To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Alergia została uznana za chorobę cywilizacyjną XXI wieku. Szacuje się, że tylko w Polsce choruje na nią około 12 milionów osób, z czego około 8 milionów cierpi na alergiczny nieżyt nosa.
Wyróżnia się cztery podstawowe rodzaje alergii:
- alergie wziewne – mówimy o nich wtedy, gdy alergeny dostają się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem,
- alergie pokarmowe – mówimy o nich wtedy, gdy alergeny dostają się do organizmu wraz ze spożywanym pokarmem,
- alergie kontaktowe – mówimy o nich wtedy, gdy reakcja alergiczna pojawia się po bezpośrednim kontakcie alergenu ze skórą,
- alergie na jad owadów błonkoskrzydłych – mówimy o nich wtedy, gdy reakcja alergiczna pojawia się po użądleniu owada.
Alergie pokarmowe i kontaktowe występują całorocznie. A co z alergiami wziewnymi? Część daje uciążliwe objawy tylko w pewnych okresach, np. uczulenie na trawy występuje od początku kwietnia do końca września – w okresie ich pylenia, a część przez cały rok, także zimą.
Co może powodować napadowe kichanie, wodnisty katar, zaczerwienienie i łzawienie oczu albo wrażenie zatkanego nosa w okresie zimowym?
Alergia na roztocze kurzu domowego
Takie symptomy wywołuje między innymi kontakt z roztoczami kurzu domowego. Roztocze, czyli mikroskopijne pajęczaki – głównie Dermatophagoides pteronyssinus i Dermatophagoides farinae – żywią się naskórkiem ludzi i zwierząt. Przenoszą się wraz z kurzem domowym i najlepiej rozwijają się w ciepłych środowiskach o średniej wilgotności. W dużych ilościach występują np. w dywanach, pościeli, materacach, pluszowych maskotkach itp.
Zauważono, że alergia na roztocze nasila się zimą, kiedy częściej przebywa się w zamkniętych, ogrzewanych pomieszczeniach i rzadziej się je wietrzy. Objawy alergii na roztocze kurzu domowego mogą przypominać te występujące przy wirusowych stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, dlatego w wielu przypadkach alergia na kurz nie jest właściwie leczona. Warto jednak podkreślić, że objawy alergii na kurz utrzymują się znacznie dłużej, niż objawy jakiejkolwiek ewentualnej infekcji bakteryjnej czy wirusowej – jest to spowodowane częstym i trudnym do wyeliminowania kontaktem z tym alergenem.
Alergia na pleśń
Alergiami całorocznymi są również alergie na grzyby pleśniowe, np. z gatunku Cladosporium czy Alternaria. Grzyby występują w powietrzu zarówno na otwartej przestrzeni, jak i w pomieszczeniach. W domach najczęściej pojawiają się w miejscach o słabej wentylacji i dużej wilgotności – w łazienkach, kuchniach i w piwnicach. Można je zauważyć na uszczelkach, w brudnych lodówkach, na ramach i uszczelkach okien, a nawet na owocach i warzywach.
Zarodniki grzybów wywołują alergiczny nieżyt nosa, bóle głowy, alergiczne zapalenie spojówek, zapalenie gardła, pokrzywkę, a nawet alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych. Dodatkowo mogą zaostrzać objawy astmy oskrzelowej i atopowego zapalenia skóry (AZS).
Alergia na sierść zwierząt domowych
Poza tym do alergii całorocznych zalicza się także alergię na sierść zwierząt domowych. Nieprzyjemne symptomy u osób uczulonych obserwuje się po kontakcie z psami lub kotami, ale nie tylko. U niektórych występują również po korzystaniu ze środków transportu publicznego, wizycie na poczcie, w sklepie albo w urzędzie. Dlaczego tak się dzieje?
Alergeny odzwierzęce bardzo łatwo przenoszą się na ubraniach. Jeśli autobusem jedzie kilka osób, które mają w domach psy, alergeny znajdują się w powietrzu i mogą wywołać u alergika charakterystyczne objawy, mimo że on sam nie głaskał żadnego zwierzęcia ani nie przebywał w jego pobliżu.
Alergia zimą – jakie drzewa pylą w styczniu i lutym?
Warto mieć świadomość, że nie tylko alergeny całoroczne powodują alergie w okresie zimowym. W styczniu rozpoczyna się okres pylenia leszczyny oraz olszy i trwa do końca kwietnia. Jeśli ma się uczulenie na pyłki tych drzew, objawy takie jak kichanie, swędzenie nosa, kącików ust lub podniebienia, zaczerwienienie, swędzenie i łzawienie oczu, napadowy kaszel oraz intensywny katar, występujące na początku roku mogą świadczyć o alergii, a nie np. o infekcji wirusowej.
Uwaga – u niektórych pojawia się tak zwana alergia krzyżowa, czyli zjawisko polegające na obecności tych samych objawów po kontakcie z dwoma różnymi alergenami, które są zbliżone pod kątem budowy chemicznej. W związku z tym, że olcha, leszczyna i brzoza należą do jednej grupy (rodzina: brzozowate) roślin, mogą wywoływać taką alergię krzyżową. Co to oznacza w praktyce? Nawet jeśli wyniki testów wskazują wyłącznie na alergię na brzozę, która pyli od marca do początku czerwca, pylenie leszczyny i olchy może powodować objawy alergii już w styczniu i lutym.
Jak zmniejszyć objawy alergii?
Co można zrobić, żeby zmniejszyć nieprzyjemne symptomy wywołane przez alergię? Alergie leczy się objawowo, to znaczy stosuje się preparaty, które skutecznie redukują nieżyt nosa, alergiczne zapalenie spojówek itp. Są to zarówno produkty podawane miejscowo – krople do nosa i do oczu z ektoiną, jak i doustnie – leki przeciwhistaminowe.
Oprócz tego warto wdrożyć kilka prostych działań profilaktycznych. Jakich? W miarę możliwości należy ograniczać kontakt z alergenami. W przypadku alergii na pyłki powinno się unikać miejsc, w których rosną olchy i leszczyny, a po powrocie ze spaceru wziąć prysznic albo przynajmniej dokładnie umyć ręce i twarz oraz zmienić ubranie.
Jeśli ma się alergię na roztocze, dobrze jest regularnie usuwać kurz z mebli, odkurzać i myć podłogi, zrezygnować z dywanów, zasłon, nadmiaru poduszek i innych przedmiotów, w których gromadzą się te pajęczaki, a jednocześnie zadbać o wilgotność i temperaturę w mieszkaniu. Wilgotność powinna wynosić około 50%, a temperatura maksymalnie 20 stopni Celsjusza.
Dokładne sprzątanie to najważniejszy element profilaktyki także w przypadku alergii na pleśń i sierść zwierząt. W obu przypadkach sprawdzi się również częste wietrzenie pomieszczeń bez względu na temperatury panujące na zewnątrz.
Podsumowując, alergia zimą jest możliwa. Niestety alergeny wziewne nie znikają wtedy, gdy robi się chłodniej. Chociaż zmniejsza się intensywność pylenia roślin – osoby, które mają uczulenie na olchę lub leszczynę odczują nieprzyjemne objawy. Symptomy alergii mogą się pojawiać także po kontakcie z roztoczami kurzu domowego, sierścią zwierząt lub pleśnią – te alergeny są obecne w powietrzu przez cały rok.
Bibliografia:
1. Paszkowski J., Alergia pyłkowa, „Medycyna Rodzinna”, nr 2, 1999.
2. Emeryk A. (red.), Choroby alergiczne w praktyce lekarza rodzinnego, Poznań 2019, s. 27–34.
3. Kalendarz pyleń, https://zdrowedziecko.com/kalendarz-pylenia/, [dostęp na: 9.12.2024].