Lek bez recepty w postaci roztworu do płukania jamy ustnej i gardła. Substancją aktywną DICLOSTIMU jest diklofenak sodowy będący niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ). Podczas stosowania miejscowego w stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej i gardła diklofenak wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Co to jest rumień zakaźny, tzw. choroba piąta?
Rumień zakaźny to choroba wysypkowa. Pojawia się głównie u dzieci w wieku od 2. do 12. roku życia. Wywołana przez parwowirusy B19, przenosi się tylko wśród ludzi. Najczęściej drogą kropelkową. Do zakażenia dochodzi więc w wyniku bezpośredniego lub bliskiego kontaktu z chorym lub bezobjawowym nosicielem.
Ryzyko zakażenia jest dość wysokie, tym bardziej, że pierwsze objawy rumienia zakaźnego są bardzo skąpe. Przez to zakażony nie ma pojęcia, że roznosi chorobotwórcze wirusy i powinien zastosować środki ochrony – zostać w domu lub przynajmniej zakładać w miejscach publicznych maseczkę.
W rezultacie często jest tak, że zakażone parwowirusem dzieci, które wyglądają na zdrowe, posyłane są do przedszkoli, gdzie zarażają rówieśników. Tak rozwijają się lokalne epidemie, a w przychodniach mówi się wówczas o wysypie chorób wysypkowych.
O ile dla dzieci rumień zakaźny nie jest groźny, o tyle dla kobiet ciężarnych już tak. Dlatego też ciężarne mamy, które mają pociechy w wieku wczesnoszkolnym czy przedszkolnym, powinny szczególnie uważać na tę chorobę.
Dowiedz się więcej: TORCH – jedne z najgroźniejszych infekcji w ciąży
To jest wyrób medyczny
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak długo zaraża nosiciel rumienia zakaźnego?
Parwowirusy B19 po wniknięciu do organizmu zaczynają się wylęgać. Najliczniej namnażają się od 6 do 10 dnia po zakażeniu i to właśnie wtedy pojawiają się pierwsze objawy rumienia zakaźnego (tzw. objawy zwiastunowe). W tym czasie też rozpoczyna się okres zakaźny, który trwa mniej więcej przez tydzień, aż do czasu wystąpienia wysypki. Gdy ta się pojawi, nosiciel nie jest już groźny dla otoczonia, już nie zaraża. Wcześniej jednak może przekazać chorobotwórcze patogeny wielu osobom, z którymi pozostaje w bliskim kontakcie. Sprzyja temu fakt, że początkowe objawy zakażenia nie zawsze są na tyle nasilone, aby wzmożyć czujność i reżim sanitarny.
Jak bardzo zakaźny jest rumień zakaźny?
Zakaźność rumienia zakaźnego jest dość wysoka. Niektóre źródła podają, że zapadalność po kontakcie domowym wynosi 15-30% [1], inne, że może sięgać nawet 60% [2]. Wiele zależy od wieku domowników i ich indywidualnych cech odpornościowych, jednak generalnie o zakażenie parwowirusem nietrudno. Zwłaszcza, że są to najmniejsze ze znanych wirusów (parvo- znaczy mały), które trudno wyeliminować przy pomocy środków chemicznych czy fizycznych – żele dezynfekujące, preparaty wirusobójcze, a nawet lampy do dezynfekcji i sterylizacji powietrza na niewiele się zdają. Ponadto nie ma leków przyczynowych ani szczepień ochronnych, które pozwoliłyby skutecznie bronić się przed tymi patogenami.
Jak dochodzi do zakażenia parwowirusem B19?
Rumień zakaźny u dzieci szerzy się głównie drogą kropelkową. Parwowirusy B19 są obecne w wydzielinie dróg oddechowych. Przenoszą się za pośrednictwem kaszlu i kataru. Mogą też znajdować się w składnikach krwi i preparatach krwiopochodnych, ale tego typu zakażenia występują bardzo rzadko. Bardziej prawdopodobne jest przezłożyskowe zakażenie płodu, powodujące poważne komplikacje ciążowe. W tym tekście skupimy się głównie na rumieniu zakaźnym u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
Jak rozwija się rumień zakaźny u dzieci?
Parwowirusy B19 przenikają z układu oddechowego do układu czerwonokrwinkowego, gdzie się replikują. Okres wylęgania trwa od 4 do 14 dni. Największe nasilenie namnażania wirusów przypada na 6-10 dni od zakażenia. Wówczas chory najbardziej zaraża i może doświadczyć objawów zwiastunowych.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Rumień zakaźny – objawy zwiastunowe:
- nieżyt nosa,
- ból gardła,
- kaszel,
- gorączka,
- ból głowy,
- bóle mięśni, stawów,
- nudności,
- ogólne złe samopoczucie.
Bardzo często rumień zakaźny u dzieci przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo.
Po upływie mniej więcej 7 dni układ odpornościowy wytwarza swoiste przeciwciała IgM, a potem też IgG, które usuwają chorobotwórcze patogeny. Jednocześnie na skórze dziecka może pojawić się wysypka rumieniowa o podłożu immunologicznym. To znak, że organizm skutecznie walczy z chorobą i już nie zaraża.
Rumień zakaźny – przebieg zakażenia:
- jak się zaraża – najczęściej drogą kropelkową,
- czas wylęgania – od 4 do 14 dni, niekiedy do 21 dni,
- kiedy zaraża – przez pierwszych 6-10 dni od zakażenia,
- jak długo zaraża – przez cały okres przedwysypkowy.
Tężec to choroba o nagłym przebiegu, wywoływana przez toksyny nerwowe wytwarzane przez bakterię Clos...
Zapalenie ucha środkowego dotyka głównie dzieci do 2. roku życia. Jest przyczyną silnego bólu ucha...
Jak pomóc dziecku, kiedy pojawi się ból gardła? Po czym rozpoznać, że chorobę wywołały bakterie, wir...
Pokrzywka u dzieci zdarza się znacznie rzadziej niż u dorosłych. Przeważnie wynika z infekcji, rzadz...
Zapalenie migdałków jest częstą chorobą i stanowi około 1,3% wizyt ambulatoryjnych u lekarza pierwsz...
Jak wygląda rumień zakaźny u dzieci?
Rumień zakaźny u dzieci to choroba o łagodnym i samoograniczającym się przebiegu. Może nie dawać żadnych objawów albo powodować dolegliwości o różnym nasileniu. Najczęściej pierwsze objawy rumienia zakaźnego są niezbyt dokuczliwe i krótkotrwałe. Przypominają “zwykłe” przeziębienie, przebiegające z katarem, kaszlem, bólem gardła. Niektóre dzieci skarżą się na bóle kończyn, ogólnie złe samopoczucie, większą męczliwość.
Charakterystycznym symptomem jest gruboplamista, zlewająca się wysypka.
Objawy rumienia zakaźnego u dzieci – wysypka
Rumień zakaźny bywa nazywany “chorobą spoliczkowanego dziecka” przez wysypkę, którą wywołuje. To charakterystyczny rozlany rumień, który ma większość zakażonych dzieci. Pojawia się, gdy początkowe objawy nieżytowe zanikają. Ma jasnoczerwony kolor i wyraźnie odznaczającą się obwódkę. Występuje symetrycznie na policzkach, ale omija nos oraz okolicę ust i brody, przez co wygląda jak po uderzeniu dłonią. Rumień kształtem może też przypominać motyla z rozłożonymi skrzydłami.
Po 1-4 dniach oprócz czerwonych policzków u dziecka pojawić się kolejne objawy wysypki. To blednące od środka plamki i grudki, które zlewają się, tworząc girlandy czy koronki. Oblewają przede wszystkim skórę ramion, tułowia, pośladków i kończyn – zwłaszcza ich części wyprostnych. Nie zajmują dłoni ani podeszwy stóp.
Czy rumień zakaźny swędzi? Dzieci raczej nie, dorosłych raczej tak. Jak szybko zanika? W przeciągu kilku dni, ale może nawracać pod wpływem wysiłku, wysokiej temperatury czy stresu przez okres 3 tygodni.
Objawy rumienia zakaźnego u dzieci – biegunka i ból brzucha
Objawy rumienia zakaźnego u dzieci mogą też pochodzić ze strony układu pokarmowego. Nudności, ból brzucha, biegunka czasem występują w początkowym okresie choroby, wraz z nieżytem nosa i gorączką, a czasem pod jej koniec, po ustąpieniu wysypki.
Biegunka infekcyjna przeważnie wynika ze szkodliwego działania patogenów na błonę śluzową jelit i żołądka. Bywa jednak i tak, że rozwolnienie jest skutkiem ubocznym działania zastosowanych leków, np. przeciwgorączkowych z ibuprofenem.
Objawy rumienia zakaźnego u dzieci – ból stawów
Bólem stawów objawia się przede wszystkim rumień zakaźny u dorosłych. Dzieci dotyczy to rzadko. Jeśli się zdarza, jest symetryczny i pochodzi najczęściej ze strony dłoni, nadgarstków, łokci i kolan.
Dolegliwości stawowe albo stanowią jedyną oznakę choroby, albo współwystępują z wysypką. Dzieje się tak, ponieważ oba te objawy wynikają z mechanizmów immunologicznych. Pojawiają się pod koniec choroby wraz z wytworzeniem przeciwciał. Mogą nawracać w przeciągu niecałego miesiąca, ale nie powodują powikłań.
Objawy rumienia zakaźnego u dzieci – gorączka
Do pierwszych objawów rumienia zakaźnego u dzieci zalicza się gorączkę. W okresie przedwysypkowym temperatura ciała może wzrosnąć do 38 stopni C. Przeważnie jednak nie jest zbyt wysoka i zanika wraz z pojawieniem się osutki.
Przeczytaj także: Gorączka u dziecka – jak sobie radzić?
Rumień zakaźny u dziecka – kiedy do lekarza?
Czerwone policzki u dziecka i wysypka na ciele to objawy, które najlepiej omówić z pediatrą. Choć rumień zakaźny zwykle ma łagodny przebieg i nie prowadzi do powikłań, przypomina wiele innych chorób wysypkowych, nie tylko wirusowych, ale i bakteryjnych – wymagających leczenia antybiotykowego. Dlatego też wskazana jest wizyta w przychodni. Lekarz przeprowadzi wywiad, zbada pacjenta i na tej podstawie będzie mógł postawić diagnozę lub zlecić dodatkowe badania. Jeśli dziecko, zwłaszcza małe, ma gorączkę, biegunkę i inne nasilone objawy, trzeba umówić się do lekarza jak najszybciej.
Jak rozpoznać rumień zakaźny u dziecka?
Objawy rumienia zakaźnego u dziecka są wystarczające do postawienia diagnozy. Rozpoznanie ułatwia fakt, że w danej przychodni jest wielu małych pacjentów z chorobami wysypkowymi. Pomóc może też informacja o ogniskach epidemii w szkole czy przedszkolu, do którego uczęszcza badane dziecko.
Ważna jest również diagnostyka różnicowa. Rumień zakaźny objawia się podobnie, jak wiele innych chorób wysypkowych wieku dziecięcego. Należy więc odróżnić ją m.in. od
- różyczki,
- odry,
- zakażeń adenowirusowych i enterowirusowych,
- szkarlatyny (płonicy),
- rumienia wielopostaciowego,
- chorób przebiegających z zapaleniem stawów.
Rumień zakaźny u dziecka a różyczka
Różyczka to choroba wirusowa, która przebiega bardzo podobnie do rumienia zakaźnego u dzieci – w wielu przypadkach bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Początkowo przypomina przeziębienie. Jak przy rumieniu zakaźnym najpierw pojawia się kilkudniowy nieżyt nosa, zapalenie gardła, suchy kaszel, niewysoka gorączka utrata łaknienia, a ponadto zapalenie spojówek bez światłowstrętu.
W dalszej kolejności występuje powiększenie, tkliwość i ból węzłów chłonnych, zwłaszcza karkowych, potylicznych, zausznych, szyjnych. Następnego dnia zaczyna się okres osutkowy – różowa osutka zwykle najpierw pojawia się za uszami, na obszarze całej twarzy i tułowia, a po 1-2 dniach na kończynach. Wykwity zlewają się, mogą swędzieć i wywoływać łuszczenie skóry. Zanikają po 2-3 dniach nie pozostawiając przebarwień.
Rumień zakaźny u dziecka a odra
Odra to kolejna wysypkowa choroba wirusowa. Zaczyna się od wysokiej gorączki sięgającej do 40 stopni C. Wysokiej temperaturze ciała towarzyszą inne objawy zwiastunowe – nasilony nieżyt nosa, suchy kaszel, zapalenie spojówek z obrzękiem powiek.
Następnie pojawiają się tzw. plamki Koplika – liczne szarobiałe grudki na błonie śluzowej policzków w okolicy zębów przedtrzonowych (czwórek i piątek) – a po dwóch dniach plamisto-grudkowa osutka obejmująca najpierw nieowłosioną skórę głowy, czoło poniżej linii włosów, obszar za uszami, a potem tułów i kończyny. Ostuka blednie w ciągu 3-7 dni pozostawiając brunatne przebarwienia i delikatne złuszczenia.
Rumień zakaźny u dziecka a szkarlatyna
Rumień zakaźny u dzieci może objawiać się podobnie do szkarlatyny (płonicy). To choroba bakteryjna, wywołana, jak angina ropna, przez bakterie paciorkowcowe. Szkarlatyna ujawnia się nagle, wysoką gorączką i silnym bólem gardła, utrudniającym połykanie. Gardło jest żywoczerwone, a na języku widać biały nalot. Po kilku dniach język staje się czerwony i wyraźnie widać na nim brodawki (tzw. język malinowy). Do tego mogą dojść wybroczyny w jamie ustnej.
Drugiego dnia choroby pojawia się drobnoplamista wysypka. Obejmuje całą twarz za wyjątkiem tzw. trójkąta Fiłatowa – obszaru między fałdami nosowymi a brodą. Osutka obficie pojawia się też w obrębie pach i pachwin oraz pośladków. Zanika w przeciągu kilku godzin lub dni, w zależności od intensywności, pozostawiając skórę suchą i złuszczoną. Inne objawy szkarlatyny to powiększenie węzłów chłonnych szyjnych przednich, biegunka.
Rumień zakaźny u dziecka – badania z krwi
Choć przeważnie diagnostyka rumienia zakaźnego u dzieci nie wymaga badań, niekiedy zleca się testy serologiczne wykrywające swoiste przeciwciała IgM świadczące o świeżym lub niedawno przebytym zakażeniu. Przeciwciała IgG oznaczają wytworzenie się odporności na parwowirusy B19.
Innym pomocnym badaniem mogą być testy molekularne PCR, wykrywające materiał DNA wirusa (DNA B19V). Oba badania z krwi wykonuje się w dowolnym momencie dnia, nie trzeba być na czczo ani specjalnie się do tego przygotowywać. Na wyniki czeka się około 7 dni.
Jak leczyć rumień zakaźny u dzieci?
Na parwowirusy B19 nie ma leku przyczynowego, dlatego leczenie rumienia zakaźnego sprowadza się do łagodzenia objawów choroby.
W tym celu stosuje się:
- na gorączkę – leki przeciwgorączkowe (np. z paracetamolem lub ibuprofenem)
- na bóle stawów – niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen)
- na nieżyt nosa – krople do nosa (np. roztwór soli morskiej z ektoiną)
- na zapalenie gardła – (np. spray do gardła z nanokoloidem srebra o działaniu przeciwdrobnoustrojowym i mentolem, który chłodzi, łagodząc ból gardła)
- na suchy kaszel (np. inhalacje z kwasem hialuronowym lub ektoiną, syrop z wyciągiem z porostu islandzkiego, ewentualnie lek przeciwkaszlowy zalecony przez lekarza),
- na biegunkę (np. probiotyk, doustne preparaty nawadniające).
Czym smarować rumień zakaźny? Rumień zakaźny u dzieci rzadko wywołuje swędzącą wysypkę, dlatego nie wymaga użycia specjalnych maści przeciwświądowych.
Rumień zakaźny u dziecka – ile trwa leczenie?
Leczenie rumienia zakaźnego u dziecka powinno trwać do momentu ustąpienia wszelkich objawów zwiastunowych. Te najczęściej zanikają, gdy pojawia się wysypka. Jeśli w ciągu kolejnych dni stan i samopoczucie dziecka pogarsza się, należy umówić je do lekarza.
Rumień zakaźny u dziecka – ile dni w domu?
Okres zakaźności kończy się wraz z pojawieniem się wysypki. Jeśli więc dziecko ma czerwone policzki i drobne plamki na ciele, a poza tym żadnych innych objawów, nie wymaga izolacji, może wyjść z domu. Wysypka świadczy o tym, że chory nie zaraża, więc kontakt z nim nie niesie zagrożenia. Czy może wrócić do przedszkola lub szkoły? Tak, po ustąpieniu wysypki można wrócić do codziennych aktywności i zwykłego trybu życia.
Rumień zakaźny u dziecka – powikłania
Rumień zakaźny u dzieci rzadko kończy się powikłaniami. Najczęściej choroba przemija w ciągu 7-10 dni, przy czym przez kolejne 2-3 tygodnie osutka może nawracać. W nielicznych przypadkach zakażenie parwowirusem powoduje przemijającą niedokrwistość i retikulocytopenię (przeważnie bezobjawową). Największe zagrożenie wywołuje rumień zakaźny u dorosłych z zaburzeniami odporności oraz kobiet w ciąży.
Czy rumień zakaźny powraca?
Organizm wytwarza przeciwciała IgG, które przez lata chronią przed ponownym zakażeniem. Przechorowanie rumienia zakaźnego skutkuje nabyciem długotrwałej odporności, co oznacza, że ryzyko ponownego zachorowania istnieje, ale jest niewielkie.
Może zainteresować Cię również: Pokrzywka u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie
Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki.
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną.
Spray wspomagający leczenie stanów zapalnych gardła, spowodowanych przez infekcje bakteryjne i wirus...
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Pastylki na gardło z ektoiną przeznaczone do stosowania podczas objawów przeziębienia.
Pastylki do ssania na chrypkę, pieczenie błony śluzowej jamy ustnej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Pierwszy oryginalny syrop z porostu islandzkiego. Skutecznie łagodzi suchy kaszel.
[1] J. Popielska, M. Marczyńska, Wysypki plamisto-grudkowe w infekcjach wirusowych, pediatriapodyplomie.pl [dostęp 06/07/23]
[2] Choroby wywołane przez parwowirusa B19, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2019
Parwowirusy [w:] Wirusologia. Podręcznik dla studentów medycyny, stomatologii i mikrobiologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL