temperatura ciała (powyżej 37,5°C),
- Gęsta, żółta lub zielona wydzielina z nosa,
- Kaszel produktywny (mokry, z odkrztuszaniem wydzieliny),
- Ból gardła, często z trudnościami w przełykaniu,
- Ogólne osłabienie, brak apetytu, senność,
- Ból głowy, mięśni lub stawów,
- Objawy ustępują zazwyczaj po 7-14 dniach,
- Możliwe współwystępowanie wymiotów lub biegunki,
Cechy charakterystyczne alergii sezonowej
- Stopniowy rozwój objawów, często związany z ekspozycją na pyłki roślin,
- Brak gorączki,
- Wodnista, przezroczysta wydzielina z nosa,
- Suchy, nawracający kaszel (szczególnie w nocy),
- Świąd nosa, oczu, podniebienia lub uszu,
- Częste kichanie, zwłaszcza seriami,
- Czerwone, swędzące, łzawiące oczy,
- Objawy mogą utrzymywać się tygodniami lub miesiącami (przez cały sezon pylenia),
- Nasilenie objawów na świeżym powietrzu, szczególnie w słoneczne, wietrzne dni,
- Poprawa po zastosowaniu leków przeciwalergicznych,
W przypadku wątpliwości co do charakteru objawów warto skonsultować się z pediatrą.
Suplementy wspierające odporność dziecka wiosną – co warto wiedzieć?
Choć podstawą budowania odporności u dzieci jest zbilansowana dieta i aktywność fizyczna, w wielu przypadkach suplementacja może stanowić cenne uzupełnienie codziennej profilaktyki.
Witamina D a odporność u dzieci w okresie wiosennym
Witamina D odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Choć głównym źródłem tej witaminy jest synteza skórna pod wpływem promieni słonecznych, po zimie wiele dzieci zmaga się z jej niedoborem.
Rola witaminy D w budowaniu odporności:
- Reguluje działanie komórek odpornościowych
- Stymuluje produkcję peptydów przeciwdrobnoustrojowych
- Moduluje odpowiedź immunologiczną, zapobiegając nadmiernym reakcjom zapalnym
- Wspiera funkcje barier ochronnych organizmu (skóra, błony śluzowe)
Probiotyki i prebiotyki w budowaniu odporności malucha
Mikrobiom jelitowy odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu odporności. Aż 70-80% komórek układu immunologicznego znajduje się w jelitach, dlatego dbałość o zdrową mikroflorę jest istotnym elementem profilaktyki infekcji.
Korzyści ze stosowania probiotyków i prebiotyków:
- Wzmacniają barierę jelitową, utrudniając wnikanie patogenów
- Konkurują z drobnoustrojami chorobotwórczymi o składniki odżywcze i miejsca adhezji
- Produkują substancje o działaniu przeciwdrobnoustrojowym
- Stymulują układ odpornościowy do prawidłowych reakcji
Wśród naturalnych prebiotyków warto wymienić inulinę, która często łączona jest z laktoferyną w suplementach diety.
Miód manuka na odporność u dziecka
Miód manuka, pochodzący od pszczół zbierających nektar z krzewu manuka (Leptospermum scoparium) rosnącego głównie w Nowej Zelandii, zyskał uznanie ze względu na swoje wyjątkowe właściwości zdrowotne.
Właściwości miodu manuka wspierające odporność:
- Działanie przeciwbakteryjne
- Właściwości przeciwwirusowe
- Działanie przeciwzapalne
- Wspomaganie gojenia się błon śluzowych
- Łagodzenie objawów infekcji górnych dróg oddechowych
Ekstrakt z czarnego bzu, aronii i korzenia traganka na odporność
Ekstrakty roślinne od wieków wykorzystywane są w tradycyjnej medycynie do wzmacniania odporności. Współczesne badania potwierdzają skuteczność wielu z nich w łagodzeniu objawów infekcji i wspieraniu układu immunologicznego.
Czarny bez (Sambucus nigra):
- Bogaty w antocyjany o działaniu przeciwutleniającym
- Wykazuje właściwości przeciwwirusowe, szczególnie wobec wirusów grypy
- Zmniejsza nasilenie i czas trwania objawów przeziębienia
- Wspiera prawidłową odpowiedź immunologiczną
Aronia (Aronia melanocarpa):
- Zawiera rekordowe ilości polifenoli i antocyjanów
- Wykazuje silne działanie przeciwutleniające
- Ma właściwości przeciwzapalne
Korzeń traganka (Astragalus membranaceus):
- Tradycyjnie stosowany w medycynie chińskiej jako adaptogen
- Stymuluje produkcję białych krwinek
- Wspiera organizm w walce z infekcjami wirusowymi
Selen i beta-glukan na odporność u dzieci
Niektóre mikroelementy i specyficzne związki biologicznie czynne odgrywają istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego.
Selen:
- Niezbędny do produkcji enzymów antyoksydacyjnych
- Wspiera działanie leukocytów (białych krwinek)
- Reguluje odpowiedź immunologiczną
- Niedobór selenu wiąże się z osłabieniem odporności i zwiększonym ryzykiem infekcji
Beta-glukany:
- Naturalne polisacharydy występujące m.in. w ścianach komórkowych drożdży i grzybów
- Aktywują makrofagi i inne komórki układu odpornościowego
- Wykazują działanie przeciwinfekcyjne i przeciwzapalne
Kiedy skonsultować się z lekarzem w przypadku wiosennej infekcji?
Większość wiosennych infekcji u dzieci ma łagodny przebieg i ustępuje samoistnie po kilku dniach. Istnieją jednak sytuacje, które wymagają pilnej konsultacji lekarskiej. Rodzice powinni być czujni i reagować, gdy pojawią się niepokojące objawy takie jak:
- Wysoka gorączka
- Problemy z oddychaniem
- Odwodnienie
Bibliografia
- Gombart AF, Pierre A, Maggini S. „A Review of Micronutrients and the Immune System–Working in Harmony to Reduce the Risk of Infection.” Nutrients, 14(1), 236. https://www.mdpi.com/2072-6643/12/1/236
- Hawkins J, Baker C, Cherry L, Dunne E. „Black Elderberry (Sambucus nigra) Supplementation Effectively Treats Upper Respiratory Symptoms: A Meta-analysis of Randomized, Controlled Clinical Trials.” Complementary Therapies in Medicine, 56, 102398. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0965229918310240?via%3Dihub
- Isaksen J, Michaelsen KF, Lauritzen L. (2022). „Early Life Nutrition and Immune Development.” Clinical & Developmental Immunology, https://doi.org/10.1159/000490301