Zaparcia w ciąży – dlaczego występują?
Zaparcia u kobiet ciężarnych diagnozowane są tak samo, jak u osób dorosłych i najczęściej spowodowane są wysokim stężeniem progesteronu, spowolnionym przesuwaniem się kału w okrężnicy, maksymalizacją wchłaniania składników odżywczych, czy nasiloną resorpcją wody. Bardzo często przyczyną jest jednak czynnik dietetyczny – zbyt mała podaż wody oraz błonnika pokarmowego. Na nasilenie zaparć często mogą wpływać również leki czy suplementy diety np. preparaty żelaza i magnezu. Zaparcia częściej obserwuje się także u kobiet w ciąży z niedoczynnością tarczycy.
Co na zaparcia w ciąży? Rola diety
Dieta odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu zaparć w ciąży, wpływając na zdrowie jelit i ogólne samopoczucie przyszłej mamy. Zwiększona podaż błonnika pokarmowego (zarówno frakcji rozpuszczalnej, jak i nierozpuszczalnej) oraz płynów zwykle wystarcza, by pobudzić funkcje jelit. Błonnik pokarmowy zwiększa masy kałowe oraz w niewielkim stopniu wiąże wodę i w wyniku mechanicznego drażnienia ma wpływ na przyspieszenie pasażu jelitowego. Jednak do jego prawidłowego działania niezbędna jest woda, dlatego nie należy zapominać o odpowiednim nawodnieniu – najlepiej 30 ml/ kg masy ciała. U kobiety w ciąży z zaparciami zwiększa się również ryzyko powstawania hemoroidów, dlatego aby im zapobiegać odpowiednio zbilansowana dieta ma kluczowe znaczenie. Dietą która dobrze sprawdzi się na zaparcia w ciąży będzie zatem dieta bogatoresztkowa.
Dieta na zaparcia dla kobiety ciężarnej – jak powinna wyglądać?
W celu zwiększenia ilości błonnika pokarmowego w diecie kobiety ciężarnej należy zadbać o podaż frakcji rozpuszczalnej: owies, jęczmień, owoce np.: jabłka i cytrusy, warzyw np.: pietruszka, marchew, bakłażan, nasiona roślin strączkowych np.: fasola, groch, soczewica, siemię lniane, babka płesznik czy orzechy oraz nierozpuszczalnej: produkty zbożowe z pełnego ziarna np.: chleb razowy, płatki, mąki z pełnego ziarna, otręby, grube kasze, brązowy ryż, skórki owoców i warzyw, niektóre owoce np. czarna porzeczka i warzywa np.: zielony groszek. Generalnie, w odżywianiu kobiety w ciąży, która zmaga się z zaparciami dobrze sprawdzą się wszelkie warzywa, owoce i produkty z pełnego przemiału.
Pomocne może być także włączenie do diety np.: suszonych i namoczony śliwek, papryki, buraków ze względu na zawartość ligniny, która jest skuteczna w leczeniu zaparć. Do produktów, które mogą również pomóc zalicza się:
● produkty mleczne fermentowane np.: jogurt, kefir, kwaśne mleko, kiszonki,
● gazowana woda mineralna,
● kompoty z suszonych śliwek,
● masło,
● oliwa z oliwek,
● soki owocowe,
● siemię lniane,
● buliony i potrawy ostre.
Warto pamiętać, aby ilość błonnika pokarmowego w diecie kobiety ciężarnej zwiększać stopniowo. Nagłe włączenie dużej ilości produktów bogatych w błonnik pokarmowy może wywołać delikatne bóle brzucha czy wzdęcia.
Dieta na zaparcia w czasie ciąży i inne dolegliwości żołądkowo-jelitowe
Niektórym kobietom oprócz zaparć mogą towarzyszyć inne objawy dyspeptyczne np. poposiłkowe uczucie pełności, wczesne uczucie sytości czy ból lub uczucie pieczenia w nadbrzuszu. W takim wypadku sposób żywienia wymaga dodatkowej modyfikacji. Bardzo ważne jest indywidualne podejście i obserwowanie co nasila objawy np. z pomocą prowadzonego dziennika żywieniowego. Zazwyczaj jednak pomocne może okazać się ograniczenie lub wyeliminowanie z diety produktów będących źródłem:
- fruktozy (głównie sok jabłkowy),
- laktozy (szczególnie słodkie mleko, napoje fermentowane zazwyczaj są dobrze tolerowane),
- sorbitolu obecny w słodyczach np.: galaretkach, gumach do żucia bez dodatku cukru, “fit” słodyczach. Objawy dyspeptyczne mogą również nasilać: tłuszcze zwierzęce, kawa, herbata, ostre przyprawy, napoje gazowane, potrawy tłuste, wzdymające i ostre.
Dostosowanie diety do indywidualnych potrzeb i objawów jest kluczowe, jednak w przypadku bardziej złożonych problemów warto skonsultować się z dietetykiem, który indywidualnie dopasuje plan żywienia dla kobiety ciężarnej.
Jakich produktów unikać w diecie na zaparcia w czasie ciąży
W czasie ciąży z towarzyszącymi zaparciami ważne jest, aby unikać produktów, które mogą pogłębiać problem. Należy ograniczyć spożycie tłustych potraw, takich jak fast foody, smażone jedzenie i pełnotłuste produkty mleczne, które mogą spowolnić trawienie. Warto również zredukować ilość białego chleba i makaronów, które są ubogie w błonnik. Słodycze, przetworzone produkty spożywcze oraz czerwone mięso mogą dodatkowo przyczyniać się do zaparć ze względu na niski poziom błonnika i trudności w trawieniu. Należy również unikać spożycia alkoholu (jak w każdej ciąży) i ograniczać spożycie kofeiny.
Silikonowe plastry na bliznę po cesarskim cięciu
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Opracowany specjalne dla kobiet w ciąży.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Dla zdrowia układu moczowego.
Bibliografia:
- Szostak-Węgierek D. Żywienie w czasie ciąży i karmienia piersią. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2021.