O czym świadczą wzdęcia u dziecka?
Wzdęcia u noworodków i niemowląt to dość często występująca dolegliwość, która nie musi od razu oznaczać poważnej choroby. Dlatego nie warto martwić się na zapas. Przyczyną wzdętego brzuszka jest gromadzenie się nadmiernej ilości gazów w jelitach, co z kolei może mieć różne podłoże.
Najczęstsze przyczyny wzdęć u dzieci to:
- Połykanie powietrza w trakcie karmienia
Gazy w jelitach mogą pojawić się wskutek łykania zbyt dużej ilości powietrza podczas karmienia. Zwykle dzieje się tak, kiedy dziecko łapczywie pobiera pokarm (np. z powodu długiej przerwy od ostatniego karmienia) lub jest bardzo zdenerwowane i niespokojne. Aby pozbyć się gazów z jelit, należy odbijać maluszka po każdym karmieniu. Ważne jest też to, aby pilnować pór przystawiania do piersi.
Starsze dzieci warto poinstruować, aby jadły powoli, dokładnie przeżuwały każdy kęs i nie rozmawiały podczas jedzenia.
- Nieprawidłowa technika karmienia
Potencjalną przyczyną wzdęć u dzieci jest również nieprawidłowa technika karmienia, a mianowicie częste zmienianie piersi podczas jednego „posiłku”. W takim przypadku maluch pobiera głównie mleko z I fazy, które jest bogate w laktozę. Fermentacja laktozy prowadzi do powstawania dużej ilości gazów. Warto więc pozwolić dziecku opróżnić najpierw jedną pierś, a dopiero później, w razie potrzeby przystawić go do drugiej.
- Nietolerancje pokarmowe
Jeśli przyczyną wzdęć są nietolerancje pokarmowe (np. laktozy), oprócz uciążliwych gazów o nieprzyjemnej woni pojawiają się również takie dolegliwości jak biegunka, silne bóle brzucha, kolka, a nawet nudności.
- Niedojrzały układ pokarmowy dziecka
Dziecko w prenatalnym okresie swojego życia pobiera pokarm od mamy przez pępowinę. Musi więc minąć trochę czasu, zanim jego organizm przystosuje się do nowych warunków i w pełni rozwinie. Niedojrzały układ pokarmowy to kolejna przyczyna gromadzenia się gazów w jelitach i powstawania wzdęć u dziecka.
- Błędy przy rozszerzaniu diety
Gazy w jelitach mogą gromadzić się też wskutek błędów przy rozszerzaniu diety dziecka. Należy zwrócić uwagę przede wszystkim na produkty gazotwórcze takie jak rośliny strączkowe, produkty zbożowe, kapusta, cebula itp. Nowe pokarmy należy wprowadzać powoli, tak aby układ pokarmowy maluszka miał szansę się do nich przyzwyczaić. Warto też stale obserwować reakcje dziecka na nowe produkty w diecie.
Przeczytaj także: 6 pytań do położnej – witamina D dla niemowląt
Domowe sposoby na wzdęcia u dzieci
Wzdęcia nie zagrażają zdrowiu i życiu dziecka, jednak uporczywe gazy i bóle brzucha są uciążliwe, więc maluch po prostu źle się czuje. Do tego zwykle jest marudny, płaczliwy i ma problemy z zasypianiem, co powoduje w rodzicach nie tylko strach o jego zdrowie, ale również frustrację. Jak więc poradzić sobie z tym problemem?
W pierwszej kolejności należy – w miarę możliwości – wyeliminować wspomniane wcześniej przyczyny gromadzenia się gazów w jelitach (np. błędy podczas karmienia). Następnie warto skorzystać z niefarmakologicznych, domowych sposobów na łagodzenie wzdęć u dzieci, takich jak:
- Masaż brzuszka
Delikatny masaż brzucha przyspieszy perystaltykę jelit, a dzięki temu ułatwi wydalanie gazów. Jak go wykonać? Rozgrzej swoje dłonie, nanieś na nie odrobinę oliwki i zacznij masować brzuszek dziecka, wykonując koliste ruchy zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Rób to delikatnie, nacisk nie powinien być zbyt duży, ponieważ będzie sprawiał maluszkowi dyskomfort.
- Ciepłe okłady
Innym skutecznym sposobem na wzdęcia i skurcze brzucha jest stosowanie ciepłych okładów. Wystarczy położyć na brzuszku dziecka termofor z ciepłą wodą. Wydzielane ciepło rozluźni powłoki brzucha, ułatwi wydalanie gazów i przyniesie ulgę w bólu.
- Układanie na brzuchu z podkurczonymi nogami
Ułożenie dziecka w odpowiedniej pozycji również może pomóc pozbyć się bolesnych i uciążliwych wzdęć. Należy ułożyć dziecko na brzuchu z podkurczonymi nogami. Dzięki temu wydalanie gazów będzie łatwiejsze.
- Napary ziołowe
Napary z rumianku, mięty czy kminku lekarskiego wspomagają procesy trawienne i działają rozkurczowo, dlatego stanowią cenną pomoc w walce ze wzdęciami brzucha. Trzeba jednak pamiętać, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci rekomendują podawanie niemowlętom do 6. miesiąca życia wyłącznie mleka matki. Napary ziołowe należy stosować okazjonalnie, najlepiej pod nadzorem lekarza.
Uwaga: Zioła należy dobierać na podstawie wieku dziecka. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na napar z kopru włoskiego, który od wielu lat podawany jest nawet noworodkom. Jednak według Ekspertów z Europejskiej Agencji Leków jest to niewskazane w przypadku dzieci, które nie ukończyły 4. roku życia.
Co podać dziecku na wzdęcia?
Jeśli niefarmakologiczne sposoby nie zdają egzaminu, a wzdęcia są bardzo uciążliwe, warto zastanowić się nad podaniem dziecku preparatów przyspieszających trawienie i ułatwiających wydalanie gazów. Niektóre produkty (np. krople ziołowe) wydawane są bez recepty, inne może przepisać pediatra.
Starszym dzieciom można podawać preparaty zawierające zestaw enzymów wspomagających optymalny rozkład węglowodanów, tłuszczów i białek przyjmowanych w pożywieniu.
Wzdęcia u dziecka – kiedy do lekarza?
Jeśli przyczyną wzdęć u dziecka jest nieprawidłowa technika karmienia czy też błędy w rozszerzaniu diety, zazwyczaj wystarczy wprowadzić kilka drobnych zmian i zastosować domowe sposoby na pozbywanie się wzdęć. Jednak kiedy problem stale nawraca, a uporczywym gazom towarzyszą inne objawy (np. biegunka, gorączka), należy skonsultować się z lekarzem.
W przypadku, gdy przyczyną problemu jest nietolerancja laktozy, konieczne może okazać się stosowanie diety eliminacyjnej lub podawanie enzymu laktazy – o czym oczywiście powinien zdecydować odpowiedni specjalista np. gastroenterolog czy alergolog. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić podawanie dziecku probiotyku, który ureguluje florę bakteryjną jelit.
Może zainteresować Cię również: Zatrucie pokarmowe u dzieci – co robić, gdy coś zaszkodzi?
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Pierwszy preparat z fukoidanem, który wspomaga pracę zatok.
Kompleksowe wsparcie prawidłowego rozwoju.
Spray usuwający złogi woskowiny usznej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Woda morska z ektoiną. Ochrona przed wnikaniem wirusów.
Czerwionka-Szaflarska, M., & Romańczuk, B. (2008). Postępowanie w zaparciu czynnościowym stolca u dzieci i młodzieży. In Forum Medycyny Rodzinnej (Vol. 2, No. 5, pp. 349-357).
GulbickaD, P., & GrzymisławskiE, M. Wzdęcia brzucha–najczęstsze przyczyny i postępowanie.